Hababam Sınıfı
Hababam Sınıfı, Rıfat Ilgaz'ın Dolmuş dergisinde yazmaya başladığı öykülerden bir bölümünü birleştirerek 1957 yılında Hababam Sınıfı ismi ile kitaplaştırdığı eserinden çıkarak oluşan medya imtiyazlarıdır. Daha sonra, 1970'li yıllarda Ertem Eğilmez tarafından bu roman sinemaya uyarlanmıştır. 2000'li yılların başında ise üç filmden oluşan yeni bir seri olarak uyarlanmıştır. Filmin ilk serisinde Münir Özkul, Adile Naşit, Kemal Sunal, Tarık Akan, Halit Akçatepe, Feridun Şavlı, Cem Gürdap, Ahmet Arıman, Cengiz Nezir ve Bülent İğdiroğlu gibi isimler yer alıyordu. İlk film Hababam Sınıfı 1 Nisan 1975 tarihinde vizyona girdiğinde izlenme rekorları kırdı ve tam yirmi sekiz hafta vizyonda kaldı. Daha sonra ikinci film Hababam Sınıfı Sınıfta Kaldı vizyona girdi. Otuz hafta vizyonda kalan film serinin en çok hasılat yapan filmi oldu. 1970'li yıllarda sinemanın televizyona karşı verdiği mücadelenin öncüsü oldu.
| Hababam Sınıfı | |
|---|---|
| Yaratıcı | Rıfat Ilgaz |
| Orijin | Hababam Sınıfı (1957) |
| Yazılı yayınlar | |
| Romanlar |
|
| Film ve televizyon | |
| Filmler |
|
| Gösteriler | |
| Tiyatro oyunları |
|
| Müzikaller | Hababam Sınıfı (1981-1982) |
Arzu Film'in yapımcılığını üstlendiği ikinci serinin ilk filmi Hababam Sınıfı Merhaba 16 Ocak 2004 tarihinde vizyona girdi. Ardından Hababam Sınıfı Askerde (2005) ve Hababam Sınıfı Üç Buçuk (2006) filmleri yayımlandı. Fakat ilk seri kadar ilgi görmediler ve pek çok eleştirmen tarafından kötülendiler.
Romanlar
Hababam Sınıfı (1957)
Rıfat Ilgaz'ın Dolmuş dergisinde yazmaya başladığı öykülerden bir bölümünü birleştirerek 1957 yılında kitaplaştırdığı eseridir. Rıfat Ilgaz yazılarını o zamanlar Stepne takma adı ile yazmaktadır. Derginin adı Dolmuş olduğu için yolcu taşıyan binek araba anlamına geldiğinde, yedek parçalarından yedek lastik anlamına gelen stepne sözcüğünü bu nedenle kullanmıştır. Dergide olduğu gibi kitapta da yazar olarak Stepne takma adı kullanmıştır.
Hababam Sınıfı Baskında (1972)
Rıfat Ilgaz'ın, 1972 yılında ilk Hababam Sınıfı kitabından tam 15 yıl sonra çıkardığı serinin ikinci kitabıdır. Kitabın özeti olarak sınıf, okulun erzağını çaldığını fark ettikleri müdüre suçüstü yapmaya hazırlanıyorlar. Aldığı onca paraya rağmen öğrencilerin hiçbir ihtiyacını karşılamayan, hatta var olan imkânları da kendisi için kullanmaya kalkışan müdürün dersini yine Hababam Sınıfı veriyor. Öyle bir baskın yapıyorlar ki, her zaman müdürün yanında olan Kel Mahmut bile bu işte sınıfı yalnız bırakmıyor. Kitabın adına film çekilmemiştir.
Hababam Sınıfı Sınıfta Kaldı (1972)
Rıfat Ilgaz'ın ikinci romandan sonra aynı yıl çıkardığı üçüncü kitabıdır. Kitapta, Etüdlerinde şiirli, manili nameler donatılır, memleketten para çekmek için kitap isimleriyle dolu mektuplar yazılır. Liglerin puanları, averajlar hesaplanır, patırtılı, kızdırmalı kulüp tartışmaları yapılır, kopya ruloları hazırlanır. Hiçbir şey yapılmadığı saatlerde de roman okunur, bol bol uyunur. Derslerde, artık öğretmenine göre bunlar ve daha fazlası tekrarlandığı gibi, saat sorulur, karikatür çizilir, öğretmenin gözünün içine baka baka dalga geçilir, zamanı gelince etüdlerde hazırlanan kopyalar kullanılır. Kitabın, 1976 yılında serinin ikinci filmi vizyona girmiştir ve sinema serisinin en çok hasılat yapan filmi olmuştur.
