Biyolojik pigment
Biyolojik pigmentler ya da basitçe pigmentler veya biyokromlar[1] canlı organizmalar tarafından üretilen ve seçici soğurma yoluyla renkli görünen maddelerdi; bunlara endojen pigmentler denir. Biyolojik pigmentler içinde bitki pigmentleri ve çiçek pigmentleri de bulunur. Deri, gözler, kürk ve saç gibi birçok biyolojik yapı kromatofor denen özel hücrelerde melanin gibi pigmentler içerirler. Canlı organizmalardaki pigmentlerin bir bölümü çevrerden gelir (ekzojen pigmentler).
Pigment rengi yapısal renkten farklıdır. Pigment rengi her türlü bakış açısından aynı görünürken yapısal renk genellikle birkaç katmanlı yapılar nedeniyle seçici yansıma ya da yanardönerlik kaynaklıdır. Örneğin kelebek kanatları genellikle yapısal renge sahiptir.
Canlı organizmalardaki pigmentler
Canlı organizmalarda iki çeşit pigment vardır:[2][3][4]
(i) Endojen pigmentler (vücutta üretilenler): Hematojen pigmentler (alyuvar kökenli hemosiderin ve bilirubin); Otojen pigmentler (Lipofuscin; Melanin)
(ii) Ekzojen pigmentler (çevreden gelenler): Çevre kirliliği kökenli pigmentler (karbon, demir, asbetos), döğme boyaları, gıda boyaları
Notlar
- http://www.britannica.com/EBchecked/topic/65803/biochrome
- Tahsinoğlu M, Çöloğlu AS, Erseven G. Dişhekimleri için Genel Patoloji, Altın Matbaacılık, İstanbul, 1981
- Goljan EF. Rapid Review Pathology. 5th edt., Elsevier, Philadelphia, 2019
- Kumar V, Abbas AK, Aster JC. Robbins and Cotran Pathologic Basis of Disease. 9th edt., Elsevier Saunders, Philadelphia, 2015