Türkiye Komünist Partisi (2001)

Türkiye Komünist Partisi (kısaca TKP), 11 Kasım 2001 tarihinde düzenlenen Sosyalist İktidar Partisi (SİP) Olağanüstü Kongresi ile partinin adının Türkiye Komünist Partisi olarak değiştirilmesi ile kurulan, Marksist-Leninist ilkeleri benimsemiş, merkezi Ankara'da bulunan siyasi parti. TKP kendini sosyalist devrimin öncü gücü olarak gördüğü işçi sınıfının siyasal mücadele aracı tanımlamakta, Türkiye'de sosyalist iktidar mücadelesi vermeyi ve sosyalizmi kurmayı amaçlamakta ve bu doğrultuda kendisini dünya komünist hareketinin bir parçası olarak görerek emperyalizme karşı Türkiye'de yurtseverlik ve sınıf bilincinin işçi ve emekçi kitlelerde gelişmesi için çalıştığını belirtmektedir.[3]

Başlığın diğer anlamları için TKP sayfasına bakınız.
Türkiye Komünist Partisi
Kısaltma TKP
Genel sekreter Kemal Okuyan
Slogan(ları) "Boyun Eğme!"
Kuruluş tarihi 16 Ağustos 1993 (SİP olarak) 11 Kasım 2001 (TKP olarak)
Öncülü Sosyalist İktidar Partisi
Merkez Kızılırmak Caddesi 13/4, Çankaya, Ankara[1]
Gençlik kolu Türkiye Komünist Gençliği
Üyelik  (11 Kasım 2020) 2.968[2]
İdeoloji Komünizm
Marksizm-Leninizm
Siyasi pozisyon Aşırı sol
Uluslararası üyelik Uluslararası Komünist ve İşçi Partileri Toplantısı
Avrupa üyelik Komünist ve İşçi Partileri İnisiyatifi
TBMM
0 / 600
Büyükşehir Belediye Başkanlığı
0 / 30
Belediye Başkanlığı
1 / 1.355
İl Genel Meclisleri
3 / 1.272
Belediye Meclisleri
11 / 20.745
İnternet sitesi
Parti bayrağı

Tarihsel olarak, partinin örgütsel tarihi 1978 yılında Türkiye İşçi Partisi'nde (TİP) yaşanan ayrışma sonrasında ortaya çıkan Sosyalist İktidar grubu ile başlar. 1980 yılında yapılan askerî darbe sonrası bu grup Kasım 1986 tarihinden itibaren Gelenek dergisini yayınlamaya başlamıştır ve ilk olarak 6 Kasım 1992'de Sosyalist Türkiye Partisi'ni kurmuştur. Ancak STP 1993 yılında Anayasa Mahkemesi tarafından kapatılmış ve hemen ardından aynı yıl Sosyalist İktidar Partisi (SİP) kurulmuştur. 2001 yılında düzenlenen olağanüstü kongrede, SİP, parti kadrolarının 2000 yılında yasağa karşı kurduğu Komünist Parti (KP) ile birleşerek TKP adını almıştır.[4] TKP'nin 1987 yılında TİP ile birleşerek Türkiye Birleşik Komünist Partisi'ni adını alan 1920'de kurulan tarihsel Türkiye Komünist Partisi ile hiçbir ideolojik ve örgütsel bağı bulunmamaktadır. (Tarihsel TKP'nin devamı olduğunu iddia eden örgütler, SİP/ TKP'sini revizyonist ve oportünist olarak tanımlamakta.) 2014 yılında, yaşanan iç tartışmalar sonucunda parti iki gruba (KP, HTKP) bölünmüş ve partinin adı ve tüzel kişiliği denetim misyonunu üstlenmiş bulunan kişilere ve üstünde mutabakata varılan bir TKP heyetine teslim edilerek siyasi faaliyetleri dondurulmuştur[5]. HTKP grubu kendi iç tartışmaları sonunda 2015 yılında bir bölünme daha yaşamış ve ayrılan grup Türkiye Komünist Hareketi'ni kurmuştur[6]. 2017 yılının başında TKP adının devredildiği heyetinin çağrısı ile[7], gerçekleştirilen toplantı sonrası yasal/resmi olarak KP grubunun önderliğinde TKP'nin faaliyetlerinin devam etmesi kararı alınmıştır.[8]

Parti'nin genel başkanlığını Hüseyin Karabulut yapmaktadır. Ancak kolektif önderlik ilkesi doğrultusunda partinin en yetkili karar organı Parti Kongresi'nde seçilen Merkezi Komitesidir. Gelenek ve Boyun Eğme partinin resmî yayınlarıdır. Bunun yanında soL Haber Portalı'nda TKP Merkez Komite ve parti üyelerinin köşe yazıları yayınlanmaktadır.

Partinin gençlik kolu Türkiye Komünist Gençliği'dir.[9] Ayrıca, TKP Uluslararası Komünist ve İşçi Partileri Toplantısı ve Komünist ve İşçi Partileri İnisiyatifi üyesidir.

Tarihçe

12 Eylül sonrası ve Gelenek dönemi (1986-1992)
Gelenek - 30. Yılda Gelenek'in Güncelliği, Kasım 2016, 132. sayı

2001 yılında kurulan TKP'nin örgütsel tarihi ilk olarak 1978 yılında Türkiye İşçi Partisi'nde (TİP) yaşanan ayrışma sonrasında ortaya çıkan Sosyalist İktidar grubu ile başlar. TİP'in faaliyetlerinin sosyalist devrimi savunan parti programı ile uyumlu olmadığını, dönemin baskı havası içerisinde ve solda birlik adına iktidar perspektifinin yitirildiğini savunan bu grup, Yalçın Küçük ve Metin Çulhaoğlu liderliğinde Sosyalist İktidar dergisini çıkarmaya başlamıştır.[10] Ancak, bu dergi çevresi 1978-1980 arası dönemde fazla etkili olamamış, 12 Eylül 1980'de gerçekleşen askerî darbe ile dönemin diğer sol parti ve grupları gibi faaliyetleri çok önemli ölçüde sonlandırılmıştır.

Darbe sonrası girilen dönemde grup daha çok teorik yapılanmayı ve kadrolaşmayı hedeflemiş, ancak 1982 yılında Sosyalist İktidar grubu içerisinde Yalçın Küçük ve Metin Çulhaoğlu ayrışması yaşanmıştır. Yalçın Küçük ve çevresindekiler Toplumsal Kurtuluş dergisini yayınlamaya başlarken, 1986 yılında cezaevinden çıkan Metin Çulhaoğlu ve çevresindeki gençler Gelenek dergisini çıkarmaya başlamıştır. İlk sayısı Kasım 1986 yayınlanan dergi, solu üç çizgide geleneksel sol, devrimci demokrasi ve yeni sol olarak ele almış, kendini geleneksel sol içine yerleştirmiştir.[10] Gelenek Marksizm-Leninizmin devrimci bir içerikte güncellenmesini savunmuş, ve dönemde ortaya çıkan sivil toplumcu yönelimlere karşı durmuştur. Bu doğrultuda, SSCB'de o dönemde yaşanan Glasnost ve Perestroyka süreçleri eleştirilmiştir.

