Aleksey Stahanov

Aleksey Grigoryeviç Stahanov (Rusça: Алексей Григорьевич Стаханов; 3 Ocak 1906, Oryol - 5 Kasım 1977, Torez), Sovyetler Birliği Komünist Partisi üyesi (1936) ve Sosyalist Emek Kahramanı (1970) unvanına sahip Sovyetler Birliği madencisi.

Aleksey Grigoryeviç Stahanov
Aleksey Stahanov, 1938
Doğum Andrei[1] Grigoryeviç Stahanov
3 Ocak 1906(1906-01-03)
Oryol Valiliği, Rus İmparatorluğu
Ölüm 5 Kasım 1977 (71 yaşında)
Torez, Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Sovyetler Birliği
Milliyet Rus
Vatandaşlık  Sovyetler Birliği
Meslek  • Madenci
 • Nomenklatura
Tanınma nedeni Stahanovizm
Siyasi parti Sovyetler Birliği Komünist Partisi
Evlilik  • Galina Stahanova (1922-?)
 • Yevdokiya Stahanova (1929-1936)
Çocuk(lar) 6
Ödüller  • Lenin Nişanı
 • Kızıl Bayrak İşçi Nişanı
 • Sosyalist Emek Kahramanı Madalyası

Adını verdiği ve 1935 yılında tüm Sovyetler Birliği'nde bir kampanya olan stahanovizm, önceden saptanan üretim ölçüsünü aşma deyimi ile anılır.[2][3][4] Stahanov, 16 Aralık 1935 yılında Time dergisine kapak olmuştur.

Hakkında
Aleksey Stahanov (sağda)

Aleksey Stahanov, Livnı yakılarındaki bir köyde doğdu.[5] 1906 yılında Ukrayna'da bulunan "Tsentralnaya-Irmino" adlı bir madende çalışmaya başladı. 1933 yılında, jackhammer operatörü oldu. 1935 yılında madencilik hakkında geniş eğitimler aldı. 31 Ağustos 1935'te 102 ton kömürü 5 saat 45 dakikada çıkararak rekor kırmıştır.[4] 19 Eylül'de ise tek vardiyada 227 ton kömür çıkartarak yeni bir rekora imza atmıştır.[6] Bu başarıları üzerine Stahanov, Sovyet yönetimi tarafından örnek alınması gereken bir madenci modeli olarak gösterilmiştir. Gazetelerde, dergilerde ve afişlerde Stahanov'un resimleri ve kırdığı rekorlar konu alınmıştır. Bu başarıları nedeniyle 16 Aralık 1935 yılında Amerika Birleşik Devletleri'nde yayın yapan Time dergisine de kapak olmuştur.[7][8][9]

Stahanov, 1936–1941 yılları arasında Moskova Endüstri Akademisi'nde eğitim almıştır. 1941–1942 yılları arasında Karağandı'nda 31 numaralı madende yönetici olarak atanmıştır. 1943-1957 arasında Sovyet Komür Endrüstrisi Bakanlığı'nda çalışmıştır. 1957 yılında Stalin'in ölümünü üzerine gerçekleşen destalinizasyon politikaları uyarınca, Kruşçev'in emri ile Donetsk Oblastı'na göç etti. Ailesi göçü reddederek Moskova'da kaldı. Kaynaklarda bu olayın Stahanov'u derinden etkilediğinden bahseder.[10] 1957–1959 yıllarında Chistyakovantratsit yöneticisi, daha sonra ise Torezantratsit yöneticisi olmuştur. Ardından 1974 yılında emekliye ayrılmıştır.[11]

Sovyet propagandasında önemli bir yere sahip olan Stahanov, Sovyetler Birliği Yüksek Sovyeti tarafından iki Lenin Nişanı, Kızıl Bayrak İşçi Nişanı, Sosyalist Emek Kahramanı Madalyası ile birlikte pek çok ödüle layık görülmüştür. Ağustos ayının son pazarı, onun onuruna "Maden İşçileri Günü" ilan edilmiştir.

Kronik alkolizm nedeniyle hayatının son yıllarını hasta geçiren Stahanov 5 Kasım 1977 tarihinde gerçekleşen bir inme sonucu hayatını kaybetti.[10][12]

Galeri
  • Aleksey Stahanov, 1936
  • Anısına çıkarılan 1985 tarihli SSCB pulu

Kaynakça
  1. Troitskiy, N. Stakhanov's feat. Myths and reality, (Rusça) RIA Novosti, 31 Ağustos 2010, Erişim tarihi: 3 Ağustos 2016.
  2. Hançerlioğlu, Orhan (1972). Ekonomi Sözlüğü. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  3. Siegelbaum, Lewis; Sokolov, Andrei (2000). Stalinism as a Way of Life., (İngilizce) New Haven, CT: Yale University Press. ISBN 0-300-08480-3.
  4. Overy, Richard (2004). The Dictators: Hitler's Germany, Stalin's Russia, (İngilizce) New York: W.W. Norton. ISBN 0-393-02030-4.
  5. Günümüzde Lipetsk Oblastı'nde yer alır.
  6. "Labour in the Land of Socialism; Stakhanovites in Conference", Moskova 1936
  7. "Heroes of Labor". Time Magazine. 16 Aralık 1935. (Kapak resmi)
  8. "Soviet leaders' gifts go on show". BBC News. 15 Kasım 2006.
  9. Spielvogel, Jackson. Western Civilization. 2011. s. 824.
  10. В отвал. Трагедия Стаханова 18 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., (Rusça), 30 Ocak 2012, Erişim tarihi 8 Ocak 2017.
  11. Дом на набережной (Rusça), 3 Ekim 2001, Erişim tarihi 8 Ocak 2017.
  12. Гордость Донбасса «до востребования»: Алексей Стаханов
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.