İlyas Salman
İlyas Salman (14 Şubat 1954, Arguvan), Türk sinema, tiyatro, dizi oyuncusu ve yönetmen.
İlyas Salman | |
|---|---|
| Doğum |
14 Ocak 1949 Arguvan, Malatya, Türkiye |
| Milliyet | Türk |
| Meslek | Oyuncu, senaryo yazarı ve yönetmen |
| Etkin yıllar | 1977-günümüz |
| Önemli eser(ler) | Talihli Amele, Çiçek Abbas, Sarı Mercedes - Fikrimin İnce Gülü |
| Evlilik | Gülser Salman |
| Çocuk(lar) | 2 |
| Ödüller |
Avni Dilligil Tiyatro Yarışmaları: En İyi Tiyatro Oyuncusu (1977) Ankara Film Festivali En İyi Erkek Oyuncu Ödülü 1993 Ankara Film Festivali, Fikrimin İnce Gülü - Sarı Mercedes Ankara Film Festivali En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Ödülü 2007, Sis ve Gece |
Yaşamı
14 Şubat 1954 yılında Malatya ilinin Arguvan ilçesinde doğdu. Aslen Arguvan, Malatyalıdır. Arguvan ilçesi Asar mahallesi nüfusuna kayıtlıdır. Uzun yıllardır oynadığı Kürt tiplemeleri nedeniyle Kürt olarak kabul edildi ve bunu açıkça yazanlar da olmuştur.[1][2] Ancak 2007 yılında kendi yazısında[3] ve kitabında[4] Türkmen Alevisi olduğunu belirtti.
Malatya Turan Emeksiz Lisesi'nden mezun oldu. Konservatuvar'da eğitim görürken son sınıfta okulu bıraktı. Oyunculuğa İstanbul Belediyesi Şehir Tiyatrosu'nda başladı. Uzun yıllar sinema oyunculuğunda, köylü tiplemeleri ile tanındı. Sinema oyunculuğunun yanı sıra yönetmenliğini yaptığı iki sinema filmi bulunmaktadır. Ayrıca çeşitli tarzda şiirleri ve türkü albümleri bulunmaktadır. Ankara Birlik Tiyatrosu'nda 1997'den 2000 yılına kadar sahneye çıkmıştır. Son olarak Hasretim Sansürlüdür isimli bir şiir kitabı ve Türksolu dergisindeki makalelerinden oluşan Kırmızı Beyaz isimli bir kitabı çıkmıştır.
Kendisi sol görüşlüdür. Türkiye Komünist Partisi'nin Kartal'da yaptığı 1 Mayıs mitingine katılmıştır.[5] Şu anda ise Türksolu dergisinde yazmaktadır.[6]
Gülser Salman ile evlidir ve Devrim adında bir kızı, Temmuz Ali adında bir oğlu vardır.
Çalışmaları
Son Çalışması: Karanfil Kokuyor Cıgaram
1 Ekim 2009 tarihinden itibaren Bakırköy Sanat Merkezi'nde Ahmed Arif'in "Hasretinden Prangalar Eskittim" kitabından şiirler okuyacağı "Karanfil Kokuyor Cıgaram" isminde bir gösteri sahnelemeye başlamak istemişti. Gösterinin görsel yönetmeni oğlu Temmuz Salman'dı. Kızı Devrim Salman ise gösteride solistlik yapacaktı. Ancak İlyas Salman'ın bazı geçici sağlık sorunları sebebiyle bu çalışma bahsi geçen sanat merkezinde sunulamayıp bir süre ertelenmiştir.[7]
Oyunculuk
|
|
Oynadığı Klipler
| Yıl | Klip | Rol |
| 2015 | Arpak Kardeşler - Biziz | Yardımcı |
| Yıl | Klip | Rol |
| 2015 | Tolga Sağ - Dilo | Yardımcı |
Yönetmen
| Yıl | Film | Rol |
|---|---|---|
| 1990 | Zavallı | |
| 1990 | Aile Bağları | Deli Fişek |
Senaryo yazarı
| Yıl | Film | Rol |
|---|---|---|
| 1990 | Zavallı | |
| 1990 | Aile Bağları | Deli Fişek |
Tiyatro oyuncusu
| Yıl | Oyun | Rol |
|---|---|---|
| Gurbet Kuşları | ||
| 2000 | Canavar Cafer |
Müzik-Şiir albümleri
- Yaram Sızlar
- Söze Güneş Doğdu
- Türkülerimiz Var Söylenecek
- Aramayın Beni Başka Yerde
- Dağların Ardı Nazlıdır
- Doğdukları Yerde Doymayanlar
- İnadına Türküler
Kitapları
- Hasretim Sansürlüdür (2006)
Yazıları
- Kırmızı Beyaz/Türksolu (2007)
- Hem Sosyalistim Hem de Kemalist (2009)
Ödülleri
- 19. Altın Koza Film Festivali En İyi Erkek Oyuncu Ödülü (Lal Gece)
Kaynakça
- Metin Sever, Kürt Sorunu: Aydınlarımız Ne Düşünüyor, Cem Yayınevi, 1992, s. 125.
- "Kürtçü bilinen hangi ünlü sanatçı Türk milliyetçisi bir dergide yazıyor?". Oda TV. Erişim tarihi: 25 Eylül 2009.
"[...] ve Kürt kimliğiyle tanınıyor
- Niye soldayım? 2 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Türksolu dergisinde yazdığı bir metinde: "İnsanlık elbisesinin yanına Türkmen olduğumdan dolayı Türk elbisesi giyindim."
- Kırmızı Beyaz 2 Mayıs 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. İleri Yayınları'ndan çıkan kitabının 22. sayfasında şöyle der: "Emeksiz yemek olmaz anlayışına ulaştığım zaman bu merhemin solda olduğunu gördüm. Bunu gördüğüm an baktım ki bir keşmekeş yaşanıyor. Kimi Türk ırkçılığının kimi Kürt ırkçılığının peşine düşmüş. Yalpalayıp duruyor. Hangi rüzgâr onları nereye götürürse oraya gitmeye çalışıyorlar. Ben yerimi seçmek zorundayım. Seçme zorunluluğum olmamasına rağmen. Ya Türk olacaktım ya da Kürt... Halbuki ben dünyaya gelmeden önce anneme babama mektup yazmadım. Faks çekmedim. Telefon etmedim. Telgrafla bildirmedim. Alevi, Sünni, Türk, Kürt olarak dünyaya geleyim diye. Ben çırılçıplak bir insan olarak dünyaya gelmiştim. Sonradan bana bir takım elbiseler giydirmeye çalıştılar. Alevi, Sünni, Türk, Kürt, Laz, Çerkez... Ben bütün bu elbiseleri yırttım. İnsanlık elbisesi giydim. İnsanlık elbisesinin yanına Türkmen olduğumdan dolayı Türk elbisesi giyindim. Aslımı inkâr edemezdim."
- Hürriyet 1 Mayıs yine olaylı (01/05/2006)
- "Türksolu Dergisi". 8 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2007.
- "Bakırköy Sanat Merkezi internet sitesi". 21 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2020.