Derginin yanına başlamasının hemen ardından 1987 genel seçimlerinde dönemin partilerini düzen partisi olarak görerek hiçbirini desteklememiştir, diğer gruplarla beraber bağımsız aday çalışmaları yapmıştır. Yine bu yıllarda, ortaya çıkan Türkiye solunda başlayan birlik süreçleri ve tartışmalarına Gelenek grubu da katılmış, bütün bileşenlerinin ayrı kimliklerini koruyabilecekleri, solun farklı kesimlerini bir araya getiren ve bu haliyle uzun vadede yaşamını sürdürmesi mümkün olmayacak bir parti açılımının denenmeye değer olduğunu savunarak sürece dahil olmuştur.[10] Fakat bu girişimler bir sonuç vermemiştir.

Tartışmaların sonuçsuz kalmasının ardından, Gelenek dergisi çevresi 6 Kasım 1992 tarihinde Sosyalist Türkiye Partisi'sini (STP) kurmuştur. STP'nin yedi kişilik Siyasi Bürosu şu isimlerden oluşmuştur; Ali Önder Öndeş (Genel Başkan), Kemal Okuyan (Genel Başkan yardımcısı), Metin Çulhaoğlu, Süleyman Baba, Uğur Özdemir, Işıtan Gündüz, Aydemir Güler.[10] STP, işçi sınıfı öncülüğünde gerçekleşecek devrim döneminin programı olarak tanımladığı parti programında, bilimsel sosyalist teoriyi kendine rehber edindiğini söylemiş ve toplumsal bir sistem olarak sosyalizmin kuruluşunu amaçlandığı belirtmiştir.[11] Ancak parti programında bulunan bazı bölümler nedeniyle Sosyalist Türkiye Partisi (STP) 2820 sayılı Siyasi Partiler Yasasının 78/a ve 81/a,b maddelerine göre, "devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğünü bozucu" davranışları yüzünden 30 Kasım 1993 tarihinde Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi'nin 1993/2 esas sayılı ve 1993/3 karar sayılı hükümleriyle kapatılmıştır.[12][13]

SİP dönemi (1993-2001)
SİP Afişi

STP'nin 1993 yılında kapatılmasının hemen ardından parti kadroları Sosyalist İktidar Partisi'ni (SİP) kurmuştur. Ancak aynı yıl parti iç örgütsel sorunlar ile karşılaşmış ve Gelenek döneminden beri grupta bulunan partinin en önemli isimlerinden Metin Çulhaoğlu partiden ayrılarak Sosyalist Politika adıyla bir dergi çıkarmaya başlamıştır.[14] Yeni kurulan SİP'in genel başkanlığını Aydemir Güler yapmaya başlamıştır.

Kuruluşunun ardından 1994 yılı Mart ayında gerçekleştirilen yerel seçimde seçimlere parti olarak katılma hakkı bulunmayan SİP, önce belli merkezlerde bağımsız adaylar gösterse de, DEP'e karşı yönelen baskı ve saldırıların üzerine seçimlerden çekilme kararı alarak boykot çağrısı yaptığını açıklamış ve aynı yıl Sömürü ve Zulme karşı Güçbirliği açılımını başlattığını duyurmuştur. Aralık 1995 yılında yapılan genel seçimde ise yine seçimlere katılma hakkı bulunmayan SİP, HADEP'in Emek, Barış ve Özgürlük Bloku çağrısına olumlu yanıt vererek seçim işbirliğine gitmiştir.[10] Bu dönemde SİP, İstanbul Üniversitesi'nde 1996 yılında gerçekleşen harçlara karşı işgal eylemi ve 1 Mayıs 1996'da Taksim'de düzenlediği gösteri ile gündeme gelmiş, 19 Ocak 1997 tarihinde Bu memleket bizim, çetelere bırakmayacağız sloganı ile öncülüğünü yaptığı eylemler ile Susurluk kazası sonrası ortaya çıkan tabloyu eleştirmiştir. Yine aynı yıl ODTÜ'de yürütülen McDonalds’a karşı kampanya ile ismini duyurmuştur.[10]

1999 yılında SİP, Aydemir Güler genel başkanlığında ilk defa genel seçimlere katılmış ve parti 37.680 oy alarak %0.12 oy oranı ile seçimi tamamlamıştır. Seçim sürecinde Yağma yok, sosyalizm var sloganını kullanan parti, seçim öncesinde 17 Nisan 1999 tarihinde üyesi Hüseyin Duman'ı parti konvoyuna düzenlenen saldırı ile kaybetmiş, dönemin Küçükbakkalköy Ülkü Ocağı Başkanı İhsan Bal öldürmeden dolayı yargılanmıştır.[15]

SİP, 2000 yılında komünist adıyla örgütlenme, parti kurulması ve siyaset yasağına karşı çalışmalara başlamış ve bu doğrultuda ilk olarak SİP’in o dönemki merkez yönetiminde görev alan Yalçın Cerit kurucu genel başkanlığı ile “Komünist Parti” adıyla yeni bir siyasi parti kurulmuştur.[16] Bu dönemde Kemal Okuyan partinin isminin neden Türkiye Komünist Partisi değil de Komünist Parti olması ile ilgili daha önceden var olan tarihsel TKP'nin bir devamı gibi görünmek istemediklerini belirtmiş, parti ismi üzerinde oluşacak tartışmalara girmek istemediklerini söylemiştir.[17] Ancak, bu durum sonradan değişmiş, o dönemde Siyasi Partiler Kanununda yer alan komünist parti adıyla parti kurulamaz ilgili maddesine rağmen, partiye dava açılmaması ve fiili olarak yasak ortadan kalkması ile birlikte Bunun üzerine SİP, daha önce kurduğu Komünist Parti'nin partiye katılması ve TKP'nin kurulması için çalışmalarına başlamıştır.

