Euxine-Kolşik yaprak döken ormanlar
Euxine[Not 1]-Kolşik yaprak döken ormanlar, Karadeniz'in güney kıyısında yer alan ılıman geniş yapraklı ve karma ormanlar ekolojik bölgesidir. Ekolojik bölge, batıda Bulgaristan'ın güneydoğu köşesinden Türkiye'nin kuzey kıyısına, doğuda Karadeniz'in doğu ucunu saran Gürcistan'a kadar uzanan ince kıyı şeridi boyunca uzanır.
Euxine-Kolşik yaprak döken ormanlar | |
---|---|
Euxine ormanı Istranca Tabiat Parkı, güney-doğu Bulgaristan | |
Ekoloji | |
Bölge | Palearktik bölge |
Biyom | Ilıman geniş yapraklı ve karışık ormanlar |
Sınırlar |
|
Coğrafya | |
Alan | 73,828 km2 (28,505 sq mi) |
Ülkeler | Bulgaristan, Gürcistan, Türkiye |
Koruma | |
Koruma durumu | Kritik/tehlike altında[1] |
Alt bölgeler
Ekolojik bölge, esas olarak yağış miktarına bağlı olarak iki alt bölgeye ayrılmıştır.
Yaprak dökmeyen mezomorfik geniş yapraklı çalıların alt yapısı, her iki alt bölge için karakteristiktir. Alt kattaki önemli türler arasında Pontic ormangülü (Rhododendron ponticum) gibi çeşitli orman gülleri; Karadeniz çobanpüskülü (Ilex colchica), kiraz defnesi (Laurocerasus officinalis), Kafkas şimşiri (Buxus colchica) ve bayağı şimşir (Buxus sempervirens), Kafkas yaban mersini (Vaccinium arctostaphylos) vb. gösterilebilir. Avrupa açısından bakıldığında, bunların çoğu Tersiyer dönemden kalma kalıntı türler olarak sayılır.
Kolşik ormanları
Kolşik veya Kolşik ormanları, Türkiye'de Karadeniz'in güneydoğu köşesinde ve Gürcistan'da Maçahela Milli Parkı içinde ve çevresinde bulunur. Kolşik ormanları, yaprak döken kara kızılağaç (Alnus glutinosa), gürgen (Carpinus betulus ve C. orientalis), Doğu kayını (Fagus orientalis) ve tatlı kestane (Castanea sativa) ile yaprak döken Nordmann göknarı (Abies nordmanniana, 78 m ile Avrupa'nın en uzun ağacı), Kafkas ladini (Picea orientalis) ve İskoç çamı (Pinus sylvestris) barındırır. Kolşik bölge, yılda ortalama 1.500-2.500 mm, maksimum 4.000 mm'yi aşan yüksek yağışlara sahiptir ve Avrupa'nın ılıman yağmur ormanlarının bazılarına ev sahipliği yapmaktadır.
Euxinic ormanlar
Daha kuru olan Euxine veya Euxinic ormanları, Ordu şehrinde Karadeniz ile buluşan Melet Nehri'nin batısında yer alır ve İstanbul Boğazı boyunca Avrupa'nın Karadeniz kıyısı boyunca Bulgaristan'a kadar uzanır. Euxine ormanları yılda ortalama 1.000 ila 1.500 mm yağış alır. Ekolojik bölgenin Bulgaristan kısmı, Balkan karma ormanları ekolojik bölgesine sınırı olan Istranca Doğa Parkı içinde yer almaktadır.
Nadir habitat türleri arasında kıyı kumulları ve turbalıklar bulunur .
Fauna
Ekolojik bölgeye özgü büyük memeliler arasında boz ayı (Ursus arctos), Kafkas kızıl geyiği (Cervus elaphus), karaca (Capreolus capreolus), vaşak (Lynx lynx), altın çakal (Canis aureus) bulunur.
Ekolojik bölge, birçok göçmen, kışı geçiren ve üreyen kuş için yaşam alanıdır. İskandinavya ile Batı Rusya'yı Akdeniz ve Afrika'ya bağlayan, Doğu Karadeniz Göç Rotası olarak bilinen bir kuş göç yolu üzerindedir. Ekolojik bölgede bulunan su kuşları arasında doğu imparatorluk kartalı (Aquila heliaca), tepeli pelikan (Pelecanus crispus), büyük beyaz pelikan (Pelecanus onocrotalus), cüce karabatak (Microcarbo pygmaeus), beyaz başlı ördek (Oxyura leucocephala), ferruginous ördek (Aythya nyroca), kırmızı tepeli patka (Netta rufina), kara leylek (Ciconia nigra), beyaz leylek (C. ciconia), turna (Grus grus), telli turna (grus virgo), büyük flamingo (Phoenicopterus roseus) ve Bewick kuğusu (Cygnus bewickii) gösterilebilir.
Korunan alanlar
2017 yılında yapılan bir değerlendirme, ekolojik bölgenin 784 km² veya %1'inin korunan alanlardan oluştuğunu ortaya koymuştur. Korunan alanlar şunlardır Maçahela Milli Parkı, Mtirala Milli Parkı ve Kintrişi Milli Parkı.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Euxine-Colchic deciduous forests ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- "Euxine-Colchic deciduous forests". Terrestrial Ecoregions. World Wildlife Fund.
Kaynakça
- Notlar
- Euxine, Antik Çağ'da Karadeniz demektir
- Kaynaklar
- "Euxine-Colchic deciduous forests". Terrestrial Ecoregions. World Wildlife Fund.
- "Gladiator bug to protect Istanbul's forests". DailySabah. 7 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2019.