Eşnunna
Eşnunna (günümüzde Tell Asmar, Diyala, Irak), antik bir Sümer (ve daha sonra Akad) kenti ve Mezopotamya'nın merkezinde yer alan şehir devletidir. Her ne kadar Sümer'in kuzey-doğusundaki Diyala Vadisi'nde bulunsa da şehir yine de Sümer kültür alanına girmiştir. Kentin koruyucu tanrısı Tişpak'tı (Tišpak).
Eşnunna Eşnunna Eşnunna | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
y. MÖ 3000-y. MÖ 1700 öncel1 = Apum | |||||||
Eşnunna'nın etki ettiği alan c. MÖ 1764 | |||||||
Başkent | Eshnunna | ||||||
Hükûmet | Monarşi | ||||||
• c. MÖ 2000 | Urguedinna (ilk) | ||||||
• c. MÖ 1700 | Silli-Sin (son) | ||||||
Tarihçe | |||||||
• Kuruluşu | y. MÖ 3000 | ||||||
• Dağılışı |
y. MÖ 1700 öncel1 = Apum | ||||||
|
Tarihi
Cemdet Nasr döneminden MÖ 3000 yıllarında yaşayan Eşnunna, Mezopotamya'nın Erken Hanedanlığı döneminde büyük bir şehirdi. Akad İmparatorluğu'nun yükselişiyle Eşnunna, üçüncü Ur ve İsin hanedanlıkları gibi imparatorlukların bağımsızlık ve egemenlikleri arasında gidip gelmiştir. Kârlı ticaret yolları üzerinde kontrolü sağlaması sebebiyle Mezopotamya ve Elamit kültürü arasında bir geçit işlevi görmüştür. Ticaret yolları, kuzeyden atlar, bakır, kalay ve diğer metaller ile değerli taşlardan oluşan egzotik, aranan birçok ürüne ulaşılmasını sağlamıştır. Eşnunna'daki bir mezarda, Zanzibar'dan getirilmiş bir kopaldan yapılmış bir kolye bulunmuştur.[1] İndus Vadisi Uygarlığı'ndan çok az sayıda mühür ve boncuk bulunmuştur.[2]
Şamşi-Ahad döneminde, ikinci binyılın başlarında bağımsız bir devlet olarak öne çıkan Eşnunna, saltanatının 38. yılında Babilli Hammurabi tarafından fethedilmesinden sonra Elam tarafından işgal edilmiş ve böylece Eski Babil İmparatorluğu içine dahil edilmiştir. Bundan sonra şehir ortaya çıkar ve nadiren çivi yazısı metinsel kaynaklarında, olası düşüşü ve nihai olarak ortadan kaybolduğu açıklanır.
Kaynakça
- Carol Meyer et al., From Zanzibar to Zagros: A Copal Pendant from Eshnunna, Journal of Near Eastern Studies, vol. 50, no. 4, pp. 289-298, 1991
- Henri Frankfort, The Indus civilization and the Near East. Annual Bibliography of Indian Archaeology for 1932, Leyden, VI, pp. 1-12, 1934