Yağlı güreş
Yağlı güreş, geleneksel bir Türk sporudur. Güreşçiler vücutlarına yağ sürerek güreştikleri için bu şekilde adlandırılır. Er Meydanı denilen alanlarda yapılır. Güreşçilerin vücutlarının yağlanması nedeni birbirlerini tutmaları zorlaştığından, büyük güç ve ustalık gerektiren bir spordur. Bugün resmî müsâbakalarda yer alan Serbest ve Greko-Romen güreş türlerinin dışında, sırf millî geleneklerimiz arasında yer alan yağlı güreş ise, Türklerin Anadolu’dan Rumeli’ye geçtikleri tarihten beri memleketimizde yapılagelen bir güreş türüdür. Bugün, yurdumuzda yağlı güreş, düğünlerin, panayırların, mola veren askerî birliklerimizin en önemli eğlencesidir. Her yıl, Haziran ayında Edirne’nin Sarayiçi mevkiinde yapılan tarihî Kırkpınar güreşleri, Süleymân Paşa komutasında, bir gece Çanakkale Boğazı'nı geçerek, Gelibolu’ya çıkan ve Rumeli fetihlerine katılan Müslüman kırk Türk yiğidinin hâtırasını anmak gâyesiyle yapılmaktadır.[1]
Osmanlı Devleti zamanında saray dışında yapılan güreş müsabakaları; panayırlarda, düğünlerde, bir hayır kurumu yararına veya bu işi meslek edinmiş kişilerin özel yer ve salonlarında yapılırdı. Ayrıca düğün ve Ramazan güreşleri adı altında düzenlenen etkinlikler de yapılmıştır. Buna örnek: Koca Yusuf, Büyük Cemre, vb.
Kategori
Sporcular ve turnuvalar çeşitli kategorilere ayrılır.[2]
Organizasyonlar küçükten büyüğe doğru olmak üzere: Bayram şenlik ve düğün güreşleri; mahalli (piyasa) güreşleri; birinci sınıf güreşler ve geleneksel güreşler gibi farklı seviyelerde düzenlenir.
Bu organizasyonlara, bir ya da birden fazla; minik, teşvik, tozkoparan, ayak, deste küçük, deste orta, deste büyük, küçük orta küçük, küçük orta büyük, büyük orta, başaltı ve baş boylarında güreşçiler katılır.
En önemli yağlı güreş turnuvaları
Son dönemlerde yapılan 4 büyük turnuva yapıldığı tarih sırasıyla: Kumluca, Kırkpınar, Kurtdereli ve Elmalı güreşleridir.[3]
Türkiye'de Kırkpınar Yağlı Güreşleri Edirne'de Sarayiçi'de yapılır. Elmalı Yeşilyayla Yağlı Güreşleri Elmalı'da Recep Gürbüz Güreş Sahası'nda yapılır.[4] Kurtdereli Yağlı Güreşleri Balıkesir Karesi'de Kurtdereli Er Meydanı'nda düzenlenir.[5] Kumluca Yağlı Güreşleri, Antalya Kumluca'da düzenlenir.[6]
Ödüller
Kırkpınar ve Elmalı'da dereceye girenlere madalya ve kupa verilir. Baş kategorisi birincisine ise madalya ve kupaya ek olarak altın kemer takılır. Başpehlivanlık unvanı olarak gelecek yıla kadar taşıması için emanet edilir.
Nigrita Yağlı Güreşlerinde (Yunanistan) baş şampiyona boğa hediye edilir.
19. yüzyılda Osmanlı güreşçileri V&A Galerisi, Londra
Er Meydanı
Deste boy
Kaynakça
- https://www.posta.com.tr/tarihi-kirkpinar-yagli-guresleri-basliyor-kirkpinar-guresleri-ne-zaman-2174771
- "Yağlı Güreş Ödül Çizelgesi" (PDF). Güreş Federasyonu. 18 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2020.
- "Başpehlivan Ali Gürbüz'ün hedefi". TRTSpor. 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2020.
- https://www.aksam.com.tr/spor/elmali-yagli-guresleri-ne-zaman-hangi-kanalda-elmali-yagli-guresleri-canli-yayin-izleyici-karsisinda/haber-1003939
- "Kurtdereli Yağlı Güreşlerinde başpehlivanlık Ali Gürbüz'ün". Anadolu Ajansı. 5 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2020.
- "Kumluca güreşleri finali". Kumluca Belediyesi. 6 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2020.
Dış bağlantılar
| |||||
| |||||
| |||||
| |||||
| |||||
| |||||
| |||||
|
