Üçüncü Hare
Üçüncü Hare (İngilizce: The Third Wave), demokratik toplulukların bile faşizme bağışıklı olmadıklarını göstermeyi amaçlamış bir deneydir.[1][2] Deney, Ron Jones adındaki tarih öğretmeni tarafından, "Mukayeseli Dünya Tarihi" dersinin[1] bir parçası olarak Nazi Almanyası konusunda lise ikinci sınıf öğrencileri üzerinde yürütüldü.[3] Deney, Palo Alto, Kaliforniya'daki Cubberley High School'da gerçekleştirildi. Jones, öğrencilerine Alman halkının Holokost'a nasıl müsaade ettiğini anlatmak yerine, bunu onlara göstermeye karar verdi.[3] Jones, "Üçüncü Hare" adını verdiği bir hareket başlattığını, hareketin amacının demokrasiyi bertaraf etmek olduğunu söyledi.[1] Demokrasinin bireyselliği vurgulamasının bir engel teşkil ettiği fikriyle Jones, hareketin kilit taşı olarak şu mottoyu belirledi: "Disiplinden, birlikten, hareketten ve gururdan gelen güç."[1]
Deney, yürültüğü sırada iyi kayıt altına alınmamıştı. Güncel kaynaklara göre, deneyden sadece Cubberly Lisesi'nin "The Cubberly Catamount" adındaki öğrenci gazetesinde bahsedilmişti. Gazetenin sadece iki yayınında kısaca[4][5] bir yayınında uzun bir makaleyle deneyden ve amacından bahsedilmişti.[1] Jones, 9 yıl sonra deneyle ilgili detaylı bir makale yazdı[3] ve bunu daha fazla makale ile öğrencilerle ve Jones'la röportajlar takip etti.[2]
Deney üzerinde, 1981 tarihli The Wave isimli tv filmi ve 1981 tarihli aynı isimli kitap da dahil olmak üzere pek çok uyarlama yapıldı. 2008 tarihli Alman yapımı "Die Welle" filmi de deney üzerine kurgulandı. 2010 tarihinde Jones, deneye katılan öğrencileriyle beraber deney üzerine "The Wave" adında bir müzikal yazdı ve sergiledi.[6] 10 Ekim 2010 tarihinde, deneye katılan öğrencilerden Phillip Neel, hikâyenin tamamını öğrenciler ve öğretmen ile baştan anlattığı "Lesson Plan" adında bir belgesel film çıkardı.[7]
Ayrıca bakınız
İlgili okumalar
- Dawson, Jeff (31 August 2008), "The Wave shows how to turn children into Nazis15 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.", Sunday Times.
- Klink, Bill (April 21, 1967) "The Third Wave presents inside look at Fascism",The Cubberley Catamount6 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Volume 11, No. 14, Page 3. (News article in Cubberley student newspaper, following the Third Wave Rally, including details regarding the rally and names of some individuals involved.)
- Leler, Robin and Sakuma, Bernice. (April 7, 1967) The Cubberley Catamount6 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Volume 11, No. 13, Page 2. Column entitled "Through the Tiger Eye". (Article in Cubberley student newspaper makes brief reference to the events of the "Third Wave".)
- Strasser, T. (1981). The Wave. New York: Dell Publishing Co.
- Williams, Sylvia Berry. (1970) Hassling. New York: Little, Brown. Page 51 in Chapter 7 "A Bill of Particulars on the USM".
Kaynakça
- "The Catamount, Vol 11., No 14., page 3". 23 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2011.
- "Article with participants recollection". 19 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2011.
- Ron Jones's 2-part essay about The Third Wave (Internet Archive)
- "The Catamount, Vol 11., No 13., page 2". 11 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2011.
- "The Catamount, Vol 12., No 6., page 6". 11 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2011.
- "In 'The Wave', ex-teacher Ron Jones looks back (San Francisco Chronicle)". 18 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2020.
- Ducey, Patricia. "Experiment in Fascism at an American High School: The Lesson Plan @ The Newport Beach Film Festival". Libertas Film Magazine. 4 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2011.
Dış bağlantılar
- IMDb'de Üçüncü Hare
- The original essay by Jones, 1976 (1972 is a typo)20 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Remembering the 3rd Wave, 1991, Leslie Weinfield (on Ron Jones' website).
- The Western Neighborhoods Project7 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.'s short biography5 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. of Ron Jones
- Mob Mentality Act 2 (RealAudio)
- A preview of the German film Die Welle (The Wave) on european-films.net
- SPIEGEL Article on The Wave28 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Nazis für fünf Tage ("Nazis for five days") www.spiegel.de (German)
- The Wave, the Musical Canadian musical, circa 2000