TKP'nin kuruluşu ve ilk yıllar (2001-2010)

11 Kasım 2001 tarihinde gerçekleştirilen 6. Olağanüstü Kongresi'nde Sosyalist İktidar Partisi (SİP), kongre öncesinde kendisine katılan Komünist Parti ile partinin adını değiştirirerek Türkiye Komünist Partisi (TKP) olduğu açıklamıştır. Daha önceden SİP'den ayrılan Metin Çulhaoğlu'nun Sosyalist Politika grubunun ve bazı diğer bağımsız aydınların da partiye katıldığı kongrede TKP'nin Merkez Komitesi Aydemir Güler, Kemal Okuyan, Süleyman Baba,Uğur İşlek, Erkin Özalp, Hüseyin Karabulut, Kurtuluş Kılçer, Oğuz Kavala, Hüsnü Atlıkan, Yalçın Cerit, Mesut Odman, Gülay Dinçel, Alper Dizdar, Gamze Erbil, Mehmet Kuzulugil, Yaşar Çelik, Nihal İmeryüz, Tunç Tatoğlu, Sedat Cengiz, Haluk İmeryüz, Arif Basa, Atilla Gökçek olarak belirlenmiş, 1993 yılından beri Sosyalist İktidar Partisi Genel Başkanlığı'nı sürdüren Aydemir Güler yeniden Genel Başkan seçilirken, Kemal Okuyan Genel Sekreter, Süleyman Baba Örgüt Sekreteri görevlerini üstlenmişlerdir.[18] TKP kuruluş tarihi olarak da 10 Eylül 1920’de gerçekleştirilen Bakü Kongresi’ni esas aldığını ilan etmiştir.

2002 seçimleri ve Irak Savaşı'na karşı mücadele
İstanbul, Parti Örgütü, İstanbul

Kurulduktan sonra TKP 2002 genel seçimlerine katılmıştır. 'Paranın saltanatı varsa halkın TKP’si var' sloganı ile katıldığı seçimde TKP aldığı 59.180 oy ve %0.19 oranı ile barajın altında kalmış ve mecliste hiçbir sandalye elde edememiştir. Seçimin ardından parti, TKP 2002 Konferans Raporu'nda altının çizildiği gibi emperyalist planların reddedilmesi bağlamında ABD'nin olası bir Irak işgaline ve Türkiye'nin asker göndererek, sınırları içindeki üsleri kullandırarak veya hava sahasını açarak destek vermesine karşı çıkacağına açıklamıştır.[19] 20 Mart 2003'te Amerika Birleşik Devletleri ve Birleşik Krallık önderliğinde oluşturulmuş Çokuluslu Koalisyon Kuvvetlerinin bir askerî harekâtıyla Irak Savaşı'nın başlaması üzerine TKP protesto kampanyası başlatmıştır. Bu amaçla İşgale Karşı Komiteler ve Barış Derneği kurulmuş, çeşitli kampanyalar ve toplantılar düzenlenmiş ve TKP çeşitli şehirlerde ABD işgalini protesto etmiştir.[20]

TKP 7. Kongre ve 2004 yerel seçimleri

29 Şubat 2004 Pazar günü, Ankara Ahmet Taner Kışlalı Spor Salonu’nda Türkiye Komünist Partisi 7. Kongresi yapılmıştır. TKP Merkez Komitesi seçimlerinin yapıldığı kongrede, Aydemir Güler genel başkanlığa, Kemal Okuyan Genel Sekreterliğe, Süleyman Baba Örgüt Sekreterliğine yeniden seçilmiştir. Kongre'de alınan kararlara göre; TKP 2004 yerel seçimlerine işçi sınıfının çıkarlarının korunması amacıyla katılacağını, özelleştirmelere karşı mücadele edeceğini, AKP hükumetine mücadelenin yoğunlaştırılacağını, Türkiye'nin AB üyelik hedefine karşı etkili yöntemler geliştirileceğini, NATO'ya ve İstanbul'dakini toplantısına karşı örgütleneceğine, Irak’ta işgale karşı direniş gösteren güçlere siyasi destek vereceğini açıklamıştır.[21]

28 Mart 2004 tarihinde yapılan yerel seçimlerde, Türkiye Komünist Partisi il genel meclisi seçimlerinde 85.178 oy alarak %0,26 oy oranına ulaşmasına rağmen hiçbir belediye başkanlığı seçiminde zafer kazanamamıştır. Seçimin ardından 2005 Şubat'ında TKP'nin çağrısında ve öncülüğünde düzenlenen 'Yurtsever Kurultayı' ile yurtseverlik açılımını başlatmış ve Yurtsever Cephe kurulmuştur. Bu cephe emperyalizme karşı mücadelenin hızlı değişen gereksinimlerine işçi sınıfı perspektifinden yanıt üretebilecek özgün bir örgütlenme olarak görülmüş, gücünü merkezi bir yapılanmadan çok, açık ve yalın ilkeler etrafında örülen taban inisiyatiflerinden alacağı belirtilmiştir.[22]

2007 genel seçimleri ve sonrası
Türkiye Komünist Partisi tarafından düzenlenen protesto yürüyüşü

2006 yılı boyunca TKP çalışmalarını Yurtsever Cephe çalışmalarının kurulan inisiyatiflerin artırılması ve güçlendirilmesi yönünde yoğunlaştırmış ve bu doğrultuda Yurtsever Gazetesi yayımlanmaya başlamıştır. 28 Aralık 2006‘da ise Türkiye Komünist Partisi 8. Kongresi gerçekleştirilmiştir.[23] Kongre sonunda yayınlanan TKP 8. Kongre Raporu'nda siyasi tezlerini açıklanmıştır; Buna göre TKP, Türkiye'de devlet çözülmekte olduğunu, devletin çözülme sürecine girmesinde dinciliğin önemli bir etkisinin bulunduğunu ve Türkiye'de işçi sınıfının örgütsüz ve bölünmüş olduğunun tespitini yapmıştır. Bu noktadan hareketle, TKP işçi sınıfının örgütlü gücünü artırmak için sendikal hareketin ilkelerinin netleştirilmesi amacıyla konferans düzenlenmesi, Türk ve Kürt Halkının Birliği İçin partinin Kürt işçiler arasında örgütlenebilmesi gerekli düzenlemelerin yapılması, emperyalizm ile mücadele için Avrupa Birliği'ne üyelik sürecine ve ABD'nin Ortadoğu politikalarına karşı mücadelenin artırılması kararlarını kongrede almıştır.[22]

22 Temmuz günü gerçekleştirilen ve TKP'nin "Sürüden Ayrılma Zamanı" sloganı ile girdiği 2007 genel seçimlerinde parti 79.258 oy alarak %0,23 oy oranı ile seçimi tamamlamıştır. Aynı yıl partinin 8.Kongre'de aldığı karar doğrultusunda Yurtsever Cephe İşçi Kurultayı ve Yurtsever Cephe İşçi Birliği birliği kurulmuştur.[10] 2008 yılında ise TKP ve Yurtsever Cephe öncülüğünde İstanbul Kadıköy'de “AKP’yi İstemiyoruz" mitingi düzenlenmiş[24], üniversitelerde soL Üniversite Konseyleri Derneği (ÜKD) tarafından başlatılan ve partiye yakın akademisyenleri destek verdiği "Ülkemizi ve Üniversitemizi Gericiliğe Teslim Etmiyoruz" başlıklı imza kampanyası ile üniversitelerde türban giyilmesine karşı çıkılmıştır.[25]

