Boğatepe, Kars
Boğatepe, Kars ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köydür.
Boğatepe | |
---|---|
Kars'ın konumu | |
Boğatepe Boğatepe'nin Kars'taki konumu | |
Ülke | Türkiye |
İl | Kars |
İlçe | Merkez |
Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
Rakım | 2.300 m (7.500 ft) |
Nüfus (2019) | |
• Toplam | 198 |
Zaman dilimi | UTC+03.00 (UDAZD) |
İl alan kodu | 0474 |
İl plaka kodu | 36 |
Posta kodu | 36000 |
Resmî site - |
Tarihçe
Köyün 1889 yılı kayıtlarındaki ismi de Rodionovka olarak geçmektedir. 1928 yılı kayıtlarında ise Zavod olup, Rusça'da “su kenarı" anlamına gelmektedir.[1] 1985 ve 1990 nüfus kayıtlarında Göle'nin bir köyü iken, 2000 yılında Kars'ın merkez ilçesinin bir köyü olmuştur.
Coğrafya
Köy, Kars il merkezine 40 km uzaklıktadır.[2]
Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri | |
---|---|
2019 | 198[3] |
2018 | 213[3] |
2017 | 211[3] |
2016 | 238[3] |
2015 | 251[3] |
2014 | 250[3] |
2013 | 236[3] |
2012 | 224[3] |
2011 | 226[3] |
2010 | 224[3] |
2009 | 224[3] |
2008 | 241[3] |
2007 | 199[3] |
2000 | 251[4] |
1990 | 397[5] |
1985 | 460[6] |
Ekonomi
İsviçre’deki Gruyere Peyniri’nden adını alan Kars Gravyer Peyniri, Rusların teşvikiyle 1830’lu yıllarda Alplerden Kafkasya’ya gelen İsviçreliler tarafından getirilmiştir. Osmanlı-Rus Harbi neticesinde 1878’de Kars ilinin Rusların eline geçmesiyle, Kafkaslardan gelen İsviçreliler o dönem bir tren istasyonu olan Boğatepe köyünde, 1890’da, ilk işletmeyi kurarak Kars Grevyer Peynirinin serüvenini başlatmışlardır. Daha sonra Ruslar tarafından yöreye yerleştirilen Malakanlar peynir üretimini sürdürmüşler, ardından 1920’de Kars’ın Türklerin eline geçmesiyle Malakanlar Rusya'ya göçmüş, yerine yöreye Kafkasların Borçalı civarından gelerek yöreye yerleşen Karapapak (Terekeme) Türkleri, Malakanların çekilme sürecinde peynirciliği onlardan öğrenerek günümüze dek sürdürmüşlerdir. Boğatepe köyünde 7 adet mandıra bulunmaktadır. Bunlardan beşi aile tipi işletme şeklinde faaliyet göstermektedir. Gravyer ve kaşar geleneksel yöntemlerle üretilmektedir. Mandıralarda yıllık 3.500 ila 4.000 ton süt işlenmektedir.[7] Köyde 2005 yılında Türkiye’nin ilk peynir müzesi olan Zavot Eko Müze'si kurulmuştur.[8]
Kaynakça
- Nişanyan, Sevan. "Index-Anatolicus: Türkiye yerleşim birimleri envanteri". nisanyanmap.com. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2020.
- "Boğatepe Köyü". YerelNet.org.tr. 8 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2020.
- "İl, ilçe ve bucaklara göre köy nüfusları - 2000". TÜİK. 8 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2020.
- Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- https://www.researchgate.net/publication/327719744_Bogatepe_Koyunde_Geleneksel_Kars_Gravyer_Ve_Kasar_Peyniri_Uretiminin_Yore_Ekonomisi_ve_Tanitimina_Katkisi
- https://web.archive.org/web/20150403134321/http://www.peynirmuzesi.org/ Ekomüze Zavot