Gianni Schicchi
Gianni Schicchi Giacomo Puccini tarafından hazırlanmış 1 perdelik bir opera eseridir. Puccini'nin Il trittico adını verdiği üç değişik konulu, her bir tek perdelik üç operadan üçüncüsüdür. Librettosu İtalyanca olarak "Giovacchino Forzano" tarafından Dante Alığhieri'nin İlahi Komedya (La Divina Commedia) eserindeki bir öyküden uyarlanarak yazılmıştır. Fakat Dante'nin eserinde bu öykü dramatik bir içerik taşımakta iken Puccini/Forzano eserinde içerik gülünç bir komedidir. Hazırlandığı zaman Avrupa'da İ. Dünya Savaşı devam ettiği için prömiyeri New York Metropolitan Opera evinde 14 Aralık 1918'de sahnelenmiştir. Bu opera eseri birçok sinema filminde kullanılan "O mio babbino caro" (Oh, sevgili babam) adlı soprano aryasını içermektedir.
| |
Özgün isim | Gianni Schicchi |
---|---|
Müzik | Giacomo Puccini |
Gala | 27 Aralık 1918 |
İlk gösterim yeri | Metropolitan Opera, New York |
Oyuncular |
|
Roller
Rol | Ses Tıpı | Prömiyerde roller, 14 Aralık 1919 (Orkestra şefi: Roberto Moranzoni) |
---|---|---|
Gianni Schicchi (50 yaşında) | bariton | Giuseppe de Luca |
Lauretta, kızı (21 yaşında) | soprano | Florence Easton |
Zita, Buoso Donati'nin kuzeni (60 yaşında) | kontralto | Kathleen Howard |
Rinuccio, Zita'nın yeğeni (24 yaşında) | tenor | Giulio Crimi |
Gherardo, Buoso'nın yeğeni (40 yaşında) | tenor | Angelo Bada |
Nella, Gherardo'nın karısı (34 yaşında) | soprano | Marie Tıffany |
Gherardino, oğulları (7 yaşında) | soprano veya çocuk treble | Mario Malatesta |
Betto di Sığna, Buoso'nın kayın biraderi, eski ve pejmürde giysili, yaşı belirsiz | bas | Paolo Ananian |
Simone, Buoso'nun kuzeni (70 yaşında) | bas | Adamo Didur |
Marco, Simone'un oğğu (45 yasında) | bariton | Louis D'Angelo |
La Ciesca, Marco'nun karısı (38 yaşında) | mezzo-soprano | Marie Sundelius |
Maestro Spinelloccio, bir doktor | bas | Pompilio Malatesta |
Ser Amantio di Nicolao, bir noter | bariton | Andrés De Segürola |
Pinellino, bir ayakabbi tamircisi | bas | Vincenzo Reschıglian |
Guccio, bir kumaş boyacısı | bas | Carl Schlegel |
Konu özeti
- Mekân: Floransa.
- Zaman: 1299
Buaso Donati yatağında ölmüş yatmaktadır. Akrabaları etrafında melodram şekilde ağlayarak yasını tutmaktadırlar. Fakat birden Donati'nin bütün mirasını bir manastıra bıraktığı haberi yayılır. Herkes ölünün veraset vesikasını aramaya koyulur. Riniuccio bunu bulmuştur ve vesikayı teyzesi Zita'ya götürür ama teyzesi Zita'nın, Riniuccio'nun isteklerini kabul ettiğini açıklamasına kadar vesikayı vermeyeceğini söyler. Eğer veraset vesikası kendilerine uygun bir servet bırakmışsa Rinoccio'nun; Schicci'nin kızı Lauretta ile evlenmesine izin verecektir. Schicchi nispeten Floransa'ya yeni yerleşen bir aileden olduğu için Donati ailesi tarafından üstten bakılıp sevilmemektedir. Zita eğer ailesinin zenginliğine katkıda bulunursa Rinuccio'nun evlenmesi aleyhinde değildir. Zita, Rinuccio'nun isteklerini kabul eder ve ondan miras vesikasını alarak gizlice okur. Rinuccio, Schicchi'yi evine çağırır. Tam bu sırada Donati'nın miras vesikası da açığa kavuşur ve ailenin korktuğu başına gelmiş bütün servet manastıra bağışlanmıştır. Akrabalar çok üzlürler ve Rinuccio'nun Lauretta ile evlenmesine izin vermezler. Rinuccio akrabalarına çok becerikli ve kurnaz bir avukat olarak tanınan Schicchi'yi, bu işle uğraşıp onlara destek sağlaması için tutmayı teklif eder. Fakat akrabaları dinlemeyip teklifi bir kenara atarlar.
