1. Kolordu (Osmanlı)
1. Kolordu, Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı bir kolordudur. 1911 yılında Osmanlı askeri reformlarında kurulmuştur.
1. Kolordu | |
---|---|
Etkin | 1911 – 1918 |
Ülke |
|
Bağlılık |
|
Sınıfı | Piyade |
Tipi | Kolordu |
Garnizon/Karargâh | Harbiye, İstanbul |
Savaşları | |
Komutanlar | |
Ünlü komutanları | Mirliva Pertev Paşa |
Düzen
1911 Savaş Düzeni
Osmanlı Ordusu'na bağlı olarak 1911 yılında Harbiye, Şişli merkezli olarak kuruldu. Kolordu seviyesine çıkarılması için yeniden yapılandı. Kolordu, 1911 Birinci Balkan Savaşı'nda aşağıdaki gibi yapılandırıldı:[1]
- 1. Kolordu, Harbiye, İstanbul (Ferik Zeki Paşa)
- 1. Piyade Tümeni, Harbiye, İstanbul
- 2. Piyade Tümeni, Selimiye, İstanbul (Mirliva Prens Aziz Paşa)
- 4. Piyade Alayı, İşkodra
- 5. Piyade Alayı, Selimiye, İstanbul
- 6. Piyade Alayı, Selimiye, İstanbul
- 2. Tüfek Taburu, Selimiye, İstanbul
- 2. Topçu Alayı, Selimiye, İstanbul
- 2. Tümen Grubu, Selimiye, İstanbul
- 3. Piyade Tümeni, Pangaltı, İstanbul (Mirliva Osman Paşa)
- 1. Kolordu birimleri
- 1. Tüfek Alayı, Yıldız, İstanbul
- 1. Süvari Tugayı, Davutpaşa, İstanbul
- 1. Süvari Alayı, Yıldız, İstanbul
- 2. Süvari Alayı, Davutpaşa, İstanbul
- 2. Süvari Tugayı, Davutpaşa, İstanbul
- 3. Süvari Alayı, Davutpaşa, İstanbul
- 4. Süvari Alayı, Selimiye, İstanbul
- 1. Atlı Topçu Taburu, Davutpaşa, İstanbul
- 1. Dağ Topçu Taburu, Münzevî Kışlası, İstanbul
- 1. Alan Obüs Taburu, Gümüşsuyu, İstanbul
- 1. İstihkam Taburu, İplikhane, İstanbul
- 1. Telgraf Taburu, Ertuğrul Kışlası, İstanbul
- 1. Sıhhiye Taburu, Ahırkapı, İstanbul
- 1. Demiryolu Taburu, Ahırkapı, İstanbul
- 2. Demiryolu Taburu, Ahırkapı, İstanbul
- Harp Okulu, Harbiye, İstanbul
- Süvari Bölüğü, Harbiye, İstanbul
- Piyade Bölüğü, Harbiye, İstanbul
- Geçici Bölük x 2, Harbiye, İstanbul
- Makineli tüfek Bölüğü, Harbiye, İstanbul
- İstanbul Boğazı Müstahkem Mevkii Komutanlığı, İstanbul Boğazı, İstanbul
- 1. Ağır Topçu Alayı, İstanbul Boğazı, İstanbul
- 2. Ağır Topçu Alayı, İstanbul Boğazı, İstanbul
- Hafif Arama Müfrezesi, İstanbul Boğazı, İstanbul
- Torpido Müfrezesi, İstanbul Boğazı, İstanbul
- Mayın Müfrezesi, İstanbul Boğazı, İstanbul
- Telsiz Telgraf Müfrezesi, İstanbul Boğazı, İstanbul
Balkan Savaşları
17 Ekim 1912 Savaş Düzeni
17 Ekim 1912 tarihinde kolordu aşağıdaki şekilde yapılandırıldı:[2]
- 1. Kolordu (Trakya, Doğu Ordusu komutası altında)
- 2. Tümen, 3. Tümen
- 1. Geçici Tümen
29 Ekim 1912 Savaş Düzeni
