Bay-Tayga (il)
Bay-Tayga ili (Bay-Tayga Kojuun) — Tuva'da bir il (kojuun). Yönetim Merkezi — Teeli şehri, nüfusu 3,800 kişi (2003).
Овюрский кожуун (Rusça) Бай-Тайга кожуун (Tuva Türkçesi) | |
| |
Konum | |
Yönetim | |
Ülke: | Rusya |
Federal Bölge: | Tuva Cumhuriyeti |
Başkent: | Teeli |
Genel bilgiler | |
Yüzölçüm: | 7.900 km² (3.050 sq mi) |
Nüfus: | 12 |
- Yoğunluk: | 0 /km² (0 /sq mi) |
Diğer bilgiler | |
Dili: | Tuva Türkçesi |
Kodu: | 39442 |
Resmî internet sayfası: | http://gov.tuva.ru/index.php?newsid=2097 |
Coğrafya
Bay-Tayga ili Tuva Cumhuriyetinin batı bölümündedir. Konumu: Kuzeyde — Hakasya, batıda — Altay Cumhuriyeti, güneyde — Möngün-Tayga ili doğuda - Barun-Hemçik ili ile kuşatılmıştır. Alanı — 7,9 bin km²dir.
Dil
Baytayga'nın Tuva Türkçesi, Altay Türkçesine telaffuz olarak benzer bir Türk dilidir.
Tarih
Baytayga bölgesi tarihi en eski zamanlarda Türklerin merkezi olan Ötüken'e yakın ve aynı zamanda Türk boylarının birleşim yeri olmuştur.
Nüfus
Toplam Nüfusu 1 Ocak 2006 yılı — 12,2 bin kiji. Nüfus Yoğunluğu — 1 km² başına 1,5 kişi .
2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013[1] | 2014 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
12 317 | 12 235 | 12 164 | 12 238 | 12 395 | 12 472 | 10 803 | 10 778 | 10 572 | 10 517 | ? |
İdari Bölümler
Tıva Cumhuriyeti idari bölgeler haritası
Bay-Tayga Belediye bölgesi[2]:
Ulaşım
Baytayga ili ve Kazakistan'ın doğu illeri arası demir yolu, asfalt dört şeritli yol ve hava yolu gereği vardır. Rusya'nın politik hesapları sebebiyle Tuva ve Kazakistan arası ulaşım zor şartlarda yapılmaktadır. Eğer demir, kara ve hava yolu ulaşım rahat ve hızlı bir şekilde gerçekleşirse Tuva ve Kazakistan ticareti bölgede damgasını vurur. Tuva'nın bütün tarım ürünü mamüllerini Kazakistan karşılaması ve Kazakistan'ın da soydaş Tuva Türkleri ile kültürel birlikteliğinin artması mümkün olabilecektir.
Turizm
Turistlerin en çok uğrak yeri olan turizm rekreasyonel alanları: Baytayga dağı, Nogaan (yeşil) göl, Karagöl, Meşken göl, Bel arjaan, Şivilig arjaan, Dustughem arjaan, Çaraş daş, Kızıl dag köyü, Balbal taş,
Ekonomi
Bay-Tayga bölgesinin ekonomisi hayvancılığa dayanır. Rusya politik olarak diğer Türk bölgeleri ile Bay-Tayga bölgesi arasına demir yolu ve başka ulaşım vasıtalarının oluşması için engel çıkarmaktadır. Halbuki bölge Kazakistan ile doğrudan ulaşımı olabilecek bir stratejik coğrafi konuma sahiptir. Bay-Tayga bölgesi ile Kazakistan arası demir yolunun yapılması Türk Dünyasının birlikteliği için de çok önemlidir.
Tuva'nın Baytayga vilayeti, 6 sektörde yatırım bekliyor:
- Şeker ve Un fabrikası, Türk usulü tandır fırın
- Et ürünü üretim ve satış fabrikaları
- Plastik fabrikassı
- Bitkisel yağ fabrikası
- Sanayi kenti
- Tarım aletleri üretim ve satış fabrikası
Kaynakça
Dil ve Linguistik
- Dorju, M. D. Бай-тайгинский говор в системе диалектов тувинского языка [Tuva Türkçesinin şive sisteminde Bay-Tayga'nın yerli konuşma şekli/The vernacular of Bay-Tayga in the dialect system of the Tuvan language ]. Kızıl: Tuvinskoe knižnoe izdatel'stvo, 2002.
Notlar
- "Arşivlenmiş kopya". 13 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2014.
- Bay-Tayga Bölgesel Belediye bölgesi kırsal yerleşimi. Tuva Cumhuriyeti Bölgelik Yönetim Sitesi
Dış bağlantılar
- Bay-Tayga İli Kalkınma Programı5 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- "Şivilig & Bay-Tayga" Бай-Тайга, Тыва Festival etkinliği 2 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- [http://www.sibiryakitapcisi.tr.gg/21 Aralık 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Бай-тайгинский говор в системе диалектов тувинского языка [Tuva Türkçesinin şive sisteminde Bay-Tayga'nın yerli konuşma şekli / The vernacular of Bay-Tayga in the dialect system of the Tuvan language ]