Farinelli
Farinelli (d. 24 Ocak 1705, Andria, Barletta-Andria-Trani ili, Apulia, İtalya - ö. 16 Eylül 1782, Bologna, Bologna ili, Emilia-Romagna, İtalya); zamanla unutulan gerçek adı: Carlo Maria Broschi olan, 18. yüzyılın ünlü İtalyan kontralto, soprano ve kastrato sanatçısı. Sahne adıyla tanınan sanatçı, zaman zaman da belcanto tekniğini kullanmıştır.
Farinelli | |
---|---|
1734 yılında Bartolomeo Nazari tarafından tasvir edilen Farinelli. | |
Genel bilgiler | |
Doğum |
24 Ocak 1705 Andria, Napoli Krallığı |
Ölüm |
16 Eylül 1782 (77 yaşında) Bologna, Napoli Krallığı |
Meslekler | Şarkıcı |
İtalya'nın güneyinde doğan Broschi'nin babası "Salvatore Broschi", kent katedralinin koro şefiydi. Broschi ailesi, 1711'de anne Caterina'nın memleketi olan Napoli'ye taşındı. Carlo'nun kilise korosunda gösterdiği başarı, çevresindekilerin ilgisini ve dikkatini çekti. Onun iyi bir sanatçı olmasını isteyen babası, Napoli'nin en ünlü öğretmenlerinden biri olan Nicola Porpora'dan ders aldırdı.
Salvatore Broschi'nin 1717 yılı kasım ayında ölmesiyle aile, ekonomik sıkıntıya düştü. Carlo'nun da özel ders alması riske girse de Porpora onu eğitmeyi sürdürdü. Carlo, ergenlik çağına gelince büyük bir ihtimalle bu sesini kaybedecekti. Bu yüzden ağabeyinin de izniyle hadım edildi.
1722'de Farinelli adıyla tanınan bir sanatçıydı. Aynı yıl Roma'da, Porpora'nın bir oyununda başkadın rolünü oynadı ve büyük bir beğeni kazandı. 1724'te ilk kez İtalya dışına çıkıp Viyana'ya gitti ve “İmparatorluk Tiyatrosu”nda konserler verdi. 1727 yılında kendinden 20 yaş büyük olan ünlü kastrato şarkıcı Antonio Bernacchi ile sahneye çıktı. Farinelli, Bernacchi’nin kendinden iyi olduğunu kabul ederek, ondan ders aldı.
1734 yılında Londra'ya gelip sahneye çıktı. Burada uzun süre kalan sanatçı, 1737 yılında İspanya'ya davet edildi. Temmuz ayında Londra'an ayrıldı ve İspanya'ya gitmeden önce Paris'te Kral XV. Louis onuruna Versay Sarayı'nda bir konser verdi.
İspanya Kraliçesi Elisabetta Farnese, eşi V. Felipe'nin depresyon rahatsızlığına Farinelli’nin sesinin iyi geleceğini düşünüyordu. 25 Ağustos 1737'de Farinelli, kralın özel müzisyeni ve kraliyet ailesi onursal üyesi olarak göreve atandı. Kralın yaşadığı 9 yıl boyunca yalnızca sarayda konserler verdi. Felipe'nin ölümünden sonra tahta geçen oğlu VI. Fernando'nun döneminde Farinelli sarayda daha fazla nüfuz sahibi oldu. 1750 yılında kral tarafından “şövalye” unvanıyla ödüllendirilerek, soylular sınıfına girdi. 1759’da Fernando, tahtını kardeşi III. Charles'a bırakınca Farinelli'nin görevine son verildi. Farinelli ise bu yüzden İtalya'ya dönerek Bologna'ya yerleşti ve 77 yaşında öldü.
Kaynakça
- Farinelli (British Journal for Eighteenth-Century Studies; vol 28, no 3 (Oxford, 2005); the most recent collection of articles about the singer
- Cappelletto, S: İtalyanca: La voce perduta (Torino, 1995); the most recent biography of the singer
- Celletti, R: İtalyanca: Storia del belcanto, (Fiesole, 1983), pp. 80–83, 100, 103, 104, 106 etc
- Crow, C: Orchestration… Or Castration (History Today, Eylül 2006; vol 56, no 9, pp 4–5)
- Haböck, F: Die Gesangkunst der Kastraten (Viyana, 1923), especially pp 12, 209 and 227, with reference to extremes of range
- Heriot, A: The castrati in Opera (Londra, 1956), pp 95–110
- Pérez Samper, M A: İspanyolca: Isabel de Farnesio (Barselona, 2003), pp 387–397
Dış bağlantılar
- Farinelli Study Centre25 Temmuz 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- Castrato superstar disinterred17 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
Wikimedia Commons'ta Farinelli ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |