Dedeağaç

Dedeağaç (Yunanca: Αλεξανδρούπολη / Alexandroúpoli, 1974'e kadar Katharevousa Yunancası ile Ἀλεξανδρούπολις / Alexandroúpolis[1] , Bulgarca Дедеагач / Dedeagaç, Osmanlı Türkçesi: دده آغاج / Dedeağaç)

Dedeağaç Αλεξανδρούπολη
Şehir
Dedeağaç
Ülke	Yunanistan
Bölge	Doğu Makedonya ve Trakya
İdari Bölge	Evros
İdare
• Belediye Başkanı	Ioannis Zamboukis (Değişim Hareketi)
Yüzölçümü
• Toplam	642,2 km² (247,9 mil²)
Rakım	11 m (36 ft)
Nüfus  (2011)
• Toplam	61,702
Zaman dilimi	UTC+02.00 (DAZD)
• Yaz (YSU)	UTC+03.00 (DAYZD)
Alan kodu	25510
Plaka kodu	ΕΒ
Resmî site www.alexpolis.gr

Yunanistan'da Batı Trakya'da Evros İlinde (nomos) bir liman kenti olup[2] aynı zamanda bu ilin merkezidir. 2001 nüfusu 48.885'dir. Evros ilinin en büyük şehridir.

İpsala Gümrük Kapısı'ndan 30 dakika (40 km)[3] kadar uzaklıkta yer alan yerleşim biriminde küçük bir havaalanı ve bir sağlık bilimleri fakültesi bulunur.

Kentin en işlek caddesi "Dimokratias"tır. Cadde üzerinde birçok kafe, banka ve alışveriş dükkânı bulunmaktadır.

Tarih

Kuruluşu

Çağdaş dönemde Dedeağaç şehri, "Dedeağaç" adıyla bir balıkçı köyü olarak Osmanlı İmparatorluğu döneminde XIX. yüzyılda kurulmuştur. Kuruluşu sebebiyle, Dedeağaç'ın adı Bulgarca, Makedonca gibi birçok civar dilinde Dedeagaç şeklindedir. 1920'ye dek Yunancada da şehrin adı Dedeagaç (Δεδεαγάτς) şeklinde olmuştur. 1920 yılında Yunanistan kralı Aleksandros'un şehri ziyareti sonrasında şehrin Yunanca adı Aleksandrupoli (Αλεξανδρούπολη) olarak değiştirilmiştir. Kral I. Aleksandros Trakya’nın Yunanlar tarafından işgal edilen yerlerini gezerken 8 Temmuz 1920’de uğradığı Dedeağaç’ta, Dedeağaç isminin Yunancada Aleksandropolis (Aleksandros’un yeri) olarak değiştirildiği ilan edildi.[4]

Kentin MÖ 340 - 339 yılları arasında İskender tarafından kurulduğu görüşü kaynaklandırılmaya muhtaçtır. MÖ 340'ta II. Philippos topraklarını genişletmek amacı ile Byzantion'a gitti. Babası İskender'i henüz 16 yaşında iken kral naibi olarak yerine bırakmıştır. Bu sırada yerel kabileler ayaklanmıştır. İskender ordusuyla gidip bu ayaklanmayı başarıyla bastırdı. Kabilelerden aldığı bu toprakların üzerine kendi isminde bir kent kurmuştur.[5]

Edirne Vilayet Matbaası Müdürü Şevket Dağdeviren'in yazdığı 1892 tarihli salnameye göre;

Dedeağaç sancağı, Dedeağaç, Enez ve Sofulu kazalarıyla Ferecik ve Mekri nahiyelerinden oluşur. Sancağın toplamda 3 kazası, 12 nahiyesi ve 168 köyü vardır. Dedeağaç kazası ise Dedeağaç kasabası, Şahinler, Doğanca, Hisar ve Semadirek nahiyeleriyle 41 köyden oluşur. Dedeağaç kasabası 427 ev ve 2101 nüfuslu bir ticaret merkezidir.[6]

Nüfus

Dedeağaç Kazası Nüfus Cetveli 1892[6]
	Kadın	Erkek	Toplam
İslam	3.827	4.243	8.070
Rum	1.363	1.798	3.161
Ermeni	29	255	284
Yahudi	15	26	41
Bulgar	4.243	4.758	9.001
Çingene	358	331	689
Toplam	9.835	11.411	21.246

Yıllara göre şehir nüfus verileri
2001	48,885
1991	36,994
1981	35,999

Kaynakça

1. "TCDD". 7 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2010.
2. "Yunanistan Dedeağaç tatil önerisi". www.istanbul.com. 11 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2014.
3. "Dedeağaç". www.gezecegiz.com. 9 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2015.
4. Kargakos, Sarantos I. (2000). Αλεξανδρούπολη: Μια νέα πόλη με παλιά ιστορία [Alexandroupoli: A New City with an Old History] (in Greek). Athens: Privately printed. OCLC 47927958
5. Oğuz Tekin - Ege ve Yunan Tarihi
6. Kazancıgil, Dr. Ratip - Gökçe, Nilüfer Dağdevirenzade M. Şevket Bey'in Edirne Tarihi ve Balkan Savaşı Anıları Türk Kütüphaneciler Derneği Edirne Şubesi Yayınları No: 41 Edirne 2005