Gazlı bez
Gazlı bez, günümüzde daha çok tıp alanında kullanım bulmuş seyrek ve gevşek dokulu bir tür ince bez.
Kelimenin kökeni
İngilizce'de "gauze" şeklinde yazılan "gazlı bez", bu dile Fransızca "gaze" sözcüğünden geçmiştir. Bazı kaynaklara göre bu sözcük de, Filistin'de yer alan bir şehir olan Gazze'den köken almaktadır. Ortaçağ'da dokumacılıkta oldukça ilerlemiş bir bölge olan Filistin'de ipekten dokunan ve gazzatum adı verilen ince bir kumaş, Hristiyan olmayanlarla ticaretinin yasaklanmış olmasına rağmen 13. yüzyıl'da Avrupa'ya ihraç edilebilmiştir[1]
Başka bir teoriye göre de kelimenin kökeni Arapça ve Farsçada "ham ipek" anlamına gelen qazzdır.
Çeşitleri ve kullanım alanları
"Gazlı bez" ilk önceleri ipekten üretiliyordu ve giysi yapımında kullanılıyordu. Günümüzde daha çok pamuktan üretilmekte ve tıbbi amaçlarla kullanılmaktadır. Gazlı bezden yapılan tıbbi gereçler arasında "sargı bezleri" ve "gaz tamponlar" başta gelmektedir. Gaz tamponlar yara pansumanında, ameliyatlarda kan ve sıvıların kurulanmasında, ayrıca geçici olarak kanama durdurmada ve jinekolojide hijyenik maksatlarla kullanılmaktadır. Bu nedenle gaz tamponların yapıldığı pamukların sıvıyı çabucak içine çeken, yani hidrofilik özellikli olması gerekmektedir. Ameliyatlarda kullanılanlar önceden otoklavlarda mikroplarından arındırılırlarken, pansuman amacıyla kullanılanlarına bazen çinko oksit vb antiseptik maddeler emdirilmektedir.
Gazlı bezin bir başka kullanım alanı da ciltçiliktir. Kitap fasiküllerinin sırtlarını bir arada tutmak ve onu da cilt kapağına tutturmak için kulanılır.
Kaynakça
- Isaac Taylor. "Words and Places Or Etymological Illustrations of History, Ethnology" (İngilizce). books.google.com.tr. 7 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2012.