Atelektazi
Atelektazi, akciğerin bir kısmının ya da akciğerlerden birinin tamamen büzüşmesi sonucu yeterince genişleyememesi ve böylece işlevini yitirmesidir. Atelektazi durumunda daha az hava içeren akciğer parankimi oluşur. Bu gelişme, oksijenlenmeyi azaltır ve enfeksiyona ortam oluşturur.
Atelektazi | |
---|---|
| |
Sağ akciğerde atelektazi | |
Uzmanlık |
Göğüs hastalıkları |
Yerlerine göre görülme sıklığı
Hastaların akciğer grafi ve toraks tomografilerinde saptanan atelektazi bölgeleri [1]
Atelektazi bölgeleri | n | % |
---|---|---|
Sol alt lob | 36 | 53.7 |
Sol alt lob+Sol lingula | 18 | 26.9 |
Sol alt lob+sol alt lob | 9 | 13.4 |
Sol altlob+sağ alt lob | 4 | 6.0 |
Türleri
Akciğer dokusundaki küçülmelerin patofizyolojisinde rezorpsiyon (havanın emilmesi), akciğer dokusunun sıkıştırılması (kompresyon) ve akciğerin büzüşmesi (konrtaksiyon atelektazisi irreverzibl yani geri dönüşümsüz olan tek atelektazi tipidir) önemli faktörlerdir. Olguların bir bölümünde bu faktörlerin ikisi ya da üçü birlikte etkili olabilir. Buna göre yapılan değerlendirmelerle aşağıdaki atelektazi türleri belirlenir:[2][3][4]
Konjenital atelektazi
- Bronş/Bronşiyol anomalileri
Obstrüktif atelektazi
- Aşırı sekresyonun bronşiolleri tıkaması (bronşial astma, kronik bronşit , bronşiektazi)
- Post-operatif darlık
- Yabancı cisim kaçması
- Bronş tümörleri
Pasif atelektazi
- Plevra boşluğu patolojileri (effüzyon, plevra kitleleri, hemotoraks, pnömotoraks)
Adezif atelektazi
- Solunum güçlüğü sendromları
- Pulmoner embolizm ve infarkt
- Yapay solunum
- Basınçlı oksijen uygulaması
Akselerasyon atelektazisi
- Jet uçaklarında ses duvarı aşılması
Akut atelektazi
- Akciğer operasyonları
- Göğüs travmaları
Kronik atelektazi
- Orta lob sendromu: Orta lob bronşu üzerine tümör basısı
- Kitlemsi atelektazi: Asbestozis, kronik plevra yangısı (plörit)
Nedenleri
Akciğer dokusundaki küçülmelerin patofizyolojisinde resorbsiyon (havanın emilmesi), akciğer dokusunun sıkıştırılması (kompresyon) ve akciğerin büzüşmesi (kontraksiyon) önemli faktörlerdir. Bronşlardaki hava yollarının tıkanması, nefes yoluna yabancı bir cisim kaçması, büyümüş bir lenf düğümüyle oluşan dış basınç, bir ur (tümör) ya da anevrizma gibi nedenlerle atelektazi meydana gelir. Bölgeye yapılacak cerrahi bir girişim sonucu akciğerin bir ksımının genişleyememesi ya da bakteriyel bir enfeksiyonla da oluşabilen atelektezi, nedenine bağlı olarak yavaş ya da ani gelişim gösterebilir. Yeni doğan bebeklerde, rahim içi gelişim sürecinde solunum kanallarının çeşitli sıvılarla tıkanmasıyla ya da akciğer dokularının gelişememesiyle atelektazi oluşabilir.[5] atelektazi oluşum evresinde sigara etkeni çok önemlidir.
Belirtiler ve Komplikasyonlar
Belirtiler
- Şiddetli sürekli öksürük
- Çabuk ve sık soluk alıp-verme
- Ağrı
- Ani nefes darlığı
- Tansiyon düşmesi
- Nabız artışı
- Ateş
Komplikasyonlar
Sekonder infeksiyon
Bronşiektazi (bazı olgularda)
Tanı konulması
Hekim muayenesinin ardından göğüs kısmı röntgen filmi, tomografi, ve/veya bronkoskopi uygulanarak tanı konur.
Tedavi
Tedavi tıkanıklığı gidermeye yöneliktir.
Kaynakça
- http://www.toraks.org.tr/journal/images/table_Toraksder_478_0.jpg
- Kumar V, Abbas AK, Aster JC. Robbins and Cotran Pathologic Basis of Disease. 9th edt., Elsevier Saunders, Philadelphia, 2015
- Mason R, Broaddus VC, Martin T, et al. Murray and Nadel's Textbook of Respiratory Medicine, 5th Edition, Saunders, Philadelphia, 2010
- McLuckie A (editör). Respiratory Disease and its Management. Springer, New York, 2009
- http://209.85.135.104/search?q=cache:T4bW5W9Q7KAJ:web.inonu.edu.tr/~tipdergi/include/getdoc.php%3Fid%3D286%26article%3D129%26mode%3Dpdf+Atelektazi&hl=tr&ct=clnk&cd=6&gl=tr&client=firefox-a
Sınıflandırma | |
---|---|
Dış kaynaklar |