TKP 9. Kongre ve 2009 yerel seçimleri
TKP 9.Kongre Türkiye Konferansı Logosu

2009 yılının başında 1 Şubat tarihinde partide önemli değişiklileri getirecek olan Türkiye Komünist Partisi 9. Kongresi İstanbul Gösteri Merkezi'nde düzenlenmiştir.[26] Kongre'de o güne kadar Genel Başkanlık görevinde bulunan Aydemir Güler ve Genel Sekreterlik görevini üstlenen Kemal Okuyan bu görevlerini bırakırken, Erkan Baş genel başkanlık için seçilmiştir. Bunun yanı sıra, kolektif önderlik sıfatıyla görev yapan Siyasi Büro'da o güne kadar eşit sorumlulukla çalışan Aydemir Güler, Kemal Okuyan ve Süleyman Baba'ya birlikte kurula Erkan Baş, Erhan Nalçacı, Kurtuluş Kılçer ve Mehmet Kuzulugil'in yeni üyeler olarak göreve başlamış, üye sayısı 3'ten 7'ye çıkarılmıştır.[27] Toplantıda konuşan TKP Genel Sekreteri Kemal Okuyan 2007 Konferans sürecinden bu yana partinin önüne koyduğu örgütsel dönüşüm hedefine ulaştığını belirterek 9.Kongre ile yeni bir döneme girildiğine vurgu yapmıştır.[28] Kongre sonunda yayımlanan rapora göre parti 2008'de yaşanan küresel ekonomik krizin Türkiye'ye olan etkilerinin sonuçlarından işten çıkarmalar, ücretsiz izin uygulamaları, çalışma saatlerinin keyfi biçimde belirlenmesi, reel ücretlerdeki gerilemeye karşı somut yasal düzenlemeler yapılması gibi uygulamalara karşı işçi sınıfının haklarının savunulacağını ve işçi sınıfının dağınık tepkilerinin örgütlenerek mücadele kannlarına aktarılmasına çalışılacağını, 2009 yerel seçimleri için çalışma yürütüleceğini, Kürt sorununun Türkiye’de yaşayan bütün ulusların eşitliği temelinde çözümü için mücadele edileceğini kararlaştırmıştır.[29] Yine aynı raporda, TKP yaşanan Ergenekon operasyonları için ABD’nin Türkiye’ye bölgesel yeni misyonlar yüklemek ve daha önemlisi Türkiye’yi yeniden biçimlendirmek için yaptığı kapsamlı müdahale olarak değerlendirmiş, sol adına operasyonlarda hükumete destek veren tüm liberal kesimlere karşı ideolojik mücadeleyi sürdüreceğini belirtmiştir.[29]

Erkan Baş Genel Başkanlığında girdiği 29 Mart 2009 tarihinde gerçekleştirilen yerel seçimlerinde TKP il genel meclisi seçiminde 87.182 oy ile o güne kadarki en yüksek oy sayısına ulaşmış ve seçimi %0,21 oy oranı ile tamamlamıştır. Parti bu seçimde hiçbir il veya ilçe belediye başkanlığını kazanamamıştır.

2010 referandumu ve 2011 genel seçimleri

Türkiye Komünist Partisi 12 Eylül 2010 tarihinde gerçekleştirilen ve Türkiye'de yargı sisteminde önemli değişiklikler öngören 2010 Türkiye anayasa değişikliği referandumu Hayır cephesinde yer almış ve bunun için politik mücadele yürütmüştür. Türkiye solunda önemli bölünmelere yol açan referandum sürecinde TKP yaptığı Halkı Aptal Yerine Koyanlara Hayır! İkinci 12 Eylül'de de Hayır! başlıklı referandum açıklamasında anayasa değişikliğine en başından beri karşı çıktığının altını çizmiş, AKP'nin kendi iktidarını sağlamlaştırmak için yürütme erkini güçlendirmeye çalıştığını belirtmiş ve hayır oyunun 'AKP iktidarına karşı tavizsiz bir konumlanış' olduğunu vurgulamıştır.[30] Referandum sonucunda anayasa değişikliğinin kabul edilmesinin ardından TKP Siyasi Büro yaptığı değerlendirmede sağın AKP'de birleştiği saptamasını yaparken, CHP'nin seçim performansı eleştirilmiş, TKP'nin bir alternatif olarak sosyalizmi savunmaya devam edeceğinin altı çizilmiştir.[31]

Referandumun hemen ardından TKP partinin bundan sonraki dönemde siyasetini belirleyecek Türkiye Komünist Partisi Merkez Komite 90. Yıl Tezleri yayımlanmıştır. Bu tezlerde, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşu bir tarihsel ilerleme olarak görülmekte, Türkiye’de cumhuriyetin bağımsızlık, laiklik ve hukuksallıkla birlikte tanımlandığı öne sürülmekte ve laikliğin bir tarafa bırakıldığı, bağımsızlığın emperyalistlere kaybedildiği ve İslami cemaat ve tarikatların ülkeyi teslim aldığı öne sürülen AKP döneminin cumhuriyeti tasfiye ettiği vurgulanmaktadır. Bu bağlamda, AKP'nin kurduğu yeni cumhuriyetin tek alternatifinin ise sosyalizm olduğunu belirtilmekte ve sosyalizmin bu ikinci cumhuriyetin karşısında durularak kurulacağı vurgulanmaktadır.[32] Tezlerde TKP'nin kendi örgütsel yeniden yapılanması için siyasal görevlerde açıklanmıştır. Buna göre, 9.Kongre'den o güne kadar Siyasi Büro tarafından üstlenilen kolektif önderlik işlevinin artık Merkez Komite'de içinde bir başka iç kurulun değil doğrudan onda vücut bulması amacıyla adımlar atılması gerektiği vurgulanmıştır.[33]

TKP bu tezler ışığında 2011 Türkiye genel seçimlerinde parti olarak katılmak için siyasal çalışmalar yürütmüştür. TKP boyun eğmeyen 500 bin kişi arıyor! sloganı ile başlatılan seçim çalışmaları hakkında parti AKP'ye karşı toplumda yeterli enerjinin biriktiğini belirtmiş ve siyasi dengelerin köklü bir biçimde değişmesi için halkı TKP'ye destek vermeye çağırmıştır.[34] Seçim öncesinde yaptığı açıklamada Merkez Komite üyesi Kemal Okuyan 500 bin oy hedefinin, TKP'nin yarattığı siyasal ilgi ve Türkiye'de sosyalizmin etkisi göz önüne alındığında rakamın gerçekçi bir hedef olduğunu belirtmiştir.[35] Fakat 12 Haziran'da gerçekleştirilen seçimlerde TKP ancak 64.006 oy alabilmiş ve %0,15 oy oranında kalmıştır.

