USS Lexington (CV-2)

USS Lexington (CV-2),[1] Birleşik Devletler Donanması'nın uçak gemilerinden birisiydi. Lexington sınıfı idi. Başlangıçta bir muharebe kruvazörü olarak tasarlanan Lexington, 1922'de imzalanan Washington Deniz Anlaşması'nın şartlarına uygun olarak için Birleşik Devletler Donanması'nın ilk uçak gemilerinden birine dönüştürüldü. Gemi 1928'de hizmete girdi ve Pasifik Filosu'na atandı. Lexington ve kendisiyle aynı sınıfı olan Saratoga, II.Dünya Savaşı'ndan önce bir dizi yıllık tatbikatta taşıyıcı taktikleri geliştirmek ve iyileştirmek için kullanıldı. Birden fazla vesileyle, bunlar Pearl Harbor'a başarıyla düzenlenen sürpriz saldırıları içeriyordu. Geminin turbo-elektrikli tahrik sistemi, 1929 sonlarında ve 1930 başlarında Tacoma'nın elektrik ihtiyacını karşıladı. Ayrıca 1931 yılındaki bir depremden sonra Nikaragua'nın başkenti Managua'ya sağlık personeli ve yardım malzemeleri götürdü.

Lexington (San Diego açıklarında, 14 Ekim 1941)
Tarihçe
Birleşik Devletler
İsmi:	USS Lexington
Adının geldiği yer veya kişi:	Lexington Muharebesi
Sipariş:	1916 (Muharebe Kruvazörü) 1922 (Uçak Gemisi)
İnşa eden:	Fore River Tersanesi
Kızağa konulması:	8 Ocak 1921
Denize indirme:	3 Ekim 1925
Görevlendirme:	14 Aralık 1927
Sınıfı:	Uçak gemisi olarak, 1 Temmuz 1922
Liste dışı:	24 Haziran 1942
Takma ismi:	Leydi Lex, Gri Leydi
Akıbet:	Mercan Denizi Muharebesi'nde batırıldı, 8 Mayıs 1942 Enkazı bulundu, 4 Mart 2018
Genel karakteristik
Sınıf ve tipi:	Lexington sınıfı uçak gemisi
Deplasman:	37,000 ton (standart) 48,500 ton (tam yük)
Uzunluk:	270.7 m
Genişlik:	32.8 m
Su çekimi:	9.9 m (tam yük)
İtme gücü:	4 şaft 4 turbo-elektrik motor 16 sıcak su kazanı
Hız:	33.25 knot
Menzil:	10,000 deniz mili
Kişi kapasitesi:	2791 (1942)
Silah donanımı:	4 × 2 - 8 inçlik top 12 × 1 - 5 inçlik uçaksavar top
Zırh:	Kemer zırhı: 127-128 mm Güverte: 19-51 mm Bölme: 127-178 mm
Uçak mevcudu:	78
Havacılık imkanları:	1 Uçak mancınığı

Lexington, ABD Pasifik Cephesi'nde savaşmaya başlamadan önce 7 Aralık 1941'de görevi icabı Midway Adası'nda bulunmaktaydı. Görevi iptal edildi ve bir hafta sonra Pearl Harbor'a döndü. Birkaç gün sonra, Marshall Adaları'ndaki Japon tesislerine saldırarak Wake Adası'nda kuşatılmış Amerikan garnizonuna yardım yapması için gönderildi. Garnizon, yardım gücü gelemeden teslim oldu ve görev iptal edildi. Ocak 1942'de başka bir saldırı planladıysa da iptal edildi. Lexington ertesi ay Japonların bölgeye ilerlemesini engellemek için Mercan Denizi'ne gönderildi. Gemi, Rabaul'a yaklaşırken Japon arama uçakları tarafından tespit edildi, ancak uçakları ona saldıran Japon bombardıman uçaklarının çoğunu düşürdü. Mart ayı başında Yeni Gine'nin doğu kıyısındaki Japon gemilerine başarıyla saldırdı.

