Aram Manukyan
Aram Manukyan (Ermenice: Ermenice: Արամ Մանուկեան, 1879-1919) ya da Sarkis Hovanesyan 1915 yılında Osmanlı Devleti'ne karşı Ermenilerin yaptığı Van İsyanının Taşnaklı lideri. 1918 yılında kısa ömürlü Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti'nın ilk İçişleri Bakanı.
Aram Manukyan 1879 yılında Ermenistan'ın Syunik bölgesindeki Zeyva köyünde doğdu. 1903 yılında Gence ve Kars'taki Ermeni isyanlarına katılarak, Ermeni Devrimci Federasyonu'na girdi.[1] 1904 yılında İran yoluyla Van'a gitti ve orada Ermeni devrimcileri örgütledi. 1911'de İsviçre'nin Cenevre kentine giderek, orada 1 yıl kaldı.
Tekrar Van'a geri dönen Manukyan, Taşnaklı suç ortaklarıyla birlikte 10 Aralık 1912 gecesi Van Belediye Başkanı Bedros Kapamacıyan'ı öldürdü.[2] Yakalanarak bir süre hapis yatan Manukyan daha sonra serbest bırakıldı. I. Dünya Savaşı'nın başlamasından sonra Manukyan Van'a gitti. 1915 yılındaki Van İsyanı'nın lideriydi. Rus ordusu Van'ı ele geçirince Aram Manukyan Rusya'ya bağlı olarak kurulan Batı Ermenistan Yönetimi (Vaspurakan)'ın valisi ilan edildi.
Van 1917 yılında tekrar Osmanlılar tarafından geri alınınca Manukyan Tiflis'e kaçtı. Orada Taşnak Partisinde çalıştı. 1918 yılında kurulan Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti'nın İçişleri Bakanı oldu. 21-29 Mayıs 1918 tarihleri arasında Ermenistan'la Osmanlı ordusu arasında savaşılan Sardarapat Savaşı'na katıldı. 1919 yılında hastalanarak öldü.
Kaynakça
- "Aram Manukyan". 20 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2010.
- The Armenian Rebellion at Van (Utah Series in Turkish and Islamic Studies, Justin McCarthy, The University of Utah Press, 2006, ISBN 0-87480-870-7