Seçim sonuçları oyların artırılması bir yana bir önceki seçimle karşılaştırıldığında TKP için düşüş olduğunu göstermektedir. Yayımladığı yazılı açıklama ile seçim sonuçlarını değerlendiren TKP Merkez Komitesi, partiyi seçimlerin en başarısız partisi olarak değerlendirmiş, seçim öncesinde belirlemiş olduğu hedefin yanına dahi yaklaşamadığının saptamasını yapmış ve partinin toplumsal etkisinin karşılığının çok altında oy aldığı vurgulanmıştır.[36] Seçimlerde yaşanan hayal kırıklığı TKP'de kongre sürecinin hızlanmasına neden olmuş ve Türkiye Komünist Partisi 10. Kongresi 1 Ağustos 2011'de gerçekleştirilmiştir.[37] Parti, tamamlanan kongrenin ardından yayınlanan TKP 10. Kongre Raporu'nda seçim başarısızlığını daha önce yapılan siyasal değerlendirmelerinin ana hatlarına değil örgütsel yetersizliklere bağlamış, bu anlamda eksik kalan örgütsel dönüşümlerin tamamlanacağını vurgulamıştır.[38]

TKP 11. Kongre

Türkiye Komünist Partisi (TKP) 11. Kongresi'ni, 9-10 Haziran 2012 Ankara'da yaptı.[39]

Partinin bölünmesi ve siyasî faaliyetlerinin dondurulması

2014 yılında, TKP Merkez Komitesinde bulunan üyeler arasında birtakım siyasal, örgütsel ve ideolojik anlaşmazlıklar ortaya çıkmış ve bunlar tüm örgüt içinde tartışılmaya başlanmıştır. 13 Temmuz 2014 günü Merkez Komite'de bulunan Erkan Baş, Metin Çulhaoğlu ve Kurtuluş Kılçer gibi isimlerinde arasında bulunduğu 11 kişilik merkez komite üyesi grup Gezi Parkı protestoları sonrasında partinin gerekli örgütsel dönüşümleri yapmadığı ve yeterince mücadele etmediğini öne sürerek "Güçlü Örgüt, Büyük Parti, Sosyalist Türkiye” sloganıyla Haliç Kongre Merkezi'nde TKP 12. Kongresi'ni toplarken, aralarında Aydemir Güler, Kemal Okuyan ve merkez komitenin 12 üyesinin bulunduğu grup TKP Atılım Kongresi'ni düzenlemişlerdir.[40] Kongreler sonunda iki farklı merkez komite ve parti meclisleri seçilmiştir.[41] 14 Temmuz 2014 tarihinde 12. Kongre'yi temsil eden delegasyonla, Atılım Kongresi'ni temsil eden delegasyon, tarafsız bir heyet ile birlikte kongre sonuçlarını değerlendirmek üzere toplanmış ve iki kongrede TKP'yi kendilerinin temsil ettiği belirtmeleri üzerine herhangi bir uzlaşıya varılamamıştır. Toplantı sonrası yapılan açıklamada birlik imkânının bugün için ortadan kalktığı yönünde ortak bir kanaat oluştuğu, Türkiye Komünist Partisi'nin içinden iki ayrı siyasi ve örgütsel iradenin doğduğu belirtilmiştir. Bunun sonucunda Türkiye Komünist Partisi adı ve tüzel kişiliğinin denetim misyonunu üstlenmiş bulunan kişilere ve üstünde mutabakata varılacak bir heyete teslim edildiği, ve taraflar TKP'nin adı ve ambleminin kullanılmamasını, kendi kongre kararları uyarınca siyasal faaliyetlerini sürdürmek için kendi belirleyecekleri biçim ve adlandırmalar altında yollarına devam etmeyi kararlaştırmıştır.[42] Bu karar sonucu Atılım Kongresi Komünist Parti (KP)'yi, 12. Kongre ise Halkın Türkiye Komünist Partisi'ni (HTKP) kurdu. Fakat daha sonra, içlerinden Kurtuluş Kılçer'in de bulunduğu bir grup HTKP'den ayrılarak 18 Ağustos 2015 tarihinde Türkiye Komünist Hareketi (TKH) adıyla siyaset yapmaya başlamıştır.[43]

TKP'nin siyasete dönmesi ve parti ismi üzerine tartışmalar

Partide 2014 yılında yaşanan ayrışma sonucunda 2 yıl boyunca Türkiye Komünist Partisi adı ve tüzel kişiliği denetim misyonunu üstlenmiş bulunan kişilere ve üstünde mutabakata varılan bir heyete teslim edilmiştir. TKP Heyeti dönemi olarak adlandırılabilecek bu dönemde taraflar kendi örgütsel çalışmalarına devam etmiştir. Fakat partinin hukuki varlığının devamı için ortaya çıkan pürüzlerin giderilmesi amacıyla Hüseyin Karabulut'un TKP Genel Başkanı sıfatıyla yapmış olduğu çağrı ile 25 Aralık Pazar günü Ankara'da partinin resmî Merkez Komitesi ve Merkez Disiplin Kurulu üyelerini seçilmesi gayesiyle Türkiye Komünist Partisi Olağanüstü Kongresi sadece kongre delegelerinin katılımıyla gerçekleşmiştir.[44] Bu kongrenin hemen ardından 27 Aralık 2016 tarihinde içlerinde Kaya Güvenç ve Nihat Behram'ın da bulunduğu 7 imzacı 'Ülke Türkiye Komünist Partisi'ni Çağırıyor' başlıklı bir açıklama ile TKP'nin yeniden siyaset sahnesine dönmesi için çağrı yapmıştır.[45] Ancak hem gerçekleştirilen olağanüstü kongre hem de imzacıların çağrısı TKP'den ayrılan üç grup arasında çeşitli tartışmalara yol açmıştır.

