İzmir Kız Lisesi
İzmir Kız Lisesi, Cumhuriyet devrinin ilk eğitim kurumlarından biridir. Okul binası 1917 yılında İzmir Valisi Rahmi Bey tarafından İttihat ve Terakki Mektebi olarak yaptırılmış, daha sonra erkek muallim mektebi olarak kullanılmıştır. Bina, Kurtuluş Savaşı sonrasında İzmir Yunanistan'da kalsaydı, İzmir İyon Üniversitesi olarak hizmet verecekti.
| İzmir Kız Lisesi | |
|---|---|
 | |
| |
| Slogan | İzmirin En İyisi |
| Kuruluş | 1923 |
| Ülke | Türkiye |
| Şehir | İzmir |
| Türü | Anadolu Lisesi |
| Müdür | Suna Yoldaş Santepe [1] |
| Müdür yardımcısı |
Seyfettin Boz[2] Zeki Bahçe[3] Selcen Özkan [4] |
| Eğitim dili | Türkçe |
| Yabancı dil(ler) |
İngilizce Almanca |
| Öğrenci sayısı | 1167 |
| Öğretmen sayısı | 69 [5] |
| Adresi | Mithatpaşa Cad. No:47 35260 Konak İzmir |
| Resmî sitesi | http://www.izmirkizlisesi.k12.tr/ |
Tarihçe
Yerleşim alanı 4428 metrekare olan ve iki kattan oluşan yapı taş duvardan oluşmuştur. Tepeden bakıldığında H harfinde bir görünümü bulunan İzmir’in ilk kız okulu olan İzmir Kız Lisesi 1915 yılında Özel İdare'nin denetiminde "İnas İdadisi" adı altında eğitime başlamış, ancak dönemin Maarif Bakanlığı bu okulun masrafını kabul etmediğinden dolayı 'Sultani' adını alamamıştır. Önceleri Kültür Park' a giden yol üzerinde İtalyan Kız Mektebi binasında hizmet veren bu İnas İdadisi, yeterli sayıda öğrencisinin olmaması ve harp yılları nedeniyle, eğitimine devam edememiş ve kapanmıştır. Yunan işgalinden sonra, 1922' de, şimdiki Karataş Lisesi'nin bulunduğu yerde mevcut eski bir köşkte eğitime başlamıştır. İzmir Kız Sultanisi adını taşıyan eğitim kurumu böylelikle İzmir Kız Lisesi'nin de temellerini oluşturmuştur. 1923 yılında da bakanlıkça İzmir Kız Lisesi adı altında teşkilatlanmıştır.[6]
İlk ders yılında bir müdür, bir başmuallim, beş muallim görev yapmıştır. Okulun ilk müdürü Şehime Yunus'tur. Dokuz sınıfı olan sultaninin iptidai kısmında; birinci sınıfta 5, ikinci sınıfta 16, üçüncü sınıfta 14, dördüncü sınıfta 12, besinci sınıfta 18, altıncı sınıfta 14 öğrencisi vardı. Orta kısmında ise; yedinci sınıfta 11, sekizinci sınıfta 2, dokuzuncu sınıfta 2 öğrenci bulunmaktaydı. Yıl sonunda hiç mezun vermeyen Kız Sultanisi'nde 51 öğrenci bir üst sınıfa geçmiştir.[6]
1923 -1924 öğretim yılı Mayıs ayında okulun yatılı kısmının açılması kararlaştırıldı. Yeni ders yılında okulun yatılı bölümüne öğrenci kaydedildi. 1924 -1925 öğretim yılında kız ve erkek okulları programları birleştirildi. Böylece, kadına laik olduğu kıymeti kazandıracak, eğitimli, aydın, çağdaş, cumhuriyetçi, yeni Türkiye' ye örnek olacak genç bayanları yetiştirecek modern bir eğitim yuvasının temelleri atılmış oluyordu. Okulun adı 'İzmir Kız Lisesi' olarak değiştirildi ve eğitimci kadrosu geliştirildi. Lisenin iptidai kısmının birinci, ikinci ve üçüncü sınıfları bu ders yılında kaldırılmıştır. Kız Lisesi'nin son sınıfı 1925 -1926 ders yılında açıldı. Sene sonunda birinci devreden 15, ikinci devreden ise 3 öğrenci mezun olmuştur.[6]
