2. Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi
2. Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi veya resmi adıyla 2. Tüm-Rusya İşçi ve Asker Temsilcileri Sovyetleri Kongresi, 7-9 Kasım 1917 tarihleri arasında Smolny Enstitüsü'nde toplanan ikinci Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi'dir.[1] Kongre zamanında Kışlık Sarayı Bolşeviklerce ele geçirilmiş ve Geçici Hükûmet üyeleri tutuklanmıştır.
2. Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi | |
---|---|
Türü | Yasama organı toplantısı |
Mekan | Smolny Enstitüsü |
Konum | Petrograd |
Ülke | Rusya SFSC |
İlk düzenlenme | 7 Kasım 1917 |
Son düzenlenme | 9 Kasım 1917 |
Organizatör | Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi |
Katılım | 649 delege |
Arka plan
Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nin (RSDİP) Bolşevik kanadı 1917 baharında çoğunluğu kazanmak için başta Petrograd ve Moskova olmak üzere faaliyetlere başladı. Bu süreçte Eylül 1917'de Moskova Halk Temsilcileri Sovyeti (Mossovet) başkanlığına Viktor Nogin, Petrograd Sovyeti (Petrosovet) başkanlığına ise Lev Troçki seçildi. Bolşevikler, Petrograd Sovyeti'ndeki koltukların %90'ına ve Moskova Sovyeti'ndekilerin ise %60'ına sahipti. Bolşevikler, 1917 Eylül ayının sonlarında, Sovyet kongrelerinde çoğunluk elde etmenin gerekli olduğunu ve Rus-Sovyet organlarında çoğunluğun sağlanması için açıklamada bulundular. Bu amaçla, RSDİP (Bolşevik) 2. Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi'ni başlattı. Eylül ayının sonunda, Bolşevik Petrograd Sovyeti'nin icra kurulu 69 yerel Sovyet ve asker komitesine ikinci kongrenin toplanmasına yönelik talepte bulundu. Bu fikir Sosyalist Devrimci Parti ve Menşevikler tarafından düşmanlıkla karşılandı. 69 organdan sadece 8'i olumlu cevap verdi, en keskin karşıtlığı, anlaşmaya dayalı kongre toplantılarını "zamansız" olarak kabul eden Sol SR ve Menşeviklerin olduğu Ordu Komiteleri verdi.[2]
Aynı zaman diliminde Geçici Hükûmet, uzun gecikmelerden sonra Kurucu Meclis'e seçimler yaptırdı. Bolşevik lider Vladimir Lenin, Rusya'daki köylü çoğunluğun Sosyalist Devrimciler için oy kullanacağının farkındaydı ve Kurucu Meclis'teki sandalyelerin üçte birinden fazlasını alamayacağını biliyordu. Bu dönemde askeri cephede durum büyük ölçüde kötüleşti: Ekim'de Tallinn'deki askerlerin tahliyesini emredildi ve Moonzund Adaları'nı işgal eden Almanya doğrudan Petrograd'ı tehdit etti.
Gelişmeler üzerine düzenlenecek kongre için toplantı alınması kararlaştırıldı. Bu toplantılarda Bolşevikler ile Sol SR ve Sosyal Devrimciler kongrede birbirlerine sert bir muhalefet yürüttüler. Kongre sonuçlarının ardından Bolşevik-Sol SR-Sosyalist Devrimcilerden oluşan Kuzey Bölge Komitesi seçildi, 16 Ekim'den itibaren ikinci kongrenin toplanması için çalışmaya başlandı.
19 Ekim resmi Sovyet gazetesi İzvestiya'da şu bildiri yayımlandı;
“ | Merkezi Yürütme Komitesi haricindeki hiçbir komite kongre düzenleme girişimini üstlenme hakkına sahip ve yetkili değildir. Bununla birlikte, bölgesel sözleşmeler için oluşturulan ve rastgele seçilmiş Konseyleri temsil eden olağanüstü bir şekilde toplanan Kuzey Bölge Kongresi, bunu yapma hakkına sahiptir. | „ |
Buna karşın Tüm Rusya Merkezi Yönetim Komitesi 20-25 Ekim tarihleri arasında bir kongre düzenlemeyi kabul etti. Kongrenin düzenlenmesi, Lenin ve Troçki arasındaki farklılıkları ortaya çıkardı. Lenin, silahlı bir ayaklanma başlatılmasını talep ederken, Kongreyi beklememekle birlikte Troçki, Lenin'i Merkez Komitesinin çoğunu toplantının başlangıcına kadar ayaklanmayı ertelemeye ikna etmeyi başardı.
Kongre içeriği
Kongrede 402 konseyi temsilen temsilciler yer aldı.[3] Bunlardan 195'i birleşik işçi ve asker vekilleri sovyetleri, 119'u işçi ve köylü Sovyeti temsilcileri, 46'u işçi Sovyeti temsilcisi , 22'si asker temsilcisi, 1'i ise Kazak Konseyi temsilcisi idi. Kongre açıldığında toplam 649 delege vardı: bunların 390'ı Bolşevik, 160'ı Sosyal Devrimci, 72'si Menşevik , 14'i birleşik enternasyonalist , 6'sı Menşevik-enternasyonalist, 7'si Ukraynalı sosyalist idi. Kongrenin sonunda ise sağcı sosyalistlerin ayrılması ve yeni delegelerin katılmasıyla birlikte 625 kişi vardı. Bu sonuçla birlikte Bolşevik-Sol SR-Sosyalist Devrimci koalisyonu toplam oyların üçte ikisini kazandı. Kongrenin açılışı sırasında Bolşevikler Petrograd'ın tamamını zaten kontrol etmiş durumdaydılar, ancak Kışlık Saray henüz ele geçirilmemişti.[4]
Kışlık Sarayı muhafızlarına Avrora ve Peter ve Paul Kalesi'ndeki mevzilerden bombardıman tehdidi altında bir ültimatom sunuldu. Avrora saat 21:00'da tek bir atış gerçekleştirdi, 23:00'de de Peter ve Paul Kalesi'nden önceden haber verilmeyen bir bombardıman yapıldı. Gece vakti saray muhafızlarının çoğu dağıldı ve saray denizciler tarafından işgal edildi. Vladimir Antonov-Ovseyenko tüm Geçici Hükûmet üyelerini tutukladı. Bu sırada Trinity Köprüsü'nde toplanan halk tutuklanan bakanların kafalarını kesip Neva Nehri'ne atılmasına yönelik taleplerde bulundu, ancak buna izin verilmedi.
Kaynakça
- İkinci Tüm-Rusya İşçi ve Asker Vekilleri Kongresi belgeleri (Rusça), Erişim tarihi: 9 Ocak 2019.
- Леонид Александрович Кацва История России. Cоветский период. (1917-1991) (Rusça), Erişim tarihi: 9 Ocak 2019
- Новейшая история России 5 Şubat 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Erişim tarihi: 9 Ocak 2019
- Л. Троцкий. Историческое подготовление Октября. От Февраля до Октября Октябрьское восстание и советская "легальность" 14 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Erişim tarihi: 9 Ocak 2019