Alman Yeni Ginesi

Alman Yeni Ginesi (Alm. Deutsch-Neuguinea) 1884-1914 yılları arasında hüküm sürmüş eski bir Alman bölgesidir. Bölge, Yeni Gine'nin kuzeydoğusu ve birçok yakın ada öbeğini içine almaktaydı. Alman Yeni Ginesi günümüzde tümüyle Papua Yeni Gine sınırları içerisindedir.

Yeni Gine Deutsch-Neuguinea Alman Yeni Ginesi
1884-1919
Bayrak
Kahverengi: Alman Yeni Ginesi; Sari: Alman boyunduruğundaki bölgeler; Kırmızı: Alman Samoası; Turuncu: Kuzey Solomon Adaları
Başkent	Herbertshöhe (Kokopo) Rabaul (1910'dan sonra)
Yaygın diller	Almanca
Kral
Tarihçe
• Kuruluşu	1884
• Dağılışı	1919
Para birimi	Mark
Ardıllar South Pacific Mandate North Solomon Islands Yeni Zelanda Territory of New Guinea

Alman Yeni Ginesi'nin ana parçası Yeni Gine'nin kuzeydoğusundaki Kaiser-Wilhelmsland'dır. Kaiser-Wilhelmsland'ın doğusunda yer alan adalar o tarihte Bismarck Takımadası olarak adlandırılıyordu (bölgenin günümüzdeki adı Yeni İrlanda'dır).

Alman Samoası dışındaki tüm Alman adaları Alman Yeni Ginesi tarafından yönetilmekteydiler. Bunlar; Alman Solomon Adaları (Buka, Bougainville ve birçok küçük ada), Carolines, Palau, Marianalar (Guam dışında), Marshall Adaları ve Nauru'ydu. Bu adaların kapladığı toplam alan 249,500 km²'ydi.

Tarihi

Yeni Gine'nin batı bölümü uzun bir süreden bu yana Hollanda denetiminde iken doğu bölümü henüz bir Avrupa ülkesi tarafından yönetilmiyordu. 1883'te harekete geçen Queensland (Avustralya) sömürgesi ülkenin güneydoğu bölümünü ele geçirdi. Bu, Almanları adanın geri kalan bölümünü elde etmek için heveslendirdi. Yakın bir tarihte kurulmuş olan Neuguinea-Kompanie'nin bayrağı 3 Kasım 1884 günü Kaiser-Wilhelmsland, Bismarck Takımadası (eski Yeni Britanya) ve Alman Solomon Adaları'nın üzerinde dalgalandı.

Alman hükûmeti bu bölgenin denetimini 1 Nisan 1899 tarihinde resmen devraldı. 30 Temmuz'da İspanya ile imzalanan antlaşma ile Pasifik'teki birçok ada Alman boyunduruğuna girdi. Marshall Adaları 1906 yılında Alman Yeni Ginesi'ne katılmıştır.

I. Dünya Savaşı'nın çıkmasının ardından Avustralyalı birlikler Kaiser-Wilhelmsland ve birçok yakın adayı ele geçirdiler. Bu arada Japonlar Pasifik'teki Alman etki alanlarını işgal etmeye başlamışlardı. Bölgedeki en büyük savaş Avustralya donanmasının 11 Eylül 1914'te Yeni Britanya (Neu Pommern) Adası'ndaki bir düşük gerilim hattına saldırması sonucunda çıkmıştır. Bitapaka'da meydana gelen bu çatışma altı Avustralyalının ölümü ve dört askerin yaralanmasıyla sonuçlanmıştır. Bu, Avustralya'nın Birinci Dünya Savaşı'nda uğradığı ilk kayıptır. Bilanço, Alman güçleri açısından daha karamsardı: 31 ölü, 11 yaralı. Bölgedeki tüm Alman güçleri 21 Eylül itibarıyla teslim olmuşlardır.

Teğmen (daha sonra yüzbaşılığa yükseltilecektir) Hermann Detzner 20 yerli polis memuruyla birlikte kaçmayı başarmıştır. Ne var ki savaş, Detzner'in haberi olmadan başlamış ve Detzner, 1920'de yazdığı kitabı Vier Jahre unter Kannibalen ("Yamyamlar Arasında Dört Yıl")da Kaiser Wilhelmsland'a keşif gezilerine çıktığını öne sürmüştür. Bu iddialar birçok Alman misyoner tarafından geri çevrilmiş ve Detzner, sözlerinin büyük bir bölümünü 1932 yılında geri almıştır.

1919'da imzalanan Versay Antlaşması'yla Almanya, Alman Yeni Ginesi'nin içinde bulunduğu birçok sömürgesini yitirmiştir. Milletler Cemiyeti kararıyla 1949 yılına dek Avustralya denetiminde kalan bölge daha sonra Papua Yeni Gine Bölgesi olarak anılmaya başlamıştır. Bu, çağdaş Papua Yeni Gine'nin kuruluşunu müjdelemiştir.

Posta pulları

20 feniklik "Yat"

5 feniklik pul

Sömürgenin ilk posta pulları 1897 yılında basıldı. 1901'de basımına başlanan yat dizisi ise "DEUTSCH-NEU-GUINEA" yazısını taşıyordu. 5pf, 10pf ve 5m yazıları pullara 1914'te eklendi. Ne var ki, bölgenin işgal edilmesinden sonra dağıtılan bu pullar hiç kullanılamadı.

Pullar günümüzde 1 ila 500 ABD Doları arasında satılmaktadır. Yüksek değerdeki pulların büyük bir bölümü hiç kullanılmamışlardır. Bu pullar, darphanede basılan özdeş pullardan 10-20 kat daha yüksek tutarlara alıcı bulabilmektedir.

Avustralya'nın bölgeyi işgalinden sonra pullar "G.R.I." yazısıyla çıkmaya başlamıştır. Pullar, birkaç şiline satışa konmuştur.

Ayrıca bakınız

• Yeni Gine
• Papua
• Batı Yeni Gine
• Britanya Yeni Ginesi
• Hollanda Yeni Ginesi
• Kaiser-Wilhelmsland
• HMAS AE1 İlk Avustralya denizaltısı

Dış bağlantılar

• (Almanca) Alman Sömürge Topluluğu Arşivi