Schicchi ve Lauretta eve geldiklerinde herkes onlara çok soğuk davranır. Schicchi akrabaların çok düşük moralde olduğunu görüp Donati'nin hayata gözlerini yummadığı hükmüne varır. Fakat etrafındakilerden hemen öldüğü haberini alır. Bu sefer akrabaları onun mirasını büyük olabileceğini söyleyerek onları teselli etmeye çalışır. Schicchi'nin sunduğu taziyelerden çok etkilenen Zita çok büyük bir kızgınlıkla mirasın ne olacağını ona açıklar ve nikâhın artık imkânsız olduğunu da bildirir. Rinuccio Schicchi'dan kendilerine yardım etmesini talep eder. Fakat gördüğü kötü muameleden Schicchi çok sinirlenmiştir ve bu kişilere yardım etmeyeceğini bildirir. Rinuccio'ya sırsıklam âşık olmuş kızı Lauretta, ondan bu desteği sağlamasını ister ve Schicchi kızının isteğini reddedemez O mio babbino caro. Schicchi veraset vesikasını okur ve hiçbir şey yapamayacağını ilan eder.
Fakat tam bu sırada Schicchi'nin aklına bir aldatmaca gelir. Kızının, yapacağı aldatmadan hiç haberdar olmamasını sağlamak için onu evine geri gönderir. Schicchi önce ölünün cesedini diğer bir odaya götürmelerini ister ve Donati'nin yatağını yapmalarını söyler. Kimsenin ölüm haberini dışarıya ulaştırmamasını da sıkıca tembih eder. Fakat tam bu sırada Donati'nin doktoru eve gelir. Akrabalar kapı önüne üşüşerek doktorun yatak odasına girmesini önlerler ve Schicchi, odadan Donati'yi taklit eder. Bağırarak doktora kendini iyi hissettiğini söyler. Doktor da kendi tıp bilgisinin ne kadar ileri olduğunu böbürlenerek söyler ve oradan ayrılır.
Schicchi akrabalara aldatmaca planını açıklar. Kendisi yatak odasında olacaktır. Noter gelince onun yatak odasına girmesi önlenip bağırarak Donati'yi taklit edecektir. Böylece yeni bir veraset vesikası hazırlanacaktır. Rinucchio noteri getirmek için ayrılır. Akrabalar, kimin ne alacağı üzerinde gürültülü bir tartışmaya başlarlar. Herkes Donati'nin mirası içinde en önemli olanlarının Toskana eyaletinde bulunan en iyi bir katır; Signa şehrindeki bazı imalathaneler [1] ve içinde bulundukları ev olduğu kararına varırlar. Uzun süren bir tartışmadan sonra kime ne kalacağını Schicchi'nin tayin etmesine karar verirler. Fakat daha sonra mirası alabilecek her akraba Schicchi'yle tek tek görüşerek eğer kendilerine önemli bir miras kalmasını açıklarsa ona epeyce komisyon vereceğini de söylerler ve Schiicci kendine verilecek her rüşveti kabul ettiğini bildirir. Noter gelmeden Schicchi herkesi toplayarak Floransa kanunlarına göre bir başkasını taklit edip sahte bir miras vesikası hazırlanmasına sebep olmanın cezasının suçlunun bir elinin kesilmesi ve Floransa'dan devamlı olarak sürgüne yollanması olduğunu açıklar.
Noter şahitlerle birlikte gelir. Schicchi yatak odasında Donati'yi taklit ederek kendisi için çok mütevazı bir cenaze töreni yapılmasını, bir manastıra çok küçük bir değerde bağış yapılmasını ve (akrabalarının mutabakatları) ile mirasının kaç kişiye dağıtılacağını miras vesikasına yazdırır. Ama katırını, imalathanelerini ve evini avukat Schicchi'ye bıraktığını da miras vesikasına geçirtir. Bu durum akrabaların çok kızmasına sebep olur ama suç ortakları oldukları için yapacakları bir şey yoktur. Noter ayrıldıktan sonra Schicchi akarabaların hepsini kendine miras kalmış olan evden kovar.
Akrabalar oradan ayrılırken ellerinde taşıyabilecekleri her şeyi alıp götürürler ama büyük ve taşınmaz mallara hiçbir hakları bulunmamaktadır. Böylece Schicci Lauretta'ya yüksekçe bir çeyiz sağlayabilir ve onun Rinuccio ile evlenmesine hiçbir engel çıkmayacağını bildirir. Genç sevgililer Schicchi'nin hayran bakışları altında birbirleriyle kucaklaşırlar. Schicchi seyircilere dönerek bunun Donati'nin servetinin iyi bir maksat için kullanıldığını kabul etmelerini ister. Ama Dante'nin mirasından hiçbir şey almadığı için seyircilerden özür diler.