Komünist Parti 28 Aralık 2016'da yayınladığı bildiri ile yapılan çağrıyı olumlu bulduğunu açıklamış ve yapılacak olan toplantıya katılacaklarını kamuoyu ile paylaşmıştır.[46] Fakat HTKP ve TKH çağrıya ve kongreye şiddetli tepkiler vermiştir. HTKP, olağanüstü kongreden hemen önce bir basın açıklaması ile çağrıyı resmî ayakoyunu olarak görüp TKP adıyla ilgili tartışmaların yapılması planlanan referandum süresince kapatılmasını istemiş, referandum ardından konferans süreci ile TKP adının ve varlığının geleceğine karar verilebileceğini belirtmiştir.[47] Olağanüstü kongrenin ardından yayınladığı Türkiye Komünist Partisi Siyasete, Sokaklara, Mücadeleye Geri Döndü! başlıklı ikinci bir basın açıklaması ile, HTKP kongrenin partinin varlıkları ve isim hakkının üzerine daha önce karşılıklı protokolün ihlal edildiğini öne sünerek ortadan kalktığını ilan etmiş, bundan dolayı da HTKP'nin o güne kadar kullanmadığı bütün haklarını kullanacağını belirtmiştir. KP'yi Resmi TKPcilik ile suçlayarak TKP adıyla siyaset yapmaya başlamıştır.[48] Öte yandan, TKH yayınladığı kamuoyu açıklaması ile heyetin çağrısının ve kongrenin niyetinin TKP ismi üzerinden rant elde etmek olduğunu öne sürmüş, ortaya çıkan tablonun KP tarafından gündeme getirilen tek taraflı bir girişim ve dayatmanın bir sonucu olduğunu belirtmiştir.[49][50] Yaşanan gelişmelere karşı TKH Gelenekten Geleceğe TKP Konferansı isimli bir konferans düzenleyerek TKP'yi yeniden siyaset sahnesine döndüreceklerini belirtmişlerdir.[51]

Bütün yaşanan tartışmalara rağmen, 22 Ocak 2017 tarihinde İstanbul Haliç Kongre Merkezi'nde yapılan toplantı ile Türkiye Komünist Partisi'nin yoluna devam ettiği ve siyasete geri döndüğü ilan edilmiştir. Toplantıda çağırıcılar ve heyet üyelerinin yanı sıra Yunanistan Komünist Partisi Siyasi Büro üyesi Yorgos Marinos, ve Küba Komünist Partisi adına Alberto Gonzalez Casals gibi isimler de konuşma yapmış, toplantının sonunda 2017 yapılacak bir TKP kongresine kadar partinin Merkez Komitesinin Komünist Parti'nin Merkez Komite üyelerinin oluşması ve görev üstlenmeleri kabul edilmiştir.[52] Toplantıda konuşma yapan KP Merkez Komite üyesi Kemal Okuyan görevlerinin TKP'yi tarihsel fırsatları değerlendirebilecek bir parti haline getirmek olduğunu söylemiştir.[52]

2017 anayasa değişikliği referandumu

TKP Haliç toplantısının hemen ardından 2017 yılında düzenlenen referanduma dair açıklama yaptı; 'Hayır' diyeceklerini "Yeter" başlığıyla bir bildiri yayımlayarak kamuoyu ile paylaştı.[53] Ayrıca, parti tarafından yayımlanan Güncel Tezler ve Görevlerimiz başlıklı belgede, başkanlık sistemine geçilmesinin Meclis'in ve siyasi partilerin rolünü azaltacağını, hükumetler üzerindeki denetimi zayıflatacağını ve sadece Cumhurbaşkanının kendi siyasi pozisyonu güçlendirmeyi amaçladığını öne sürülerek referandumda neden Hayır oyu verilmesinin desteklediğini açıklamıştır.[54]

2018 genel seçimleri ve Bu Düzen Değişmeli Platformu

2018'de gerçekleştirilen genel seçimlerde, Türkiye Komünist Partisi değiştirilen yeni yasal mevzuata uygun olmadığı gerekçesi ile seçimlere TKP adı olmaksızın katılmak zorunda kaldı. "Bu Düzen Değişmeli Platformu" altında Adana, Ankara, Antalya, Bursa, Çanakkale, Eskişehir, İstanbul, İzmir, Kocaeli, Konya, Mersin ve Tekirdağ olmak üzere 12 ilde 17 bağımsız milletvekili adayı göstererek seçimlere katılan parti, başkanlık için ise aday göstermedi ve protesto amaçlı boş oy kullanacaklarını açıkladı. Parti adının kullanılmamasının da getirdiği dezavantajla parti tarihindeki en düşük oy oranını alarak seçimleri 7 bin 952 oy ile tamamladı.[55]

Örgüt yapısı

Partinin örgütlenme yapısı geleneksel komünist parti örgütlenmesi şeklindedir. Partinin fabrikalar ve mahallelerde ortak çalışma yürüten birimleri bulunmaktadır. Bu birimler ilçe komitelerine, onlar da il komitelerine bağlıdır. Partinin en yetkili organı parti kongresidir. Kongrede örgütleri temsilen seçilen delegeler partinin kongreler arası dönemde en yetkili kurulu olan merkez komitesini seçer. Merkez Komite kendi içinde bir Genel Sekreter belirlemektedir. Genel Sekreter'in görevleri; Merkez Komite'nin kolektif bir organ olarak görevlerini yerine getirmesi için komitenin koordinasyonunu sağlamak, Merkez Komite toplantılarını yönetmek, partinin örgütsel ve siyasal faaliyetlerinin yönlendirilmesi için gereken çalışmaları Merkez Komite adına yönetip takip etmek, partiyi ülke içinde ve uluslararası platformlarda Merkez Komite adına temsil etmek şeklinde tanımlanmıştır.

İşgale Karşı Komiteler

Türkiye Komünist Partisi'nin 2003 Irak işgalinin başlamasıyla kurduğu kitle örgütlenmesidir. Dönem içerisinde çeşitli kampanyalar ve toplantılar düzenlemiştir.

Tarihsel miras

TKP, 1970'li yıllarda süren ve sol hareketi bölen Millî Demokratik Devrim - Sosyalist Devrim ayrışmasında Sosyalist Devrim taraftarı TİP'in içerindeki muhalif bir gruba dayanır. Kuruluş tarihi olarak 10 Eylül 1920’de gerçekleştirilen Bakû Kongresi’ni esas aldığını ilan eden parti, Türkiye'de komünist ve devrimci hareketin 1920'den günümüze ulaşan bütünsel tarihinin mirasçısı olduğunu belirtti.[56] Sovyetler Birliğinin çözüldüğü, sol harekette dünyada ve Türkiye'de umutsuzluğun hâkim olduğu bir dönemde solun evrensel değerlerine sahip çıktı ve tarihsel mirasın geleneksel sol çizgide yeniden harmanlamasını savundu. SİP'in olağanüstü kongre ile yasal olarak TKP adını alması tartışmalara neden olmuştur.[57] İsim değişikliği programı, tüzüğü, felsefesi ve kadrolarıyla geçmiş dönemle hiçbir ilişkisi olmaması nedeniyle bazı eski TKP kadroları tarafından eleştirilmiştir.[58]

Diğer partilerle ilişkiler

Parti özellikle AKP, MHP, CHP gibi partileri burjuva partileri olarak tasnif etmekte ve sınıfsal olarak karşıya almaktadır. ÖDP, EMEP ve Halkevleri ile ilişkiler nispeten daha sıcak bir seyir izlemekte, kimi zaman merkezi düzeyde kimi zaman yerel düzeyde işbirliği yapılmaktadır.

