Dört meslek

Dört meslek (Basitleştirilmiş Çince: 士农工商; Geleneksel Çince: 士農工商) veya "dört insan kategorisi" (Çince: 四民),[1][2] antik Çin'de, geç Zhou Hanedanına kadar Konfüçyüsçü veya Legalist akademisyenler tarafından kullanılan bir meslek sınıflandırmasıydı ve fengjian sosyal yapısının merkezî bir parçası olarak kabul ediliyordu (c. MÖ 1046-256).[3] Bunlar; shi (seçkinler), nong (köylü çiftçiler), gong (esnaf ve zanaatkârlar) ve shang (tüccar ve tacirler) idi.[3] Dört meslek her zaman bu sırada düzenlenmemişti.[4][5] Dört kategori sosyoekonomik sınıflar değildi; zenginlik ve ayakta durma bu kategorilere karşılık gelmedi ve kalıtsal değildi.[1][6]

İki fahişe ile bir seçkinin resmi, Tang Yin, c. 1500

Sistem, Çin'in önde gelen toplumunda bulunan tüm sosyal grupları etkilemedi ve geniş kategorileri, pratik bir gerçeklikten daha idealize edildi. Çin toplumunun Song ve Ming dönemlerinde ticarileşmesi, bu dört meslek arasındaki çizgileri daha da bulanıklaştırdı. Shi sınıfının kimliğinin tanımı zamanla savaşçılardan, aristokratlara ve sonunda aristokratlardan, bürokratlara değişti. Zengin tüccar ve toprak sahibi seçkin sınıfların kademeli bir kaynaşması vardı ve Ming Hanedanlığının sonlarında doruğa ulaştı.

Bir bakıma bu sosyal düzen sistemi, Çin kültürel alanı boyunca benimsenmiştir. Japonca mibunsei (身分制) olarak adlandırılır ve bazen "Shi, nō, kō, shō" (士農工商,, shinōkōshō) olarak ifade edilir, ancak Japonya'da kalıtsal bir kast sistemi hâline gelir.[7][8] Korecede "Sa, nong, gong, sang" (사농공상) ve Vietnamcada "Sĩ, nông, công, thương (士農工商) demektir. Adaptasyondaki temel fark ise shi (士) tanımıdır.

Kaynakça

  1. Hansson, ss. 20-21
  2. Brook, 72.
  3. Fairbank, 108.
  4. Guliang Zhuan (Çince), 22 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 18 Mart 2020, 古者有四民:有士民,有商民、有農民、有工民。夫甲,非人人之所能為也。丘作甲,非正也。
  5. Xunzi (Çince), 22 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 18 Mart 2020, 農農、士士、工工、商商
  6. Byres, Terence; Mukhia, Harbans (1985). Feudalism and Non European Societies. Londra: Frank Cass and Co. ss. 213, 214. ISBN 0-7146-3245-7.
  7. George De Vos and Hiroshi Wagatsuma (1966). Japan's invisible race: caste in culture and personality. University of California Press. ISBN 978-0-520-00306-4.
  8. Toby Slade (2009). Japanese Fashion: A Cultural History. Berg. ISBN 978-1-84788-252-3.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.