Yatılı ve gündüzlü öğrenci mevcudunun gittikçe artması, Kız Lisesi'nin yeni bir binaya taşınmasını gerektirdi. Okul, 1926 -1927 ders yılı başında yangın sahasında bulunan Alsancak Gündoğdu' daki boş bir binaya (şimdiki 'Namık Kemal Lisesi}) taşındı. Bu bina önceden Rum Cemaat Mektebi olarak yapılmış, fakat kullanılmadan Yunan işgalinin ardından Türklerin eline geçmiştir. Kız Lisesi yeni binasına taşındığında öğretmenler ve öğrenciler, ilk zamanlarda yolsuzluk ve tenhalıktan çok sıkıntı çekmişler, fakat buna rağmen öğrenci mevcudu günden güne artmıştır. Bu ders yılında, lisenin iptidai kısmı kaldırılmıştır. Öğrenci sayısını 216' ya çıkaran okul, yıl sonunda 3 mezun vermiştir. 1927 -1928 öğretim yılında öğrenci mevcudu 238' e, mezun mevcudu ise 25' e yükselmiştir. Müdür Şehime Yunus, 1930 -1931 ders yılında bazı sebeplerden dolayı görevinden istifa etmiş, yerine 'Haydar Candanlar' atanmıştır.[6]
İzmir Kız Lisesi'nde öğrenci mevcudu artık gittikçe artmıştır. 1931-1932 ders yılında öğrenci sayısı 372' ye ulaşır. Aynı yıl, birinci devreden 16, ikinci devreden 17 öğrenci mezun edilmiştir. 1932-1933 öğretim yılında açılan fen şubesi ile okulun mevcudu 455' e yükselmiştir. İzmir Kız Lisesi' nde yetişen kişileri bir çatı altında toplamak amacı ile 8 Mayıs 1933 tarihinde 'İzmir Kız Lisesi'nde Yetişenler Cemiyeti' kurulmuştur. 1933-1934 öğretim yılı başında okula çok sayıda başvuru oldu. Lisenin sadece birinci sınıfına 260 öğrenci kaydedildi. Bu sıralarda okulun mevcudu 725' e ulaştı. Kız Lisesi binasında çok güzel kimya, fizik ve tabiat laboratuvarları vardı. Laboratuvarlardan sadece Kız Lisesi öğrencileri faydalanmıyor, çevredeki okulların öğrencileri de buralarda çalışabiliyordu. Çok geniş olan binada resim atölyesi, musiki salonu, dikiş ve biçki mesai odaları da bulunmaktaydı.[6]
1936 yılı yazında, İzmir' deki lise ve ortaokulların imtihanlarını denetlemek için Ankara' dan gelen Maarif Müfettişleri, 'Kız Lisesi' nin yangın yerinde bulunmasını uygun bulmadılar. Müfettişler, lisenin Karataş' taki eski 'Erkek Muallim Mektebi' binasına taşınmasını istediler ve bunu Maarif Vekaleti 'ne rapor ettiler.
Müdürler Dönemi
Yaz aylarında Kız Lisesi Müdürü Haydar Candanlar, okulun tarih dersleri öğretmenliğine getirildi. Yerine Ankara Lisesi Müdürü Necmettin Halit Onan atandı. Lise yeni ders yılına Karataş'taki yeni binasında başladı (Halen bu binada eğitimini sürdürmektedir). Lisenin şubesi 'Karataş Ortaokulu'nda açıldı. 1938 yılı Mart ayında okulun mevcudu 1.700' ü bulmuştu. 33 sınıfı ve 56 öğretmeni bulunan lisede çifte tedrisat (ikili eğitim) yapılıyordu.
Dönemin müdürü Necmettin Halit Onan, müfettişlik görevi için okuldan ayrıldı. Lisenin yeni müdürü Halit Şevket oldu. İzmir'de yeni ortaokulların açılmasıyla öğrenci sayısını azaltan 'İzmir Kız Lisesi' rahat bir nefes aldı. 1939-1940 ders yılında okulun öğrenci mevcudu 550' ye düşmüş ve yıl sonunda 50 mezun verilmiştir.