Lexington ayın sonunda Pearl Harbor'a doğru yeniden dönüş için yola çıktı. Ve Mayıs başında Mercan Denizi'ne ulaştı. Birkaç gün sonra Japonlar Port Moresby'i ele geçirmek için bölgede operasyon başlattı. USS Lexington ve Birleşik Devletler Donanması'na ait diğer gemiler, Japonlarla mücadeleye başladılar. 7 Mayıs'ta hafif uçak gemisi Shōhō'yu batırdılar, ancak ertesi güne kadar ana Japon gücüyle karşılaşmadılar. Lexington ve diğer gemilerden gelen uçaklar Shōkaku'ya kötü hasar verdi, ancak Japon uçakları Lexington'a hasar verdiler. Yanlış tahliye edilen uçaklarında yakıt hatlarını bozmasıyla kullanan hava ve yakıt karışıp tutuştu. Bu karışım da kontrol edilemeyen bir dizi patlamaya ve yangına neden oldu. 8 Mayıs akşamında gemi Japonlar tarafından tamamen batırıldı. Lexington'un enkazı, Mart 2018'de battığı yerin 800 kilometre (430 nmi) altında Paul Allen liderliğindeki bir keşif gezisinde bulundu.

Tasarımı ve Yapımı

Lexington kızakta, 1925

Lexington, (Ocak 1928)

Lexington, Amerikan Bağımsızlık Savaşı'nın ilk savaşı olan 1775 Lexington Savaşı'nın adını alan dördüncü Birleşik Devletler Donanması gemisiydi. Başlangıçta 1916'da Muharebe kruvazörü olarak tasarlanmıştı, ancak Atlantik Cephesi'ndeki savaşlar sırasında personelin ve malzemenin Avrupa'ya güvenli bir şekilde geçmesini sağlamak için gereken yüksek öncelikli denizaltı gemileri yapılması gerekti, bunun için bazı gemilerin inşaatı ertelendi. Savaştan sonra gemi kısmen İngilizlerin savaş deneyiminin bir sonucu olarak kapsamlı bir şekilde yeniden tasarlandı.[2] Yeniden planlanan Lexington 8 Ocak 1921'de Quincy'deki Fore River Shipbuilding Company tarafından yapımına başlanmıştır.

Washington Denizcilik Antlaşması imzalanmadan önce, Şubat 1922'de, geminin inşaası yüzde 24.2 tamamlanmıştı [3] antlaşma sürecinden dolayı geminin inşaatı askıya alındı.[4] 1 Temmuz 1922'de inşaat yeniden başlatıldı ve gemi uçak gemisi olarak yapılmaya devam edildi. Deplasmanı toplam 4,100 ton, sekiz tane 16 inçlik (406) topun ortadan kaldırılmasıyla elde edildi.[5][6] Ana kemer zırhı korundu, ancak ağırlıktan tasarruf etmek için yüksekliği azaltıldı.[7] Gövdenin genel hattı, torpido koruma sistemi gibi değişmeden kaldı, çünkü zaten inşa edilmişlerdi ve onları değiştirmek çok pahalı olacaktı.[8]

Geminin tam boyu 888 fit (270,7 m) , genişliği 106 fit (32,3 m) ve draftı 30 fit 5 inç (9,3 m) idi. Lexington'ın 36.000 büyük ton (36.578 t) standart deplasmanı vardı, tam yükte ise 43.056 büyük ton (43.747 t) olmaktaydı. Deplasmanda, metasentrik yükseklik 731 fit (222,8 m) idi.[5]

Lexington, 3 Ekim 1925'te denize indirildi. 14 Aralık 1927'de Albert Marshall komutasında görevlendirildi. 1942'de gemide 100 subay ve 1.840 er mürettebat ve toplam 141 subay ve 710 erden oluşan havacılık grubu vardı.[5]

Kaynakça

1. Groom, p. 203
2. Friedman 1984, pp. 88, 91, 94, 97–99
3. "Lexington Class (CC-1 through CC-6)". Navy Department, Naval Historical Center. 26 Şubat 2004. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2015.
4. "Board for Selling Doomed Warships; Admirals Oppose Sinking at Sea Under Terms of the Five Power Naval Treaty". The New York Times. 2 Mayıs 1922. s. 20. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2020.
5. Friedman 1983, p. 390
6. Friedman 1984, p. 471
7. Stern, p. 82
8. Stern, p. 28