Hababam Sınıfı Uyanıyor (1972)
Rıfat Ilgaz'ın, 1972 yılında yayınladığı serinin dördüncü kitabıdır. Etüdlerinde şiirli, manili nameler donatılır, memleketten para çekmek için kitap isimleriyle dolu mektuplar yazılır. Liglerin puanları, averajlar hesaplanır, patırtılı, kızdırmalı kulüp tartışmaları yapılır, kopya ruloları hazırlanır. Hiçbir şey yapılmadığı saatlerde de roman okunur, bol bol uyunur. Derslerde, artık öğretmenine göre bunlar ve daha fazlası tekrarlandığı gibi, saat sorulur, karikatür çizilir, öğretmenin gözünün içine baka baka dalga geçilir, zamanı gelince etüdlerde hazırlanan kopyalar kullanılır. Kitabın, 1977 yılında sinema serisinin üçüncü filmi vizyona girmiştir.
Hababam Sınıfı İcraatın İçinde (1987)
Rıfat Ilgaz'ın, 1987 yılında 15 yıl aradan sonra yayınladığı serinin beşinci ve son kitabıdır. 1970'li yıllarda sinema serisi de çekilen kitabın bu serisine film çekilmemiştir.
Filmler
Hababam Sınıfı (1975)
Rıfat Ilgaz'ın, 1957 yılında yayınladığı eserinin Ertem Eğilmez tarafından sinemaya aktarılmıştır. 1973 yılında proje aşamasına giren film için oyuncular düşünülmeye başlanmıştı. Filmde Zeki Alasya ve Metin Akpınar gibi isimlerde yer alacaktı. Daha sonra anlaşmazlıklar oldu ve ikili filmde oynamayı reddetti. Ertem Eğilmez, daha sonra filmde oynaması için oyuncu arayışına başladı ve sokaklar, caddelere filmde oynamak isteyen kişiler için afiş bastırıldı. Daha sonra oyuncular bulundu. 1974 yılında filmin çekimlerine başlandı. Filmde Münir Özkul, Adile Naşit, Kemal Sunal, Tarık Akan, Halit Akçatepe, Feridun Şavlı, Cem Gürdap, Ahmet Arıman, Cengiz Nezir ve Bülent İğdiroğlu gibi isimler yer aldı. Filmin çekimleri tamamlandı. 1 Nisan, 1975 tarihinde film gösterime girdi. İlk başlarda sadece kitabın okuyucuları tarafından izlenileceği sanılan film bir anda çok fazla izlenmeye başlandı. Bir anda popüler olan film için insanlar akın akın sinemaya gidiyordu. Film dönemin izlenme oranının üstüne çıkmış ve bir rekor kırmıştı. O dönem gazete, dergi ve televizyona bile konu olan filmin insanların yoğun isteği üzerine gösterim süresi uzatılmıştı. Film yine bir rekora imza atarak yirmi sekiz hafta vizyonda kalmıştır.
Filmin konusu ise Özel Çamlıca Lisesi'ne yeni atanan müdür muavini ve tarih öğretmeni olan Kel Mahmut kopya çeken, okuldan kaçıp maçlara giden, hocalarla sürekli kafa bulan öğrencilerle dolu okuldaki Hababam Sınıfı'na ilginç ceza yöntemleriyle disiplin altına almaya çalışır. Fakat aynı zamanda öğrencilerin haylazlığı dışında ciddi olaylar da yaşanmaktadır.
Hababam Sınıfı Sınıfta Kaldı (1976)
Yine, Ertem Eğilmez'in yönetmenliğini ve yapımcılığını üstlendiği Rıfat Ilgaz'ın eserinden uyarlanmış serinin ikinci ve en çok hasılat yapan filmidir. Altın Portakal Film Festivali'nde En İyi Müzik Ödülü'nü alan film. İlk serideki karakterlerin tümü haricinde filme sadece bu seride eşlik eden Semra Özdamar (Semra Hoca) ve serinin son filmi hariç tüm filmlerde eşlik edecek olan Şener Şen (Badi Ekrem) katılmıştır. Şener Şen ve Kemal Sunal'ın birlikte rol aldıkları ilk filmdir ve Tarık Akan'ın oynadığı son Hababam Sınıfı filmidir. Sahte diplomalarla Mahmut Hoca'yı kandıran "Hababam Sınıfı" yine sınıfta kalmış ve Çamlıca Lisesi'ne geri dönmüştür. Ama sınıfın okula yeni atanan beden eğitimi hocası Badi Ekrem ile başı derttedir. Sürekli sınıfa egzersiz yaptıran ve koşturan hoca sınıfa çok nadir top oynatmaktadır. Okula edebiyat öğretmeni Kemal Hoca'nın vefat etmesi üzerine Semra adında genç bir edebiyat öğretmeni gelmiştir. Bu sırada iyileşen Mahmut Hoca okula geri dönmüştür, müdür muavinliği görevini bırakmak ister okul müdürünün ısrarı üzerine şartlı olmak üzere tekrar görevini üstlenir. Sınıf okula ilk defa bir kadın hoca geldiği için sürekli hocayı kandırırlar ve şakalar yaparlar. Film, Altın Portakal Film Festivali'nde En İyi Müzik Ödülü'nü almıştır. Serinin en çok hasılat yapan filmidir.
