Zaven Der Yeğyayan
Zaven Der Yeğyayan (Զաւէն Տէր Եղիայեան, d. 1868, Bağdat, Osmanlı İmparatorluğu - ö. 1947, Bağdat, Irak Krallığı), 79. İstanbul Ermeni Patriği.
Patrik Hazretleri I. Zaven Der Yeğyayan | |
---|---|
Konstantinopolis Ermeni Patriği | |
Zaven Der Yeğyayan (1920) | |
Özgün adı | Զաւէն Տէր Եղիայեան |
Kilise | Ermeni Apostolik Kilisesi |
Makam | İstanbul Ermeni Patrikhanesi |
Atanma | 1. kez 1913, 2. 1919 |
Dönem bitişi | 1. kez 1915, 2. 1922 |
Önce gelen | XII. Hovahannes Arşaruni |
Sonra gelen | I. Mesrob Naroyan |
Doğum |
1868 Bağdat, Osmanlı İmparatorluğu |
Ölüm |
1947 Bağdat, Irak Krallığı |
Mezhep | Ermeni Apostolik |
İlk Patrikliği
İlk öğretimi Bağdat'ta okudu. Armaş Ruhban Okulu'nda çalışmalarını sürdürdü. Diyarbakır'da önce Başrahip daha sonra da Piskopos oldu. 1913 yılında İstanbul Ermeni Patrikliği görevine seçildi. Ermeni Soykırımı'ndan sonra İstanbul Ermeni Patrikliği'nin kapatılmasıyla birlikte Osmanlı Hükûmeti tarafından Bağdat'a sürgüne gönderildi.
İkinci Patrikliği
Mondros Mütarekesi'nden sonra 1918 yılında yeniden ihdas edilen İstanbul Ermeni Patrikliği görevine geldi. 6 Aralık 1918 tarihinde onun çabalarıyla "Rum-Ermeni Birliği Komitesi" kuruldu. Bu komite Türkiye aleyhinde çalışmalara başladı. 24 Şubat 1919 tarihinde İstanbul Rum Patrik Vekili Dorotheos ile birlikte Paris Barış Konferansı'na bir muhtıra gönderdi. Bu metinde İstanbul, Bursa ve Batı Anadolu'nun Yunanistan'a bağlanması ile sınırları Kilikya'dan başlayan ve Karadeniz'e kıyısı olan Büyük Ermenistan'ın kurulması isteniyordu. Türk Kurtuluş Savaşı'nın başarıya ulaşmasıyla birlikte bu planlar uygulanamadı. Aralık 1922'de Türkiye'den kaçarak Bağdat'a gitti.[1]
Sonraki Hayatı
1926 yılında, Kıbrıs'ta Melkonyan Enstitüsü'nün tam yetkili müdürü oldu. 1927 yılında tekrar Bağdat'a taşındı. "Patriklik Anılarım" isimli kitabında dönem içerisinde yaşanan olayları kendi bakış açısıyla anlattı.[2] 1947 yılında Bağdat'ta vefat etti.
Kaynakça
- Güllü, Ramazan Erhan (Kasım 2009). "Mondros Mütarekesi'nin Ardından Ermeni ve Rum Patrikhanelerinin İşbirliği (30 Ekim 1918 - 11 Ekim 1922)". ATAM Dergisi. XXV (75). ATAM. ss. 575-604. ISSN 1011-727X. 30 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2015.
- Der Yeğyayan, Zaven (2002). My patriarchal memoirs (İngilizce) (çev. Ared Mısırlıyan bas.). Barrington (R.I.): Mayreni Publications. ISBN 9781931834056. 16 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2012.
Ortodoks Kilisesi unvanları | ||
---|---|---|
Önce gelen: XII. Hovahannes |
İstanbul Ermeni Patriği 1913-1915 (1915-1919 arası Patriklik ilga edildi.) 1919-1922 |
Sonra gelen: I. Mesrob |