Gelevera Deresi
Gelevara Deresi (Özlüce Deresi), Balaban Dağlarından doğup, Espiye ilçesinin doğusunda denize dökülen akarsu. Balaban Dağları'ndan doğar, kuzeye yönelir, 80 km sonra Karadenize ulaşır. Eğimin fazla olduğu akarsuyun akışı hızlıdır. Suyu kış ve yaz mevsiminde boldur. Gelevara üzerine 144 metrelik kaya dolgu gövdeye sahip Gökçebel Barajı yapılmıştır[1].
Giresun iline bağlı Alucra ilçesi sınırlarındaki Akılbaba dağlarından Boynuyoğun, Karaovacık ve Karadoğa dereleri doğar. Bu dereler derin vadilerden iner, Espiye ilçesi Arpacık köyü yakınlarında birleşerek Gelevera (Gelevar) deresini oluştururlar. Dere, adını Boynuyoğun kolunun doğduğu yayla olan Gelevera'dan alır. Gelevera vadisi Kardeniz sahilini, yüksek yaylalara, oradan iç kesimlere ulaştıran tarihi yolları barındırır. Tarihi yoldan geriye köprüler, han yerleri ve Güce yakınındaki Şaban Kalesi kalıntıları kalmıştır[2].
Gökçebel barajı Kürtün ilçe sınırlarında, 1.486 m rakımda, 144 metre yüksekliğinde inşa edilmiştir. Gelevera Deresi'nin bir kolu olan Karaovacık Deresi üzerine de 1.797 m rakımda Alaçamdere Barajı yapılmıştır.[3]. Gökcebel barajın 94,78 milyon m³ su toplama hacmi bulunmaktadır. Baraj çevresi turizm alanı haline getirme çalışmaları yapılmaktadır[4].
Gelevera Deresi, Kâzım Koyuncu'nun Hayde albümünde yer alan aynı isimli parçayla adını Türkiye'ye duyurmuştur.
Kaynakça
- "Gelevera Deresi" (PDF). GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI2013-2023. 2013. 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2014.
- FATSA, Mehmet. "XVI.YÜZYILDA GELEVERA VADİSİNDE BİR TÜRKMEN DERVİŞİ KASIM DEDE VE BOYNUYOĞUN ZAVİYESİ". 21 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2014.
- "Akköy II Hes Projesi". 10 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2014.
- "Gelevera Deresi turizm merkezi olacak". kuzeyekspres.com.tr. 21 Eylül 2014. 24 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2014.