29 Ekim 1912 tarihinde kolordu aşağıdaki şekilde yapılandırıldı:[3]
- 1. Kolordu (Trakya, I. Doğu Ordusu komutası altında)
- 2. Tümen, 3. Tümen
- 1. Geçici Tümen, Uşak Redif Tümeni
17 Kasım 1912 Savaş Düzeni
17 Kasım 1912 tarihinde kolordu aşağıdaki şekilde yapılandırıldı:[4]
- 1. Kolordu (Trakya, Çatalca Ordusu komutası altında)
- 2. Tümen, 3. Tümen
- Güney Kanadı Müfrezesi
- I. Geçici Yedek Kolordu
- 29. Tümen
- Ereğli Redif Tümeni, Kayseri Redif Tümeni
25 Mart 1913 Savaş Düzeni
25 Mart 1913 tarihinde kolordu aşağıdaki şekilde yapılandırıldı:[5]
- 1. Kolordu (Trakya, Çatalca Ordusu komutası altında)
- 2. Tümen
- Fatih Redif Tümeni
- 1. Geçici Yedek Kolordu
- 29. Tümen,
- Ereğli Redif Tümeni, Kayseri Redif Tümeni
Temmuz 1913 Savaş Düzeni
- 1. Kolordu (Trakya)
- 2. Tümen, 28. Tümen, Fatih Piyade Tümeni
I. Dünya Savaşı
Ağustos 1914, Kasım 1914 Savaş Düzeni
Ağustos 1914, Kasım 1914'te kolordu aşağıdaki şekilde yapılandırıldı:[6]
- 1. Kolordu (Trakya)
- 1. Tümen, 2. Tümen, 3. Tümen
Nisan Sonu 1915 Savaş Düzeni
Nisan Sonu 1915'te kolordu aşağıdaki şekilde yapılandırıldı:[7]
- 1. Kolordu (Trakya)
- 1. Tümen, 2. Tümen
Yaz Sonu 1915, Ocak 1916 Savaş Düzeni
Yaz Sonu 1915, Ocak 1916'da kolordu aşağıdaki şekilde yapılandırıldı:[8]
- 1. Kolordu (Gelibolu)
- 2. Tümen, 3. Tümen
Ağustos 1916 Savaş Düzeni
Ağustos 1916'da kolordu aşağıdaki şekilde yapılandırıldı:[9]
- 1. Kolordu (Gelibolu)
- 14. Tümen, 16. Tümen
Aralık 1916 Savaş Düzeni
Aralık 1916'da kolordu aşağıdaki şekilde yapılandırıldı:[10]
- 1. Kolordu (Trakya)
- 14. Tümen, 16. Tümen
Ağustos 1917, Ocak 1918, Haziran 1918, Eylül 1918 Savaş Düzeni
Ağustos 1917, Ocak 1918, Haziran 1918, Eylül 1918'de kolordu aşağıdaki şekilde yapılandırıldı:[11]
- 1. Kolordu (Trakya)
- 42. Tümen
Mondros Sonrası
Kasım 1918 Savaş Düzeni
Kasım 1918'de kolordu aşağıdaki şekilde yapılandırıldı:[12]
- 1. Kolordu (Trakya)
- 55. Tümen
Ocak 1919 Savaş Düzeni
Ocak 1919'da kolordu aşağıdaki şekilde yapılandırıldı:[13][14]
- 1. Kolordu (Trakya, Edirne)
- 49. Tümen (Kırklareli)
- 153. Piyade Alayı, 154. Piyade Alayı, 155. Piyade Alayı, 185. Piyade Alayı
- 60. Tümen (Malkara)
- 186. Piyade Alayı, 187. Piyade Alayı
- 49. Tümen (Kırklareli)
Savaşları
Balkan Savaşları
1. Kolordu, Balkan Savaşları'nda, bazı alaylarını destek için göndermiştir. Fakat topyekûn savaşını, Gelibolu Savaşı'nda vermiştir. Mondros Ateşkes Antlaşması'nda, padişahı ve İstanbul'u koruma gerekçesiyle lağvedilmemiştir.
