Yaygın anksiyete bozukluğu
Yaygın anksiyete bozukluğu (İngilizce: Generalized Anxiety Disorder veya GAD), bir anksiyete bozukluğudur. Ancak diğer anksiyete bozukluklarından farklı olarak kişinin belirli durum veya konudan dolayı endişe duymasından ziyade çok çeşitli sayıda konu ve nedenlerden dolayı duyduğu yaygın, kronik ve uzun vadeli bir anksiyete durumudur.[4]
Yaygın anksiyete bozukluğu | |
---|---|
Uzmanlık | Psikiyatri |
Belirtiler | Aşırı kaygı, huzursuzluk, uyumada sorun, yorgun hissetme, sinirlilik, terleme, titreme[1] |
Komplikasyon | Depresyon, kardiyovasküler hastalıklar, intihar[2] |
Tedavi | Davranış terapisi, ilaçlar |
Sıklık | 3–5% (ömür boyu yaygınlık)[3] |
Anksiyete aslında herkesin yaşamında karşılaştığı normal bir duygudur. Bir sınavdan önce heyecanlanmak, tehlikeli bir yolda araba kullanmaktan endişe duymak normal bir durumdur. Normal anksiyete insanların gelecekteki sorunları önceden tahmin ederek daha iyi hazırlık yapmasına yardımcı olur. Ancak anksiyetenin kişinin yaşamına egemen olması ve kişinin kontrolünden çıkması durumunda anksiyete bozukluğundan söz edilebilir. Yaygın anksiyete bozukluğundan etkilenen kişilerde kaygı ve endişe günün çok büyük bir kısmını kapsayabilir. Mesleki ve ailesel sorunlar ortaya çıkar. Kişinin gündelik işlevlerini yerine getirmesi zorlaşır.
Yararlı olduğu ortaya çıkan ilaçlar arasında duloksetinin, pregabalin, venlafaksin ve essitalopram yer alır.[5]
Belirtiler
Aşağidaki 6 koşuldan en az 3 tanesinin 6 ay veya daha uzun bir süre boyunca bir kişide geçerli olması halinde yaygın anksiyete bozukluğu tanısı yapılabilir:
- Yorgunluk, halsizlik
- Konsantrasyon güçlüğü, geç algılama
- Sürekli olarak kaygı duyma
- Kas gerginliği
- Kolayca sinirlenme veya öfke duyma
- Uyku bozuklukları, kâbus görme veya görme korkusu
Bu koşulların yanı sıra hastalarda kolayca irkilme, ağız kuruması, görme bozuklukları, kulaklarda uğuldama, kalp çırpıntısı, sıkça idrar yapma, bağırsak hareketlerinde bozukluk gibi belirtiler de görülebilir [6].
Kaynakça
- "Generalized Anxiety Disorder: When Worry Gets Out of Control". NIMH. 28 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2019.
- DeMartini, J; Patel, G; Fancher, TL (2 Nisan 2019). "Generalized Anxiety Disorder". Annals of Internal Medicine. 170 (7). ss. ITC49-ITC64. doi:10.7326/AITC201904020. PMID 30934083.
- Craske, MG; Stein, MB (24 Haziran 2016). "Anxiety". The Lancet. 388 (10063). ss. 3048-3059. doi:10.1016/S0140-6736(16)30381-6. PMID 27349358.
- Anksiyete
- Slee, April; Nazareth, Irwin; Bondaronek, Paulina; Liu, Yifeng; Cheng, Zhihang; Freemantle, Nick (Şubat 2019). "Pharmacological treatments for generalised anxiety disorder: a systematic review and network meta-analysis". The Lancet. 393 (10173). ss. 768-777. doi:10.1016/S0140-6736(18)31793-8. PMID 30712879.
- "Alman Hastanesi Psikiyatri Bölümü". 2 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2010.
Dış bağlantılar
- Sharp Seniors – Information on generalised anxiety disorder
- Mayo Clinic – Information on diagnosis and treatment for GAD
- WebMD – Information on symptoms and causes of GAD
- Anxiety Disorders Association of America25 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. – Information for families, clinicians and researchers