Azak Denizi
Azak Denizi (Adıgece:Khı Mıvt'e/Хы Мыут1э;Meot Denizi), Karadeniz'in kuzeydoğusunda yer alan ve Kerç Boğazı ile Karadeniz’e bağlanan Rusya ve Ukrayna arasındaki bir iç denizdir. Yüzölçümü 37.700 km² olan Azak Denizinin uzunluğu 240 km genişliği ise 135 km olup kıyıları alçaktır. Don ve Kuban nehirleri bu denize dökülür. Bu büyük nehirlerin ilave etkisiyle tuzluluk derecesi düşük olan Azak Denizi, Aralık ayından Mart ayına kadar donar. Bol miktarda balık bulunan bu denizde kışın buzlar delinerek balık avlanır.
Kelime Kökeni
Antik adı Maeotis olan denizin şimdiki adı Türk soylu kavimlerden gelir. Yükseltinin az olduğu düz ve alçak kıyılara sahip Kıpçak dilinde alçak topraklar anlamındadır. Rus halk söylencelerine göre ise Azak ismi Asuf/Azum isimli bir Kuman prensinden gelir.
Osmanlı denize, balık bolluğundan dolayı Balük Denis (Balık Denizi) ismini vermiştir.
Denize kıyısı olan ülkeler
Doğuda;
Kuzey, Güney ve Batıda;
- Kuzeyde Novorossiya Federal Devleti (De facto)
- Güneybatıda Rusya tarafından ilhak edilen Kırım Cumhuriyeti (De facto)
Coğrafi Özellikleri
Okyanus sistemlerine uzak oluşu nedeniyle gelgit etkisinin çok az hissedildiği ve Don Nehri gibi büyük ırmakların alüvyon taşıdığı Azak Denizinde, çok sayıda kıyı dili oluşumu vardır. Bunun yanında bazı nehirlerin ağızlarında haliçler vardır. Yerel dillerde bu haliçler liman ismiyle anılır.
Osmanlı döneminde yapılması planlanan ama yapımı 2.Dünya Savaşı sonrası Rusya tarafından gerçekleştirilen Volga-Don Kanalı ile Azak Denizi, Hazar Denizi ile yapay olarak bağlanmıştır.
Azak Denizi'nin başlıca kısımları
- Sivash, Azak Denizi'nin batısında yer alan büyük lagün sistemi
- Taganrog Körfezi, denizin kuzeydoğusunda yer alan aynı zamanda Azak Denizi'nin en büyük körfezi
- Kerç Boğazı, Karadeniz bağlantısını sağlayan denizin güneyindeki boğaz
Galeri
Azak Denizinin uzaydan görünüşü NASA
Azak Kıyısındaki deniz kuşları
Kırım Yarımadasında yer alan Shcholkine yakınlarında bir plaj
Azak Denizinde rüzgâr sörfü yapanlar
Yeysk Şehri