Turgut Demirağ

Turgut Demirağ (d. 13 Aralık 1921, Sivas - ö. 14 Ocak 1987, İstanbul), Türk sinema yönetmeni, yapımcısı ve senaristi.

Turgut Demirağ
Doğum	Ömer Turgut Demirağ 13 Aralık 1921 Sivas, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm	14 Kasım 1987 (65 yaşında) İstanbul, Türkiye
Defin yeri	Zincirlikuyu Mezarlığı
İkamet	Istanbul Amerika Birleşik Devletleri
Diğer isim(ler)i	Ömer Turra, Turgut N. Demirağ
Eğitim	Kabataş Erkek Lisesi, Güney Kaliforniya Üniversitesi
Meslek	Sinema rejisörü, prodüktörü ve senaristi.
Evlilik	Rüçhan Çamay Afet Karacan
Çocuk(lar)	Melike Demirağ Nevbahar Demirağ

Yaşamı

Milletvekili Abdurrahman Naci Demirağ'ın oğlu,Türkiye'de ilk uçak fabrikasının sahibi Nuri Demirağ'ın yeğenidir.[1] Kabataş Lisesi'nde okudu. 1939'da Ziraat Mühendisliği eğitimi için ABD'ye gitti. 1941'de mühendisliği bırakıp Güney Kaliforniya Üniversitesi'nin sinemacılık bölümünde eğitim gördü. Hollywood'da stajyer olarak çalıştı. Türkiye'ye dönüşünde, adını babasının isimlerinin baş harflerinden alan And Film adlı bir film yapım şirketi kurdu, yapımcı ve yönetmen olarak çalışmaya başladı.[2]

Reşat Nuri Güntekin'in aynı adlı esrinden Bir Dağ Masalı'nı çekerek yönetmenliğe başladı, Türk sinemasında o güne kadar çekilen en pahalı film unvanını aldı. Ticari başarı sağlayamayan film, Yerli Film Yapanlar Cemiyeti'nin düzenlediği yarışmada En İyi Film ödünün sahibi oldu.

İlk filmini Hülya (1947), Kanlı Taşlar (1948) ve Fato / Ya İstiklal Ya Ölüm (1949) filmleri izledi. 1950'li yıllarda Drakula İstanbul'da (1953), Ahretten Gelen Adam (1954), Karasu (1958) gibi filmlere imza attı. 1960'larda Cumbadan Rumbaya (1960), Aşk ve Kin (1964) gibi filmleri yazıp yönetti. 1965'te Aşk ve Kin'le 2. Altın Portakal Film Festivali'nde En İyi 1. Film seçildi. 1965'ten sonra Çanakkale Arslanları (1964), Kadın Avcıları (1966), Abbase Sultan (1968), Ayrı Dünyalar (1969) gibi filmler yaptı. 1974'teki Domatesler Ve Silahlar'dan sonra sinemayı bırakarak ABD'ye yerleşti. 19 film yönetti, 64 filmin yapımcısı oldu, ayrıca 19 filmin senaryosunu yazdı.

Yönetmen ve yapımcılığını yaptığı Evvel Zaman İçinde adlı animasyon filmin görüntü yönetmenliğini de yapmıştır. 1947 yılında başladığı, "Evvel Zaman İçinde" Türkiye'de yapılan uzun metrajlı ilk animasyon olma özelliğini taşımaktaydı. Sinemalarda gösterime çıkabilmesi için 35mm profesyonel formata basılması gerekiyordu. Bu amaçla Amerika'ya gönderildi. Fakat film kayboldu. Demirağ, laboratuvar aleyhine ABD mahkemelerinde tazminat davası açtı. Yaklaşık iki yıl süren duruşmaların sonucunda laboratuvarı kusurlu bulan Amerikan Bölge Mahkemesi, yapımcı şirketine 82 bin 500 dolar tazminat ödemesini kararlaştırdı.[3]

Türk Film Prodüktörleri Cemiyeti (Film Yapımcıları Derneği) başkanlığı da yapan Turgut Demirağ, Rüçhan Çamay ile evliliğinden sanatçı Melike Demirağ'ın ve Afet Karacan ile evliliğinden Ali Koç'un eşi Nevbahar Demirağ'ın babasıdır.

