Ariusçuluk

Ariusçuluk ya da Arianizm, 4. yüzyılda İskenderiye'de yaşamış olan Arius'un geliştirdiği kuramsal öğretidir. Ariusçuluğun en tartışmalı tarafı Hristiyanlıktaki Baba-Oğul ilişkisiyle ilgilidir. Kısaca İsa'nın tanrısallığının ikinci derecede ve bağımlılığı olmasıdır.

495 yılında Ariusçu krallıkları gösterir harita.

Ortodoks Hristiyanlığa göre İsa, Tanrı Baba'nın Oğlu ve Tanrı Baba gibi gerçek tanrıdır. Oysa, Arius ve taraftarlarına göre İsa ancak ikinci derecede ve bağımlılığı olan bir tanrılığı haizdir. Başka bir deyişle, İsa başlangıcı olmayan, sonsuz ve her şeye gücü yeten gerçek tanrı değildir. Bu öğreti, Hristiyanlığın ilk yüzyıllarında yazılmış bazı metinlerde birkaç dayanak noktası bulabiliyordu. 3. yüzyılda Origenes, oğlun babanın buyruğu altında olduğu fikrini uyandırabilecek bazı deyimler kullanmıştı. Arius bu formülleri genişletti ve bundan kapsamlı bir kuram çıkardı.