Dâbbetü'l-arz

Dâbbetü'l-arz (Arapça: دابّة الأرض), İslam eskatolojisinde ahir zamanda ortaya çıkacağına inanılan yaratıktır.

Dâbbe'nin 17. yüzyılda Babür minyatürü

Dâbbetü'l-arzdan İslam dininin kutsal kitabı Kur'an'ın 27. suresinin 82. ayetinde bahsedilmektedir:[1]

"O söz, başlarına geldiği zaman, onlara yerden bir Dabbe çıkarırız; o da, insanların bizim ayetlerimize kesin bir bilgiyle inanmadıklarını onlara söyler.(Neml Suresi, 82)

Dabbetü’l-arzın özellikleri Kütüb-i Sitte dışındaki kaynaklarda ve bazı tefsirlerde yer alan İsrâiliyat türünden rivayetlerde anlatılır.[2] Buna göre O, 60 arşın boyunda, vücudu kıllarla kaplı, sakallı, boynuzlu, iki kanatlı, öküz başlı, domuz gözlü, fil kulaklı, aslan yeleli, kaplan renkli ve koç kuyruklu devasa bir yaratıktır. Kuşluk vakti elinde Süleyman’ın mührü ve Musa’nın asası ile Mekke, Ecyad kabilesi, Safa tepesi, Tihâme vadisi, Ebu Kubeys dağı ya da Sodom şehrinde yağız bir at hızıyla ortaya çıkar. Başı bulutlara değen, boynuzları arasında 1 fersahlık mesafe bulunan devasa bir yaratıktır.[2][3]

Görüşler

İslam İlâhiyatında dâbbetü'l-arz hakkında birçok tartışma yaşanmış, farklı rivayetlerin ve ayetlerin yorumları yapılmaya çalışılmıştır. Bunlardan bazıları şunlardır:

  • Ayetin mazi sigası ile konuştuğu ve bir kıyamet sahnesini canlandırdığı, bunun kıyamet alametleri ile ilgisinin olmadığı görüşü.[4]
  • Ragıb-el-İsfehanî’ye göre “Dabbetül arz”, hayvan kabul edilen şerli, zararlı kimselerdir. Bu görüşü benimseyenler, günün adamı Usame bin Ladin’i “dabbeh” ilân etmişlerdir.
  • Bazılarına göre de “dabbeh”; “casus” demektir.
  • Ali’ye göre “dabbeh”; “sakalı olan bir adam”dır. Sakalı olan bir adamla Muaviye'yi kast etmiş olabilir.
  • Hamdi Yazır’a göre “dabbeh”; “tren, otobüs, uçak ve araba” olabilir.
  • Fethullah Gülen’e göre “dabbeh”; “AIDS hastalığına yol açan HIV virüsü” olabilir.
  • Said Nursî’ye göre “dabbeh”; “tek bir şahıs değil dehşetli bir taife-i hayvaniye olacaktır ancak keyfiyeti bilinemez.”
  • Yaşar Nuri Öztürk’e göre “dabbeh”; “S. W. Hawking” olabilir.
  • Hüseyin Hatemi’ye göre de “dabbeh”; “Yaşar Nuri Öztürk’ün kendisidir.” [4]

Sonuç olarak İslam İlâhiyatında dâbbetü'l-arz hakkında birçok tartışma yaşanmış ve hiçbir zaman kesin bir hükme varılamamıştır. Fakat inanılan tek gerçek, kıyamete yakın dâbbetü'l-arzın mutlaka ortaya çıkacağı ve de dabbenin gerçekte ne olduğunun kesin olarak sadece Allah'ın bildiğidir. Bu canlının bazı hadislerde ve rivayetlerde geçtiği kadarıyla bilgisayar ya da internet olması çok muhtemeldir.

Ayrıca bakınız

Kaynakça
  1. "Neml Suresi". kuran.gen.tr. 26 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2009.
  2. "Arşivlenmiş kopya". 25 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2020.
  3. "Arşivlenmiş kopya". 26 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2020.
  4. "Arşivlenmiş kopya". 27 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2014.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.