Uluslararası örgütlülük

Parti bu geleneksel çizgisi kapsamında uluslararası alanda komünist harekette bir saflaşma ve sadeleşme yaşanmasını savunmaktadır. Birçok uluslararası toplantı ve kongreye katılan parti geleneksel çizgide bulunan bölge komünist partilerinden Yunanistan Komünist Partisi'ne çok yakındır. Ortadoğu, Kafkasya ve Balkanlardaki sol öznelerle de yakın ilişki sürdürülmekte, sosyalist Küba'nın iktidardaki Küba Komünist Partisi ile dayanışma halindedir. Parti ayrıca Avrupa Komünist İnisiyatifi üyesidir.[59]

Parti, uluslararası alanda komünist bir odak oluşturma çalışmalarına farklı ülkelerden 10 komünist parti ile birlikte kuruluşuna öncülük ettiği International Communist Review adlı teorik dergi ile katkı koymaktadır.[60]

Partinin gençlik örgütü olan TKP'li Öğrenciler, sol eğilimli bir uluslararası gençlik örgütü olan Dünya Demokratik Gençlik Federasyonu'na üyedir.

Genel başkanları
# Adı Görev Başlangıcı Görev Bitişi
1Aydemir Güler20012009
2Erkan Baş20092010
3Kolektif Önderlik[61]2010günümüz

Partinin kurduğu ve öncülüğünü yaptığı kurumlar

Partinin yayın organları
  • Boyun Eğme, haftalık siyasi dergi.
  • Gelenek, 1986 yılından itibaren çıkan Marksist siyasi dergi.
  • Komünist, Parti'nin yayın organlarından. Daha önce adı Sosyalist İktidar olan gazete 2001 yılının ocak ayında ismini Komünist olarak değiştirdi. Sloganı "eşitlik ve özgürlük mücadelesinin yayın organı" şeklinde idi. Önceden haftalık yayınlanırken Mart 2007'den (306. sayı) itibaren aylık olarak yayınlanmaya başladı. 2010 yılında yayınına son verildi. 2011 yılının ağustos ayında yeniden çıkarılması kararı alındı.[62] Dergi 2012 yılının ocak ayına kadar aylık olarak yayımlandı. Bu tarihten itibaren aylık olarak yayımlanmaktadır.
  • soL Haber Portalı, çevrimiçi haber portali.

Daha önce yayınlanan yayın organları
  • SoL Gazetesi
  • Sınıf Tavrı
  • Siyaset
  • İktidar
  • Sosyalist İktidar Eylül 1979'dan 12 Eylül Darbesi'ne kadar çıkan aylık dergi. Sadece 11 sayı yayımlanabilmiştir. Darbe sonrasında kapatılmıştır. 1994'te gazete olarak tekrar yayım hayatına başlamış, 2001 yılında isim değiştirmiştir. Sosyalist İktidar dergisi, Türkiye İşçi Partisi'nden 2. Kongrede Troçkist suçlamasıyla ihraç edilen Yalçın Küçük, Metin Çulhaoğlu, İlhan Akalın, Mesut Odman (Odabaşı) ve çevresi tarafından Eylül 1979'da çıkarılmaya başlanmıştır. Aylık olarak yayımlanan dergi toplam 11 sayı çıkmıştır. 12 Eylül darbesiyle kapatılmıştır. Sosyalist İktidar ikinci olarak Sosyalist Türkiye Partisi (1992-1993) ve Sosyalist İktidar Partisi'nin (11 Kasım 2001 tarihinde Türkiye Komünist Partisi olarak adını değiştirmiştir) 15 günlük ve haftalık olarak çıkan İktidar gazetesinin 1994 yılında bu adı almasıyla yeniden yayımlanmaya başlamıştır. 2001 yılının ikinci haftasında Sosyalist İktidar gazetesi yerine Eşitlik ve Özgürlük Mücadelesinde Komünist çıkmıştır. Kimi bürokratik engellemeler yüzünden dördüncü sayıdan itibaren sadece Komünist adını kullanan dergi, uzun bir süre boyunca haftalık olarak yayınlanmıştır. Alt başlığında 'Eşitlik ve Özgürlük Mücadelesinin Yayın Organı' başlığını taşır. 306. sayısından sonra Mart 2007'de aylık olarak yayımlanmaya başlamıştır. Günümüzde aylık olarak yayımlanmaya devam etmektedir.
  • Düşünce ve Eylem
  • Yurtsever
  • Sanat Cephesi
  • Yeni İnsan Yeni Sinema
  • Okul ve Ülke

Türkiye Komünist Partisi ve seçimler

Genel seçimler
Seçim Genel Başkan Oy Sandalye Meclis Sıra
# % ± Y # ±
Sosyalist İktidar Partisi
1999 Aydemir Güler 37.680
%0,12
 —
0 / 550
 — Yok 18.
Türkiye Komünist Partisi
2002 Aydemir Güler 59.180
%0,19
 0.07
0 / 550
 — Yok 18.
2007 Aydemir Güler 79.258
%0,23
 0.04
0 / 550
 — Yok 11.
2011 Erkan Baş 64.006
%0,15
 0.08
0 / 550
 — Yok 12.
Komünist Parti
2015(1) Özlem Şen Abay 13.780
%0,03
 0.12
0 / 550
 — Yok 18.
2015(2) Özlem Şen Abay 52.527
%0,11
 0.08
0 / 550
 — Yok 11.
Türkiye Komünist Parti
2018 YSK Kararı gereğince seçimlere katılamadı.

Yerel seçimler
Seçim Genel Başkan İl Genel Meclisi Büyükşehir Belediye Belediye Belediye Meclisi
Oy % Kazanılan Oy % Kazanılan Oy % Kazanılan Oy % Kazanılan
Sosyalist İktidar Partisi
1999 Aydemir Güler 23.189
%0,07
- 283
%0,06
0 / 16
 1.227
%0,00
0 / 2.903
 392
%0,00
-
Türkiye Komünist Partisi
2004 Aydemir Güler 85.178
%0,26
0 / 3.208
 718
%0,15
0 / 16
 24.321
%0,10
0 / 3.193
 12.139
%0,05
0 / 34.477
2009 Erkan Baş 85.507
%0,21
0 / 3.281
 24.812
%0,14
0 / 16
 28.101
%0,09
0 / 2.903
 3.409
%0,01
2 / 32.392
2014 Yaşar Çelik 7.653
%0,08
1 / 1.251
 11.385
%0,03
0 / 30
 7.878
%0,02
1 / 1.351
 60.298
%0,15
6 / 20.498
2019 Aydemir Güler 9.847
%0,09
3 / 1.272
 54.153
%0,20
0 / 30
 48.615
%0,11
1 / 1.355
 125.109
%0,29
11 / 20.745