Hababam Sınıfı Uyanıyor (1977)
Ertem Eğilmez'in yönettiği ve yapımcılığını üstlendiği filmdir. Hababam Sınıfı'na Ahmet adında çalışkan bir öğrenci gelir. Hababam, başta köylü diye alay ettiği Ahmet'i de kendisine benzetmeye çalışır. Ne var ki, Ahmet kolay pes etmeyen, duyarlı ve duygulu bir çocuktur. Bu filmde Tarık Akan olmadan yola devam eden Hababam ekibi, sürekli haylazlığı pohpohladıklarını kabul etmeyerek sosyal duyarlılık için çağrıda bulunmaktadır. Halit Akçatepe;'nin eski seride oynadığı son film olmuştur.
Hababam Sınıfı Tatilde (1978)
Kemal Sunal'ın da Hababam Sınıfı serisinde oynadığı son filmdir. Sınıf her zaman olduğu gibi kendi halinde günlerini yaşarken açıkgöz müdür o yıl okula kız öğrenci alarak değişiklik yapmaya karar vermiştir. Kızlar da Hababam Sınıfına gelince ilginç ve komik olaylar kaçınılmaz olmuştur. Filmin senaryosunu Sadık Şendil yazarken yönetmenliğini ise Ertem Eğilmez yapmıştır. 10 haftanın üzerinde vizyonda kalan ve 10 milyon hasılatını aşan son film olmuştur.
Hababam Sınıfı Dokuz Doğuruyor (1979)
Kadrosuna Şevket Altuğ, Perran Kutman ve İlyas Salman'ında katıldığı, Kartal Tibet'in yönettiği Nahit Ataman veErtem Eğilmez'inde yapımcılığını üstlendiği serinin beşinci ve 70'lerde vizyona giren son filmidir. Kızlı erkekli Hababam Sınıfı haylazlıklarını sürdürmektedir. Sınıfa doğulu bir aşiret reisinin oğlu gelir ve kendini ağa ilan eder. Öğrenciler de onunla kafa bulmaya başlar. Okulun yeni asabi hocası, tam bir erkek düşmanıdır. Sınıftaki 2 öğrenci arasında bir aşk başlar ve kız hamile kalır. Ancak, gebelik testini yaptırdıkları kimya hocası Kalem Şakir, incelediği idrar örneğinin bu hocaya ait olduğunu düşünür.
Hababam Sınıfı Güle Güle (1981)
2000'li yıllarda yeni nesil devam filmleri çekilmeden önceki son filmidir. Filmin yönetmenliğini Ertem Eğilmez yapmıştır. Bu film; serinin altıncı filmi olmak üzere İnek Şaban, Güdük Necmi, Damat Ferit karakterlerini canlandıran Kemal Sunal, Halit Akçatepe ve Tarık Akan üçlüsünün olmadığı ikinci film olmasının yanı sıra, Kel Mahmut karakteriyle ünlenen Münir Özkul'un yer almadığı tek "Hababam Sınıfı" filmidir. Doğulu bir ailede yetişen edebiyat hocası Mehmet Bülbül'ün tayini Özel Çamlıca Lisesi'ne çıkar. Öğrenciler ilk başta yeni gelen hocalarına yukarıdan bakarlar. Mehmet Hoca, ilk başta bu duruma aldırış etmese de daha sonra ailesinin küçük görülmesine dayanamaz. Bu arada Hafize Ana'nın kızı Nazlı da okulda okumaktadır. Ancak fakirliğinden utanan Nazlı, annesinden köşe bucak kaçmaktadır. Mehmet Hoca, diğer öğrencileriyle olduğu gibi Nazlı'yla da yakından ilgilenir ve onun sorunlarını çözmesine yardımcı olur. Film, ilk serinin en kötü filmi olarak değerlendirilir.
