Ebedi Koca
Ebedi Koca (Rusça: Вечный муж, Veçnıy muj) Rus yazar Fyodor Dostoyevski'nin yazdığı, ilk kez 1870 yılında Zarya dergisinde yayınlanmış romandır.[1] Novella'nın konusu Velçaninov ile merhum eski sevgilisinin kocası Trusotki arasındaki karmaşık ilişki üzerine kurulmuştur.
Konu özeti
Aleksey İvanoviç Velçaninov, bir arazi davası için Petersburg'da kalan bir toprak sahibidir. Yakın zamanda eşini kaybederek dul kalan bir tanıdığı, Pavel Pavloviç Trusotski, Velçaninov'u ziyaret eder. Velçaninov, Trusotski'nin eşi Natalya ile geçmişte birlikte olmuştur ve Trusotski'nin sekiz yaşındaki kızı Liza'nın biyolojik babası olduğunu fark eder. Liza'yı bir alkoliğin yetiştirmesini istemeyen Velçaninov, Liza'yı evlatlık olarak bir aileye verir. Liza bu ailenin yanında ölür.
Sonrasında Trusotski, bir memur olan Zahlyobinin'in on beş yaşındaki kızı Nadya ile evlenmek ister. Nadya sekiz çocuklu bir ailenin altıncısıdır. Trusotski, Velçaninov'u nişanlısını ziyaret etmeye götürür ve nişanlısı için bir bilezik alır. Zahlyobinin'in kızları Trusotski ile dalga geçerler ve saklambaç oyunu sırasında bir odaya kilitlerler. Nadya bileziği Velçaninov'a vererek Trusotski'ye iade etmesini ve kendisi ile evlenmek istemediğini söylemesini ister. Nadya on dokuz yaşındaki Alexander Lobov ile gizlice nişanlıdır.
Trusotski geceyi Velçaninov'un odasında geçirir ve Velçaninov'u jiletle öldürmeye çalışır. Kendini savunmayı başaran Velçaninov, elini yaralayarak kurtulur.
Bir süre sonra Velçaninov davasını kazandığında ikili tren istasyonunda tekrar karşı karşıya gelir. Trusotski yeniden evlenmiştir, ancak genç bir subay kendi ve eşi ile seyahat etmektedir. Trusotski'nin yeni eşi Velçaninov'u davet eder, fakat Trusotsky Velçaninov'dan bu daveti görmezden gelmesini ister.
Analiz
Öykü in medias res olarak başlar. Velçaninov'un zina dolu geçmişi ile ilgili ayrıntılar giderek gün yüzüne çıkar.
Roman bir trajikomedi sayılabilir. Romandaki ana trajik olay Liza'nın ölümüdür. Gülünç öğe ise Trusotski'nin her defasında boynuzlanmaya mahkûm karakteridir.
Eleştiri
Ebedi koca Dostoyevski'nin az bilinen romanlarındandır. Aldatılan koca konusu diğer romanlarındakine göre daha hafiftir ancak bazı eleştirmenler bu romanın stili ve yapısı nedeniyle Dostoyevski'nin en iyi çalışmalarından biri olduğunu söyler. Alfred Bem'e göre "kompozisyon ve gelişme açısından Dostoyevski'nin en tamamlanmış çalışmalarındandır."[2]
Kaynakça
- "Г.М.Фридлендер. Комментарии: Ф.М.Достоевский. Вечный муж" (Rusça). 17 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2011.
- http://www.jstor.org/pss/20459367