V. Behrâm

V. Behrâm ya da Behrâm-ı Gûr, 421 - 438 yılları arasında Sasani İmparatorluğu'nun hükümdarıydı. I. Yezdicerd'in oğludur. Babasının ani ölümü ya da suikastı sonucu, asillerin muhalefetine karşı Hîre Arap hanedanının da desteğiyle tacı ele geçirdi. V. Behrâm'ın annesi, Yahudi Eksilark'ın kızı olan Soşandukht'tır.

V. Behrâm
İranlı ve İranlı Olmayanların Krallarının Kralı
5. yy'dan kalma bir tabakta V. Behrâm ve Azadeh masalından bir av sahnesi.
Hüküm süresi 420–438
Önce gelen Hüsrev
Sonra gelen II. Yezdicerd
Çocukları II. Yezdicerd
Hanedan Sasani Hanedanı
Babası I. Yezdicerd
Annesi Shushandukht
Doğum 400
Ölüm 438 (38 yaşında)
Medya
Dini Zerdüştçülük

Hayatı
"Salı günü Kızıl Saray'da Behram Gur", Nizamî

I. Yezdicerd'in halefi, en çok bilinen Sasani krallarından biri ve birçok efsanenin de kahramanı olan oğlu V. Behrâm'dır (421-438). Bu efsaneler Sasani İmparatorluğu'nun Araplar tarafından yıkılmasının ardından bile devam etti. V. Behrâm, daha çok bilinen adıyla Behrâm-ı Gûr, babası I. Yezdicerd'in bir Arap hanedanı olan Hîre tarafından yardım gören asilzadelerin muhalefetleri neticesinde aniden ölmesinin (ya da suikaste uğraması) ardından tacı ele geçirdi. V. Behrâm'ın annesi Soşandukht, Yahudi Eksilarçı'nın kızıdır. 427 yılında göçebe Eftalitelerin doğuda başlattıkları işgali durdurdu. Böylece, Buhara (günümüz Özbekistan'ında) demir paralarında portesi yüzyıllar boyunca kalacak şekilde etkisini Orta Asya içerilerine kadar genişletti. V. Behrâm, Ermenistan'ın İran'a bağlı kralını azlederek, orayı bir eyalete çevirdi.[1]

V. Behrâm, cesaretinin, güzelliğinin, Romalılara, Türklere, Hintlere ve Afrikalılara karşı elde ettiği zaferlerinin, avcılık ve aşk maceralarının konu alındığı hikâyelerin anlatıldığı Fars geleneğinde sevilen bir isimdir. Behrâm-ı Gûr olarak adlandırılır. Gûr, yaban eşeği anlamına gelir. Avcılığa merakına, özellikle yaban eşeği avlamayı sevmesine atıftır. Altın çağın zirvesinde bir kralı sembolize eder. Tacını erkek kardeşiyle giriştiği mücadele ve yabancı düşmanlarla savaşması sayesinde kazanmıştı; fakat kendisini avcılıkla ve saray maiyetinde meşhur kadınlar grubu ve nedimleriyle düzenlediği partilerle eğlendirirdi. Saray zenginliğini ve refahını kendinde sembolleştirmişti. Hükümdarlığı süresince, Sasani Edebiyatı'nın (Pehlevi Edebiyatı'nın) en önemli eserleri yazıldı ve Sasani Müziği'nin dikkate değer parçaları bestelendi. Polo gibi sporlar kraliyet uğraşları arasına girdi. Bu gelenek günümüzde hala bazı krallıklarda devam ettirilmektedir.

V. Behrâm
Önce gelen
Hüsrev		 Sasani şehinşahları
420–438		 Sonra gelen
II. Yezdicerd

Kaynakça
  1. Bosworth, C.E. (1999). The History of al-Ṭabarī. SUNY Near Eastern Studies. Albany, New York (İngilizce). V: The Sāsānids, the Byzantines, the Lakhmids, and Yemen. State University of New York Press. ISBN 978-0-7914-4355-2.

Dış bağlantılar

Ayrıca bakınız
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.