Üye sayısı

11 Kasım 2020'deki resmî verilere göre partinin üye sayısı 2.665'dir.[63]

Ayrıca bakınız

Kaynakça
  1. "Parti resmi sitesinden alınmıştır 22 Şubat 2020 tarihinde erişilmiştir". 22 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2020.
  2. "Arşivlenmiş kopya". 26 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2020.
  3. "Parti Programı". 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2017.
  4. "Yasak kalktı TKP resmen kuruldu". 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2017.
  5. "TKP bölündü, parti adı ve amblemi 'korumaya alındı'". 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2017.
  6. "Arşivlenmiş kopya". 16 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2017.
  7. "Arşivlenmiş kopya". 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2017.
  8. "Binlerce TKP'li bir araya geldi". 22 Ocak 2017. Erişim tarihi: 25 Ocak 2017.
  9. "Türkiye Komünist Gençliği yola çıktı!". 23 Ocak 2017. 25 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2017.
  10. "Parti Okulu - Parti tarihi". 11 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2017.
  11. "STP Program, Savunma ve Belgeler" (PDF). 18 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2017.
  12. "Anayasa Mahkemesi'nin Parti Kapatma Kararları". 21 Kasım 2007. 15 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2017.
  13. "Anayasa Mahkemesi Kararı". 30 Kasım 1993. 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2017.
  14. "Metin Çulhaoğlu'nun Maceraları". 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2017.
  15. "SİP üyesinin öldürülmesi davası". 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2017.
  16. "Komünist Partisi kuruldu". 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2017.
  17. "Bir Belge: Kemal Okuyan'la Söyleşi". 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2017.
  18. "SİP, Türkiye Komünist Partisi oldu". 14 Kasım 2001. 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2017.
  19. "TKP 2002 Konferans Raporu". 7 Ekim 2002. 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2017.
  20. "TKP 12 Mart'ta ABD işgaline karşı İskenderun Limanı'ndaydı". 12 Mart 2003. 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2017.
  21. "Türkiye Komünist Partisi’nin 7. Kongresi yapıldı". 1 Mart 2004. 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2017. 25. harf sırasında bulunan |başlık= parametresi C1 control character içeriyor (yardım)
  22. "TKP 8. Kongre Raporu". 28 Aralık 2006. 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2017.
  23. ""Devlet çözülüyor", TKP üzülüyor". 7 Mart 2007. 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2017.
  24. "Kadıköy'de AKP'yi istemiyoruz mitingi!". 2 Mart 2008. 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2017.
  25. "ÜKD'DEN TÜRBANA KARŞI BİR GÜNDE BİN İMZA". 7 Şubat 2008. 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2017.
  26. "Türkiye Komünist Partisi 9. Kongre Türkiye Konferansı'nı tamamladı". 2 Şubat 2009. 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2017.
  27. "Sosyalist solda kan değişikliği". 2 Şubat 2009. 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2017.
  28. "TKP 9. Kongre süreci başladı". 2 Şubat 2009. 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2017.
  29. "TKP 9. Kongre Raporu". 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2017.
  30. "TKP'den referandum açıklaması". 15 Temmuz 2010. 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2017.
  31. "TKP'den referandum değerlendirmesi". 13 Eylül 2010. 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2017.
  32. "Cumhuriyet ve değerleri!". 22 Şubat 2011. 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2017.
  33. "Türkiye Komünist Partisi Merkez Komite 90. Yıl Tezleri". 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2017.
  34. "TKP boyun eğmeyen 500 bin kişi arıyor!". 7 Şubat 2011. 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2017.
  35. ""500 bin Türkiye'nin siyasî dengelerini değiştirir"". 10 Şubat 2011. Erişim tarihi: 25 Ocak 2017.
  36. "TKP: 'Seçim hedefine ulaşamadık'". 13 Haziran 2011. 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2017.
  37. "TKP'nin 10. kongresi tamamlandı". 19 Temmuz 2011. 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2017.
  38. "TKP 10. Kongre Raporu (01.08.2011)". 1 Ağustos 2011. 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2017.
  39. "TKP 11. kongresini gerçekleştirdi". 19 Temmuz 2011. 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2017.
  40. "TKP'de görüş ayrılığı aşılamadı; 2 ayrı kongre düzenlenecek". Evrensel. 23 Haziran 2014. 6 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2014.
  41. "İki TKP, iki Merkez Komite! İşte alınan o kararlar". Aydınlık. 14 Temmuz 2014. 6 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2014.
  42. "Parti resmen bölündü". OdaTV. 15 Temmuz 2014. 6 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2014.
  43. "TKP'den bir yılda üçüncü oluşum çıktı". 31 Ağustos 2015. 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2017.
  44. "TKP Heyeti'nden parti üyelerine 8 Ocak açıklaması". 28 Aralık 2016. 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2017.
  45. "TKP'nin siyasete dönmesi için çağrı yapıldı". 27 Aralık 2016. 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2017.
  46. "Bir kez daha tarihe tanıklık etmek için". 28 Aralık 2016. 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2017.
  47. "Tüm İlerici, Sol Kamuoyuna İlan Ediyoruz". 23 Aralık 2016. 14 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2017.
  48. "Türkiye Komünist Partisi Siyasete, Sokaklara, Mücadeleye Geri Döndü!". 25 Aralık 2016. 14 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2017.
  49. "TKP'de kongre tartışması". 3 Ekim 2016. 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2017.
  50. "Ne TKP ne de komünist siyaset çocuk oyuncağı değildir!". 25 Aralık 2016. 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2017.
  51. ""Gelenekten Geleceğe TKP Konferansı"na Çağrı". 16 Ocak 2017. 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2017.
  52. ""TKP yoluna devam ediyor". 22 Ocak 2017. 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2017.
  53. "TKP referandum oyunu açıkladı". 24 Ocak 2017. 26 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2017.
  54. "Güncel tezler ve görevlerimiz". 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2017.
  55. ""Bu Düzen Değişmeli" diyen bağımsız adaylar kaç oy aldı?". Cumhuriyet.com.tr. 26 Haziran 2018. 2 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2019.
  56. "Arşivlenmiş kopya". 30 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2012.
  57. "Arşivlenmiş kopya". 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2012.
  58. "Arşivlenmiş kopya". 11 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2012.
  59. İlgili toplantı haberi 7 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 16 Ağustos 2017 tarihinde erişilmiştir
  60. Derginin resmi internet sitesi 12 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) 1 Ocak 2011 tarihinde erişilmiştir
  61. "Arşivlenmiş kopya". 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2017.
  62. "Arşivlenmiş kopya". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2016.
  63. "TC Yargıtay Başsavcılığı sayfasındaki veri 22 Şubat 2020 tarihinde erişilmiştir". 3 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2020.

Dış bağlantılar
Türkiye Komünist Partisi (1920) ile karıştırılmamalıdır.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.