Kız Lisesi ile özdeşleşmiş olan Vedide Baha Pars Karadayı, 1941 yılında müdür oldu. 1950 yılına kadar görevde kalan Karadayı, hem lise derslerine giriyor, hem de halkevi çalışmalarıyla uğraşıyordu. 1958 yılında binaya yemekhane ve derslik ilavesi yapıldı. 1968 yılında okul bahçesine 2 katlı, 14 derslikli bir bina eklendi. Binaya 1965 -1968 yılları arasında müdür olarak görev yapan Faik Eroğlu'nun adı verildi.
Ortaokul kısmının kapanması
Okul başlangıçta ortaokul ve lise olarak eğitim veriyordu.Öğrenci sayısının artması nedeniyle kademeli olarak 1977 -1978 öğretim yılından itibaren ortaokul kısmı kapatıldı. 1979-1980 ders yılından beri yalnız lise olarak eğitimini sürdürmektedir.
Haziran Yangını
1985 yılı Haziran ayında okulun ana binasında nedeni kesin olarak bilinmeyen yangın çıktı. Ana bina, üst kat (yemekhane, yatakhane, derslikler) tamamen yandı. Arşivdeki belgelerin büyük bir kısmı çıkan yangında kül oldu. Geçen süre içinde bina onarılarak 1990-1991 öğretim yılından itibaren tüm binalarda yeniden öğretim başladı.
Anadolu Lisesi statüsü
2000-2001 öğretim yılı içerisinde tarihi bir karar alınarak, okul Anadolu Lisesi statüsüne alındı ve okulda karma eğitime geçildi. Erkek öğrencilerin de okula alınacak olması lisenin isminin değiştirilmesini gündeme getirdi. Konuyla ilgili değişik fikirler ortaya atıldı. Fakat Milli Eğitim Bakanlığı duruma el koyarak okulun isminin aynı kalacağını açıkladı. İl Milli Eğitim Müdürlüğü'ne gönderilen resmi yazıya göre "Eğitime önemli katkılar sağlayan tarihi lise şimdiki adıyla anılacaktır." denildi. 2004 yılında Pervin Töre okul müdürü olarak atandı.2016 yılında Pervin Töre'nin Aydın İl Milli Eğitim Müdürlüğüne asaleten atanması neticesinde Güzelbahçe 60.Yıl Anadolu Lisesi müdürü Murat Arslan asaleten müdür olarak atanmıştır.
Schulen: Partner der Zukunft projesi
Okullar: Geleceğin Partnerleri (Schulen: Partner der Zukunft) projesi için pilot okul seçilen İzmir Kız lisesi öğrencileri bu proje sayesinde Almanca'yı Almanya'da öğrenme şansı ve birçok ayrıcalık elde ettiler.
"18.12.2008'de Milli Eğitim Bakanı Doç. Dr. Hüseyin Çelik, Milli Eğitim Bakanlığı ile Goethe Enstitüsü işbirliğinde yürütülecek "Okullar: Geleceğin Partnerleri" projesinin başlaması dolayısıyla Türkiye'de belirlenecek 20 okuldan ilki ve pilot okul olan İzmir Kız Lisesi'nde düzenlenen törene katıldı.
Alman Goethe Enstitüsü Müdürü Hans Werner Schmitz ise Türkiye'deki projede ilk okul olan İzmir Kız Lisesi'ni tebrik ederek, proje ile Almancanın yurt dışında öğrenilmesini teşvik etmek istediklerini aktardı.Goethe Enstitüsü Müdürü Dr. Hans Werner Schmidt İzmir Kız Lisesi'nin 20 aday okuldan ilki olduğunu, bu projenin büyük bir ödül olduğunu belirtti.
Almanya'nın Ankara Büyükelçisi Eckart Cuntz ise, “Okullar: Geleceğin Partnerleri” projesinin Türkiye'de ilk olarak İzmir Kız Lisesi'nde başlatılacağını, dünya genelinde Şubat ayından bu yana 100'den fazla ülkede 900 okulun projeye dahil olduğunu ifade etti."
Ünlü mezunlar
Kaynakça
- İzmir Kız Lisesi Yönetici Kadrosu
- İzmir Kız Lisesi Yönetici Kadrosu
- İzmir Kız Lisesi Yönetici Kadrosu
- Öğretmenler
- Bu bölüm bilgileri Yaşar Ürük yazılarından alınmıştır.