Ünlü müziksel parçalar
- "Firenze è come un albero fiorito" (Floransa çiçek açmış bir ağaç gibi) - Rinuccio.
- "O mio babbino caro" (Oh, sevgili babam) - Lauretta.
- "Sı corre dal notaio" (Notere koşun!) - Gianni Schicchi.
Seçilmiş ses ve video kayıtları
Kaynak: operadis-opera-discography.org.uk sitesinde Gianni Schicchi diskografisi (Erişme:16.3.2010)
Yıl | Roller (Gianni Schicchi, Lauretta, Zita, Rinuccio) |
Orkestra şefi, Opera evi ve Orkestra |
Marka |
---|---|---|---|
1949 | Giuseppe Taddei, Grete Rapsıardı, Agnese Dubbını, Giuseppe Savıo |
Alfredo Simonetto, RAİ İtalian Radio Symphony Orchestra, Turin |
Audio CD: Preiser Records Kat: 90074 ( Çetra tarffından sese alınmıştır) |
1956 | Renato Capecchi, Bruna Rizzoli, Vittoria Palombini, Agöstino Lazzarı |
Francesco Molinarı-Pradell, Napoli Teatro di San Carlo Orkestrası |
Audio CD: Philips Kat: 442 106-2 |
1958 | Tito Gobbi, Victoria de los Ángeles, Ana Maria Canalı, Carlo del Monte |
Gabriele Santin, Teatro dell'Opera di Roma Orkestrası |
Audio CD: EMİ Kat: 62806 |
1961 | Fernando Çörena, Renata Tebaldi, Lucia Danieli, Agöstino Lazzarı |
Lamberto Gardelli, Maggio Musicale Fiorentino Orkestrası |
Audio CD: Decca Kat: 411 665-2 |
1976 | Tito Gobbi, İleana Cotrübaş, Anna Di Stasio, Plácido Domingo |
Lorin Maazel, London Symphony Orchestra |
Audio CD: ÇBS Masterworks Kat: M3K 79312 |
1984 | György Melis, Magda Kalmár, Zsüzsa Barlay, Déneş Gülyás |
János Ferencsık, Macar Devlet Opera Orkestrası |
Audio CD: Hungaroton Kat: 12541 |
1987 | Rolando Panerai, Helen Donath, Wiera Baniewicz, Peter Seiffert |
Giuseppe Patané, Münih Radyo Senfoni Orkestrası |
Audio CD: Eurodisc Kat: 7751 |
1994 | Leo Nucci, Mirella Freni, Ewa Podleś, Roberto Alagna |
Bruno Bartoletti, Maggio Musicale Fiorentino Orkestrası |
Audio CD: DECCA Cat: 436 261-2 |
1998 | José Van Dam, Angela Gheorghiu, Felicity Palmer, Roberto Alagna |
Antonio Pappano, London Senfoni Orkestrası |
Audio CD: EMİ Cat: 56587 |
2002 | Alberto Rinaldi, Tatiana Lisnic, Mabel Perelstein, Stafano Secco |
Alexander Rahbarı, Malaga Filarmonik Orkestrası |
Audio CD: NAXOS Claşsıcal Kat: 8.660111 |
Not: "Kat:" satıcı firmanın kullandığı katalog numarası.
Medya
- "O mio babbino caro" Frances Alda: 1919
[Dosya=Frances Alda, O mio babbino caro (Gianni Schicchi).oğğ|sol|]
Filmlerde içerik
"O mio babbino caro" aryası birçok sinema filminde kullanılmıştır. Bunlar arasında şu filmler bulunmaktadır:
- 1986 A Room with a View Soprano Kiri Te Kanawa tarafından [2],
- 1997: G.I. Jane,[3]
- 1999: Mystery Men,[3]
- 2001: Captain Corelli's Mandolin (2001),[3]
- 2006: Rocky Balboa (2006)[3] and
- 2007: Mr. Bean's Holiday [3]
Dipnotlar
- Ya yel değirmenleri ya da hizar fabrikaları
- Collins, Jim (1995). Architectüres of Excess. Routledge. ss. 198. ISBN 0415907055.
- "Puccini". Yahoo! Movies.
Dış kaynaklar
- Schicchi İngilizce Wikipedia "Gianni Schicchi" maddesi1 Ağustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) (Erişme:16.3.2010)
- İtalyanca libretto (İtalyanca) (Erişme:16.3.2010)
- İMSLP - Tüm partisyon notaları29 Eylül 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Erişme:16.3.2010)