- 17 Ekim 1912: 1. Kolordu, muharebeye tüm tümenlerini dahil etmiştir. Osmanlı karşıtı Balkan orduları, Trakya'ya gelmiş ve bölgeden sorumlu 1. Kolordu da seferber olmuştu[1].
- 29 Ekim 1912: 1. Kolordu, muharebede Balkan ordularını durdurmak için 2. ve 3. tümenini göndermişti[2].
- 17 Kasım 1912: 1. Kolordu, muharebeye 2. ve 3. tümenlerini dahil etmişti [4].
- 25 Mart 1913: 1. Kolordu, diğerlerinde olduğu gibi bu muharebeye de 2. ve 3. tümenlerini dahil etmiştir [5].
- Temmuz 1913 muharebeleri: 1. Kolordu, Edirne'yi geri alıp, Balkan ordularını püskürtmek için 2. tümeni ile bazı artçı birliklerini dahil etmiştir.
I. Dünya Savaşı
1. Kolordu, I. Dünya Savaşı sırasında, başkent İstanbul'u korumak için önlemler almıştır [6]. Çanakkale Savaşları'na 1915 Yaz aylarında katılmıştır. Bu savaşta başarılı olmuştur. Ocak 1916'dan sonra tekrar Trakya'da tedbir çalışmalarına devam edilmiştir [10].
Mondros Ateşkes Antlaşması
Mondros Ateşkes Antlaşması'ndan sonra 1. Kolordu, padişahın ve İstanbul'un güvenliği için İtilaf güçlerince dağıtılmamıştır [12]. Fakat küçültülmüştür, sadece 2. tümeniyle beraber birkaç alay kalmıştır. Türk Kurtuluş Savaşı'ndan sonra, 1. Osmanlı Kolordusuna ait bazı kışlalar, 1. Türk Ordusu için kullanılmaya devam etmiştir.
Kaynakça
- Edward J. Erickson, Defeat in Detail, The Ottoman Army in the Balkans, 1912–1913, Westport, Praeger, 2003, pp. 371–372.
- Edward J. Erickson, Defeat in Detail, The Ottoman Army in the Balkans, 1912–1913, Westport, Praeger, 2003, p. 83.
- Edward J. Erickson, Defeat in Detail, The Ottoman Army in the Balkans, 1912–1913, Westport, Praeger, 2003, p. 103.
- Edward J. Erickson, Defeat in Detail, The Ottoman Army in the Balkans, 1912–1913, Westport, Praeger, 2003, p. 128.
- Edward J. Erickson, Defeat in Detail, The Ottoman Army in the Balkans, 1912–1913, Westport, Praeger, 2003, p. 287.
- Edward J. Erickson, Order to Die: A History of the Ottoman Army in the First World War, Greenwood Press, 2001, ISBN 0-313-31516-7, p. 38, 43.
- Edward J. Erickson, Order to Die: A History of the Ottoman Army in the First World War, Greenwood Press, 2001, ISBN 0-313-31516-7, p. 86.
- Edward J. Erickson, Order to Die: A History of the Ottoman Army in the First World War, Greenwood Press, 2001, ISBN 0-313-31516-7, p. 109, 126.
- Edward J. Erickson, Order to Die: A History of the Ottoman Army in the First World War, Greenwood Press, 2001, ISBN 0-313-31516-7, p. 134.
- Edward J. Erickson, Order to Die: A History of the Ottoman Army in the First World War, Greenwood Press, 2001, ISBN 0-313-31516-7, p. 154.
- Edward J. Erickson, Order to Die: A History of the Ottoman Army in the First World War, Greenwood Press, 2001, ISBN 0-313-31516-7, p. 170, 181, 188, 197.
- Edward J. Erickson, Order to Die: A History of the Ottoman Army in the First World War, Greenwood Press, 2001, ISBN 0-313-31516-7, p. 202.
- Edward J. Erickson, Order to Die: A History of the Ottoman Army in the First World War, Greenwood Press, 2001, ISBN 0-313-31516-7, p. 209.
- Zekeriya Türkmen, Mütareke Döneminde Ordunun Durumu ve Yeniden Yapılanması (1918-1920), Türk Tarih Kurumu Basımevi, 2001, ISBN 975-16-1372-8, p. 326.