Violeta Chamorro
Violeta Chamorro (doğum adı Violeta Barrios Torres; 18 Ekim 1929) Nikaragua doğumlu siyasetçi. 1990 ile 1997 yılları arasında Nikaragua Devlet Başkanı olarak görev yapmıştır. Nikaragua'da devlet başkanı olarak görev yapan ilk ve tek kadındır.[2]
Violeta Chamorro | |
---|---|
Chamorro, 1990. | |
Nikaragua Devlet Başkanı | |
Görev süresi 25 Nisan 1990 - 10 Ocak 1997 | |
Başkan Yardımcısı | Virgilio Godoy (1990-1995) Julia Mena (1995-1997) |
Yerine geldiği | Daniel Ortega |
Yerine gelen | Arnoldo Alemán |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | Violeta Barrios Torres 18 Ekim 1929[1] Rivas, Nicaragua |
Partisi | Demokratik Kurtuluş Birliği |
Diğer siyasi bağlantıları |
Ulusal Muhalefet Birliği |
Evlilik(ler) | Pedro Joaquín Chamorro Cardenal |
Çocuk(lar) | 5 |
İlk yılları
Güney Nikaragua'da toprak sahibi bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen Chamorro, Amerika Birleşik Devletleri'nde eğitim gördü.[3][4] Memleketine geri döndüğünde evlendi ve bu evlilikten beş çocuğu oldu.[5][6] Kocası Pedro Joaquín Chamorro Cardenal, ailesinden daha sonra miras aldığı La Prensa gazetesinde çalışan bir gazeteciydi.[7][8][9]
Nikaragua Devrimi
Eşinin hükümet karşıtı tutumundan dolayı, sık sık hapse girdi veya sürgün edildi, Chamorro'yu on yıl yurt dışında yaşatmak zorunda kaldı.[10] Eşi Pedro Joaquín, 1978'de suikaste uğradı ve öldürüldü. Eşinin ölümünden sonra Chamorro, gazetenin yönetimini devraldı.[11] Pedro'nun öldürülmesi Nikaragua Devrimi'ne yol açtı ve dul eşi Chamorro tarafından kullanılan muhalefet güçleri için güçlü bir sembol haline geldi.[10] Başlarda Sandinista Ulusal Kurtuluş Cephesi'nden Anastasio Somoza Debayle seçimleri kazandığında devrimcilere destek verdi.[12][13][14]
Siyasi kariyeri
Ulusal Yeniden Yapılanma altında kurulan geçici hükümetin bir parçası olmayı kabul etti[8][12] (İspanyolca: Junta de Gobierno de Reconstrucción Nacional, JGRN); ancak, Yapılanma daha radikal bir yönde ilerlemeye başladı ve Sovyetler Birliği ile anlaşmalar imzaladığında Chamorro istifa ederek gazeteye geri döndü.[15] Chamorro'nun yönetiminde La Prensa gazetesi hükumetin izlediği siyaseti eleştirmeye başladı. Daniel Ortega yeni genel seçimlerin 1990'da yapılacağını duyurduğunda Chamorro, Ulusal Muhalefet Birliği (İspanyolca: Unión Nacional Opositora, UNO) olarak bilinen muhalefet partisine aday olarak seçildi ve partiye katıldı. Toplamda 14 parti ittifakı kuruldu.[16][17][18]
Bu partiler muhafazakârlardan ve liberallerden, komünistlere kadar değişiyordu ve idealist farklılıklar nedeniyle herhangi bir siyasi yol izlemekte güçlük çekiyordu.[19] Görevdeki Cumhurbaşkanı Ortega'nın kazandığına dair düzenlenen anketlere rağmen,[20][21] Chamorro 25 Şubat 1990'da seçimleri kazandı ve Amerika Kıtası'nda ilk seçilen kadın devlet başkanı oldu.[22][23][24] Chamorro 25 Nisan 1990'da göreve başladı.[25] Chamorro'nun liderliği, ekonomik sorunlar ve toplumsal huzursuzluk ile dolu altı yılı kapsamaktaydı.[26][27][28][29] 10 Ocak 1997'de görevinden ayrıldıktan sonra Chamorro'nun sağlığının kötüye gitmesi siyasi kariyerinden emekli olmaya zorladı.
Ödülleri
Kaynakça
- Profile of Violeta Chamorro. Erişim tarihi: 24 Mart 2020.
- "The women presidents of Latin America". Londra: BBC. 31 Ekim 2010. 21 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2015.
- Leiken 2003, ss. 73–74.
- Beckman & D'Amico 1995, ss. 34–36.
- Pallais, María L (Mart–Nisan 1992). "Violeta Barrios de Chamorro. La reinamadre de la nación" (PDF). Nueva Sociedad (İspanyolca), 118. Buenos Aires, Argentina: Fundación Foro Nueva Sociedad. ss. 89-98. ISSN 0251-3552. 17 Ekim 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2015.
- Chamorro 1996, ss. 38–40.
- Leiken 2003, s. 74.
- Uhlig, Mark A. (27 Şubat 1990). "Turnover in Nicaragua; Aristocratic Democrat; Violeta Barrios de Chamorro". The New York Times. New York, New York. 19 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2015.
- The Carter Center (Mayıs 1990). "Observing Nicaragua's Elections, 1989–1990" (PDF). Atlanta, GA: The Carter Center. ss. 1-4. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2015.
- Hamilton & Inouye 1995, s. 27.
- Uhlig, Mark A. (28 Şubat 1990). "TURNOVER IN NICARAGUA; Sandinista Leaders, Facing Defeat, Didn't Argue, Carter Says". The New York Times. New York, New York. 11 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2015.
- Ortiz de Zarate, Roberto (15 Kasım 2001). "Violeta Barrios de Chamorro". CIDOB (İspanyolca). Barcelona, Spain: Barcelona Centre for International Affairs. 23 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2015.
- Baldwin 1996, s. 101.
- Steinmetz 1994, s. 135.
- Chimene-Weiss, Sara; Eppel, Sol; Feigenbaum, Jeremy; Motel, Seth; Pangandoyon, Ingrid (2010). "Nicaragua and Iran Timeline". Brown University. Providence, Rhode Island: Brown University. 2 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2015.
- Hamilton & Inouye 1995, s. 29.
- Beckman & D'Amico 1995, s. 37.
- "El legado de doña Violeta" (İspanyolca). Managua, Nicaragua: Confidencial. EFE. 25 Şubat 2013. 12 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2015.
- "1986 Louis Lyons Award". Harvard University, Cambridge, Massachusetts: Nieman Foundation. 30 Nisan 1986. 31 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2015.
- "Reconocen legado de Violeta Chamorro". El Nuevo Diario (İspanyolca). Managua, Nicaragua. EFE. 25 Şubat 2013. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2015.
- Neikirk, Bill; Coffey, Raymond (2 Mayıs 1985). "Reagan Puts Embargo On Nicaragua To 'Mend Their Ways'". Chicago Tribune. Chicago, Illinois. 13 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2015.
- Oberdorfer, Don (10 Kasım 1989). "Chamorro Upbeat About Chances in Nicaragua Vote". Washington Post. Washington, DC. 6 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2015.
- Boudreaux, Richard; Miller, Marjorie (4 Mart 1990). "Sandinistas Conclude They Lost Touch With Populace". The LA Times. Los Angeles, Kaliforniya. 6 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2015.
- "The Electoral Process Gears Up". Revista Envío. Cilt 100. Managua, Nicaragua: Central American University. Kasım 1989. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2015.
- Wattenberg, Ben (15 Şubat 1990). "Media Piranhas, Where Are You Now?". Orlando Sentinel. Orlando, Florida. Newspaper Enterprise Association. 31 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2015.
- Pear, Robert (4 Şubat 1990). "U.S. Aid Just Dribbles In to Nicaragua Opposition, but the Sandinistas Profit". New York Times. New York, New York. Reuters. 17 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2015.
- Fritz, Sara (17 Ekim 1989). "U.S. Accused of Trying to Buy Election : Nicaragua: The Administration insists that the $9 million it seeks for the opposition party is needed to offset the well-financed Sandinistas." LA Times. Los Angeles, Kaliforniya. 17 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2015.
- Collier, Robert (28 Ocak 1990). "U.S. Flubs Chamorro Election Aid". Sun-Sentinel. Orlando, Florida. 17 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2015.
- Hockstader, Lee (25 Ocak 1990). "Nicaraguan Opposition: Outsmarted and Outspent". The Washington Post. Washington, DC. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2015.
- "Arthur Sulzberger Jr. to Receive RIT Isaiah Thomas Award in Publishing". Rochester Institute of Technology. 9 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2007.
- "1986 Louis Lyons Award: Violeta Chamorro". The Nieman Foundation for Journalism. Harvard University. 8 Eylül 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2007.
- "1991 Democracy Award". National Endowment for Democracy. 25 Mayıs 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2007.
- "1997 – Her Excellency Mrs. Violeta Barrios de Chamorro". Rome, Italy: Path to Peace Foundation. 1997. 17 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2015.
- "Award for Leadership in Global Trade". Association of Bi-National Chambers of Commerce in Florida. 4 Eylül 2013. 19 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2007.
Konuyla ilgili yayınlar
- Anderson, Leslie E.; Dodd, Lawrence C. (2009). Learning Democracy: Citizen Engagement and Electoral Choice in Nicaragua, 1990–2001. University of Chicago Press. ISBN 978-0-226-01974-1. 25 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2020.
- Arnson, Cynthia; Holiday, David (1991). Fitful Peace: Human Rights and Reconciliation in Nicaragua Under the Chamorro Government. Human Rights Watch. ISBN 978-1-56432-034-6. 25 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2020.
- Baldwin, Louis (1996). Women of strength: biographies of 106 who have excelled in traditionally male fields, A.D. 61 to the present. Jefferson, North Carolina: McFarland. ISBN 978-0-7864-0250-2.
- Beckman, Peter R.; D'Amico, Francine, eds. (1995). Women in world politics: an introduction. Westport, Connecticut: Bergin & Garvey. ISBN 0-89789-410-3.
- Borland, Katherine (2006). Unmasking Class, Gender, and Sexuality in Nicaraguan Festival. University of Arizona Press. ISBN 978-0-8165-2511-9. 25 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2020.
- Bothmann, Astrid (2015). Transitional Justice in Nicaragua 1990–2012: Drawing a Line Under the Past. Springer. ISBN 978-3-658-10503-7. 25 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2020.
- Chamorro, Violeta Barrios de (1996). Dreams of the heart : the autobiography of President Violeta Barrios de Chamorro of Nicaragua. New York, New York: Simon & Schuster. ISBN 0-684-81055-7.
- Chavez Metoyer, Cynthia (2000). Women and the State in Post-Sandinista Nicaragua. Lynne Rienner Publishers. ISBN 978-1-55587-751-4. 25 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2020.
- Close, David (1999). Nicaragua: The Chamorro Years. Lynne Rienner Publishers. ISBN 978-1-55587-643-2. 25 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2020.
- Coerver, Don M.; Hall, Linda Biesele (1999). Tangled Destinies: Latin America and the United States. UNM Press. ISBN 978-0-8263-2117-6. 25 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2020.
- Fernandez Jilberto, Alex E.; Mommen, Andre (2012). Liberalization in the Developing World: Institutional and Economic Changes in Latin America, Africa and Asia. Routledge. ISBN 978-1-134-82583-7. 25 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2020.
- González-Rivera, Victoria (2011). Before the Revolution: Women's Rights and Right-wing Politics in Nicaragua, 1821–1979. Penn State Press. ISBN 0-271-04870-0. 25 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2020.
- Guillermoprieto, Alma (1995). The heart that bleeds: Latin America now. Vintage Books. ISBN 978-0-679-75795-5. 25 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2020.
- Hamilton, Lee H.; Inouye, Daniel K. (1995). Report of the Congressional Committees Investigating the Iran/Contra Affair. DIANE Publishing. ISBN 978-0-7881-2602-4. 25 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2020.
- Keen, Benjamin; Haynes, Keith (2012). A History of Latin America. Cengage Learning. ISBN 1-111-84141-1. 25 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2020.
- Korgen, Jeffry Odell (2007). Solidarity will transform the World. Orbis Books. ISBN 978-1-60833-049-2. 25 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2020.
- Leiken, Robert S. (2003). Why Nicaragua vanished : a story of reporters and revolutionaries / Robert S. Leiken. Lanham, Md.: Rowman & Littlefield Publishers. ISBN 978-0-7425-2342-5.
- LeoGrande, William M. (2000). Our Own Backyard: The United States in Central America, 1977–1992. Univ of North Carolina Press. ISBN 978-0-8078-4857-9. 25 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2020.
- Moreno, Dario (1994). The Struggle for Peace in Central America. University Press of Florida. ISBN 978-0-8130-1274-2. 26 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2020.
- Santa-Cruz, Arturo (2013). International Election Monitoring, Sovereignty, and the Western Hemisphere: The Emergence of an International Norm. Routledge. ISBN 978-1-135-48396-8. 25 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2020.
- Skard, Torild (2014). Women of power: Half a century of female presidents and prime ministers worldwide. Policy Press. ISBN 978-1-4473-1637-4. 6 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2020.
- Skidmore, Thomas E.; Smith, Peter H. (1997). Modern Latin America. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-510017-4. 25 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2020.
- Staten, Clifford L. (2010). The History of Nicaragua. ABC-CLIO. ISBN 978-0-313-36038-1. 25 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2020.
- Steinmetz, Sara (1994). Democratic Transition and Human Rights: Perspectives on U.S. Foreign Policy. Albany, New York: SUNY Press. ISBN 978-0-7914-1433-0. 25 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2020.
- Taylor, Lance (1993). The Rocky Road to Reform: Adjustment, Income Distribution, and Growth in the Developing World. MIT Press. ISBN 978-0-262-20093-6. 25 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2020.
- Vanden, Harry E.; Prevost, Gary (2002). Politics of Latin America: The Power Game. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-512317-3. 25 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2020.
- Walker, Thomas W. (1997). Nicaragua without illusions: regime transition and structural adjustment in the 1990s. SR Books. ISBN 978-0-8420-2578-2. 25 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2020.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Violeta Chamorro ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Violeta de Chamorro Vakfı
- Violeta Chamorro: Nikaragua için tek yön 28 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Dean Peter Krogh Dış İlişkiler Dijital Arşivleri
- Biography by CIDOB 24 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İspanyolca)
- C-SPAN'daki görünümü
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen Daniel Ortega |
Nikaragua Devlet Başkanı 1990–1997 |
Sonra gelen Arnoldo Alemán |