14 Ocak 1987'de İstanbul'da yaşamını kaybeden Demirağ, Zincirlikuyu Mezarlığı'ndaki aile kabristanında toprağa verildi.

Ödülleri

• 1948, Yerli Film Yapanlar Cemiyeti Ödülleri, En Başarılı Senaryo, Bir Dağ Masalı
• 1965, 2. Antalya Altın Portakal Film Festivali, En İyi 1. Film Ödülü, Aşk ve Kin

Filmografi[4]

Yapımcı

Domatesler Ve Silahlar - 1974 Aynı Yolun Yolcusu - 1972 İpini Boynunda Bil - 1971 Kurşunla Selamlarım - 1971 Üç Kızgın Cengaver - 1971 Şampiyon - 1970 Ayrı Dünyalar - 1969 Esmerin Tadı Sarışının Adı - 1969 Fato / Ya İstiklal Ya Ölüm - 1969 Dişi Eşkiya - 1969 Hacı Murat Geliyor - 1968 Parmaksız Salih - 1968 Kafkas Kartalı - 1968 Abbase Sultan - 1968 Devlerin İntikamı - 1967 Gecekondu Peşinde - 1967 Bir Dağ Masalı - 1967 Kızıl Tehlike - 1967 Yalnız Adam - 1967 Hacı Murat - 1967 Harun Reşid'ın Gözdesi - 1967 Mahzun Gönüller - 1966 Kadın Avcıları - 1966 Yalancının Mumu - 1965 Kocamın Nişanlısı - 1965 İki Sene Mektep Tatili - 1964 Aşk ve Kin - 1964 Çanakkale Arslanları - 1964 Ankara'ya Üç Bilet - 1964 Dağ Başını Duman Almış - 1964

Genç Kızlar - 1963 Yabancı Kız - 1963 Süleyman Çelebi - 1962 Zorla Evlendik - 1962 Hazreti Ömer'ın Adaleti - 1961 Sepetçioğlu - 1961 Şeytanın Kılıcı - 1961 Cumbadan Rumbaya- 1960 Bir Kadın Tuzağı - 1958 Karasu - 1958 Çölde Bir İstanbul Kızı - 1957 Ada Sahillerinde - 1956 Günah Bizimdir - 1956 Kara Vadi - 1955 Ahretten Gelen Adam - 1954] Zıt Kardeşler Polis Hafiyesi - 1953 Drakula İstanbul'da - 1953 Bu Kız Böyle Düştü - 1952 Deli - 1952 Tanrı Şahidimdir - 1951 Evvel Zaman İçinde - 1951 Çakırcalı Mehmet Efe - 1950 İstanbul Geceleri - 1950 Parmaksız Salih - 1950 Akdeniz Korsanları - 1950 Üvey Baba - 1949 Fato / Ya İstiklal Ya Ölüm - 1949 Kanlı Taşlar - 1948 Hülya - 1947 Bir Dağ Masalı - 1947

Yönetmen

Domatesler Ve Silahlar - 1974 Aynı Yolun Yolcusu - 1972 Üç Kızgın Cengaver - 1971 Ayrı Dünyalar - 1969 Parmaksız Salih - 1968 Abbase Sultan - 1968 Felaket Kuşu - 1967 Bir Dağ Masalı - 1967 Kadın Avcıları - 1966 Kocamın Nişanlısı - 1965

Çanakkale Arslanları - 1964 (Albay Nurset Eraslan ile) Aşk ve Kin - 1964 Cumbadan Rumbaya - 1960 Karasu - 1958 Ahretten Gelen Adam - 1954 Evvel Zaman İçinde - 1951 Fato / Ya İstiklal Ya Ölüm - 1949 Kanlı Taşlar- 1948 Bir Dağ Masalı - 1947 Hülya - 1947

Senarist

Aynı Yolun Yolcusu - 1972 Üç Kızgın Cengaver - 1971 Şampiyon - 1970 Ayrı Dünyalar - 1969 Fato / Ya İstiklal Ya Ölüm - 1969 Abbase Sultan - 1968 Parmaksız Salih - 1968 Bir Dağ Masalı - 1967 Kocamın Nişanlısı - 1965 Çanakkale Aslanları - 1964 Aşk ve Kin - 1964

Cumbadan Rumbaya - 1960 Hasret Şarkısı - 1959 Karasu - 1958 Ahretten Gelen Adam - 1954 Drakula İstanbul'da - 1953 Zıt Kardeşler Polis Hafiyesi - 1953 Deli - 1952 İstanbul Geceleri - 1950 Sihirli Define - 1950 Bir Dağ Masalı - 1947

Dış bağlantılar

• Yeşilçam'ın emektarlarından: Turgut Demirağ anıldı, Hürriyet gazetesi, 14 Ocak 2020

Kaynakça

1. "Turgut Demirağ". TSA. 11 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
2. "Turgut Demirağ". SinemaTürk. 5 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.
3. "Turgut Demirağ". Kamera Arkası. 26 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi.
4. "Turgut Demirag". IMDb. 6 Nisan 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi.