Vostok Gölü
Vostok Gölü (Rusça: озеро Восток, ozero Vostok) Antarktika'nın bilinen yaklaşık 400 buzul altı gölünün en büyüğüdür. Vostok Gölü, Güney Soğuk Kutbu'nda, ortalama deniz seviyesinden 3.488 m (11.444 ft) yüksek olan orta Doğu Antarktika Buz Levhası yüzeyinin altında, Rusya'nın Vostok İstasyonu'nun altında yer almaktadır. Bu tatlı su gölünün yüzeyi, buzun yüzeyinin yaklaşık 4.000 m (13.100 ft) altındadır ve bu da onu deniz seviyesinin yaklaşık 500 m (1.600 ft) altına yerleştirir. En geniş noktasında 250 km (160 mil) uzunluğunda ve 50 km (30 mil) genişliğindeki [1] 12.500 km2'lik (4.830 sq mi) bir alanı kaplar ve onu yüzey alanına göre 16. en büyük göl yapar. Ortalama 432 m (1,417 ft) derinliğiyle, tahmini 5,400 km3 (1,300 cu mi) hacmine sahiptir ve [2] onu hacimce 6. en büyük gölü yapmaktadır. Göl, bir sırtla iki derin havzaya ayrılmıştır. Sırtın üzerindeki sıvı su derinliği, kuzey havzasında kabaca 400 m (1.300 ft) derinliğe ve güneyde 800 m (2.600 ft) derinliğe kıyasla yaklaşık 200 m (700 ft). Göl adını Rusça "Doğu" anlamına gelen savaş gemisi Vostok'tan (Восток) alan Vostok İstasyonu'ndan almıştır. [3] Vostok bölgesinde bir buzul altı gölün varlığı ilk olarak Rus coğrafyacı Andrey Kapitsa tarafından 1959 ve 1964 yıllarında Sovyet Antarktika seferleri sırasında buz tabakasının kalınlığını ölçmek için yapılan sismik sondajlara dayanarak önerildi. [4] [5] Rus ve İngiliz bilim adamları [5] [6] tarafından 1993 yılında ERS-1 lazer altimetri kullanılarak J. P. Ridley tarafından gölün varlığının nihai onayına götürülen araştırmalar devam etti. [4] Göl suyunun kendisi 15 [7] [8] ila 25 milyon yıl [9] arasında izole edilmiş olsa da, üzerini örten buz 400.000 yıllık sürekli bir paleoklimatik kayıt sağlar. 5 Şubat 2012'de Rus bilim adamlarından oluşan bir ekip, 3.768 metrelik (12.400 ft) şimdiye kadarki en uzun buz çekirdeğini tamamladı ve buz kalkanını göl yüzeyine kadar deldi. Taze donmuş göl buzunun ilk çekirdeği 10 Ocak 2013 tarihinde 3.406 m (11.175 ft) derinlikte elde edildi. [11] Bununla birlikte, buz delinir delinmez, alttaki gölden gelen su sondaj deliğinden fışkırdı, onu Freon ve gazyağı ile karıştırarak sondaj deliğinin donmasını önledi. [12] [13] [14] Ocak 2015'te yeni bir sondaj deliği açıldı ve sözde bozulmamış bir su örneği alındı. [Kaynak belirtilmeli] Rus ekibi sonunda göle bir sondayı indirerek dipten su örnekleri ve tortuları toplamayı planlıyor. Gölün fosil su rezervi olan sıvı katmanında olağandışı yaşam biçimlerinin bulunabileceği varsayılıyor. Vostok Gölü, milyonlarca yıl boyunca buzun altında kapalı bir ortam içerebileceğinden, koşullar Jüpiter'in uydusu Europa, [kaynak belirtilmeli] ve Satürn'ün uydusu Enceladus'ta var olduğu varsayılan buzla kaplı okyanusların koşullarına benzeyebilir.
Vostok Gölü | |
---|---|
| |
Konum | 77°30′G 106°00′D |
Göl türü | Buzaltı gölü |
Havza ülkeleri | Antarktika |
Uzunluk | 250 km (160 mi)[1] |
Genişlik | 50 km (30 mi)[1] |
Yüzölçümü | 12.500 km2 (4.830 sq mi) |
Ortalama derinlik | 432 m (1.417 ft) |
En derin noktası | 510 m (1.700 ft)[1] - 900 m (3.000 ft)[2] |
Su hacmi | 5.400 km3 (1.300 cu mi)[2] ± 1.600 km3 (400 cu mi) |
Yüzey rakımı | ~ -500 m |
Adalar | 1 |
Yerleşimler | Vostok İstasyonu |
Vostok Gölü, Antarktika'da bulunan 140'tan fazla buz altı gölünün en büyüğüdür. Rusya'nın Vostok İstasyonu'nun altındadır. Doğu Antarktik Buz Tabakası'nın(en) orta bölgelerinde bulunur. Buz tabakasının yüzeyinin rakımı 3488 metredir, göl ise buz yüzeyinin 4000 metre kadar derininde yer almaktadır ve bu da deniz seviyesinden 500 metre daha derinde olduğu anlamına gelmektedir. Bu tatlı su gölü 15,690 kilometrekarelik bir yüzölçümüne sahiptir ve 5,400 kilometreküplük bir hacme sahip olduğu tahmin edilmektedir.[2] Andrey Kapitsa tarafından 1959-64 yılları arasında yapılan sismik araştırmalar sırasında keşfedilmiştir.[3][4] Üzerindeki buz son 400,000 yılın paleoklimatolojik kayıtlarını barındırsa da göl suyu 15[5][6] ila 25[7] milyon yıldır izole durumdadır.
Göldeki araştırmalar
5 Şubat 2012 tarihinde yirmi yıllık delme çalışmalarının ardından bir grup Rus bilim insanı 3,768 metrelik bir buz tabakasını delerek tarihteki en uzun buz çekirdeğini elde ettiğini ve göl yüzeyine ulaştığını öne sürmüştür.[8] Grup, gölden ve tabanından örnekler toplaması için göle bir robot da indirmeyi planlamaktadır. Gölün sıvı tabakasında antik mikroorganizmaların bulunması beklenmektedir.[1][9][10]
Kaynakça
- "Antarctica's Lake Vostok Controversy". Antarctic and Southern Ocean Coalition. 2010. 12 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2011.
- "Subglacial Lake Facts". Ldeo.columbia.edu. 26 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2012.
- "Andrey Kapitsa dies in Moscow". Russian Geographical Society. 3 Ağustos 2011. 2 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2011.
- "Appeal to the Duma on Lake Vostok, Antarctica" (PDF). Antarctic and Southern Ocean Coalition. 14 Nisan 2008. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2011.
- Moskvitch, K (27 Ocak 2011). "Lake Vostok drilling in Antarctic 'running out of time'". BBC News. 11 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2011.
- Secrets of Antarctica's 15-Million Year-Old Lake -A Galaxy Classic 16 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (5 December 2007)
- Studinger, M (2008). "Subglacial Lake Vostok". Columbia University. 3 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2011.
- "Russians drill into previously untouched Lake Vostok below Antarctic glacier". The Washington Post. 6 Şubat 2012. 7 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2012. Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
(yardım) - 'Lost World' reached: 20 million yr old Antarctic lake 'drilled' 8 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. RT
- "Lake Vostok: Russian scientists drilling into 'alien' Antarctic lake buried for 20m years | Mail Online". Dailymail.co.uk. 7 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2012.