Hababam Sınıfı Merhaba (2004)
Yönetmenliğini Kartal Tibet'in yaptığı ilk seriden tam 23 yıl sonra vizyona girmiştir. Serinin yeni versiyonu olarak uyarlanan filmin yapımcılığı Cengiz Çağatay üstlenmiştir. İlk seriden Mehmet Ali Erbil ve Halit Akçatepe'nin oynadığı filmde, Hülya Koçyiğit, Zeki Alasya, Nehir Erdoğan, Şafak Sezer, Memet Ali Alabora, Peker Açıkalın, Cengiz Küçükayvaz, Melih Ekener gibi oyuncular yer almıştır. Çekimleri ilk serinin geçtiği Adile Sultan Kasrı'nda geçen filmin konusu Hababam Sınıfı’nın mezun olmasının üstünden yıllar geçmiş olsa da Özel Çamlıca Lisesi’nde eğitim devam etmektedir. Okulun eski sahibi Muharrem Gürses vefat edince okul yönetimini oğlu Deli Bedri devralmıştır. Zamane Hababamcılar, eski geleneğin sadık izleyicileri olarak hem idareye hem de hocalarına kök söktürmeyi sürdürmektedirler. Deli Bedri ise onların haylazlıklarını bahane ederek okulu satma planları yapmaktadır. Bu durum karşısında okulun yeni müdiresi Fatoş Hoca, çareyi eski bir hababamcıdan yardım istemekte bulur ve Güdük Necmi rehber öğretmen rolüyle okula geri döner. Ama eski haylazlıkların yerini yenileri alalı çok olmuştur. Film serinin yarattığı etkiyi yaratamamıştır. İkinci serinin en az hasılat yapan filmidir.
Hababam Sınıfı Askerde (2005)
İlk serinin yönetmeni Ertem Eğilmez'in oğlu Ferdi Eğilmez yönettiği ve yapımcılığını üstlendiği filmdir. İkinci serinin en çok hasılat yapan filmidir. Kadrosundan, Nehir Erdoğan'ın çıktığı ve Hülya Avşar'ın girdiği filmde, Yaşıtları çoktan iş güç sahibi olan Hababam Sınıfı öğrencileri, okul müdürü Deli Bedri’nin bulduğu çözümle, bir sabah ansızın askeri inzibatlar tarafından uyandırılır. Haylazlıkları artık tahammül edilemeyecek boyutta olunca, tek çare adam olmaları için kışlaya gönderilmeleridir. Ama kırk yıllık Hababam Sınıfı değişmez ve yaramazlıklarına kışlada da devam ederler. Öğretmenlerden sonra uğraşma sırası artık komutanlardadır. Hababam Sınıfı ve aynı taburdaki diğer bir bölük arasında rekabet başlar. Üstelik bu taburun tamamı kızlardan oluşmaktadır.
Hababam Sınıfı Üç Buçuk (2006)
Yönetmenliği ikinci filminde yönetmenliğini yapan Ferdi Eğilmez yapmıştır. Serdide müziğini Melih Kibar'ın yapmadığı filmdir. Müziklerini Cem Erman yapmıştır. Serinin en kötü filmlerinden biri olarak değerlendirilir. Hülya Avşar'ın kadrosundan çıkan filmin kadrosuna Seda Sayan, Kibariye ve Sümer Tilmaç katılmıştır. İkinci serinin son filmi olan seride, Okul müdürü Deli Bedri sürpriz bir evlilik kararı alır ve yeni eşi Deli Bedriye ve üvey oğluyla birlikte okula taşınır. Hababam Sınıfı önceleri kendi taraflarında zannettiği Deli Bedriye’nin aslında dişli bir düşman olduğunu kısa zamanda anlayacaktır. Hababam Sınıfı’ndan kurtulmaya ant içen Deli Bedri, karısı ve üvey oğlunun yardımıyla Hababam Sınıfı’na yeni bir savaş açar.
Tiyatrolar
Hababam Sınıfı (1966)
Rıfat Ilgaz, Karamürsel'de üçüncü sınıf bir otelin odasında Hababam Sınıfı'nın romanını piyese dönüştürdü. Daktilosu olmadığı içinde bir köy katibi ile dilekçe fiyatı üzerinden 5₺ olarak anlaştı. Biri okudu, diğeri yazdı. Yazıları okumadan Ulvi Uraz'a verdi. 25 gün provadan sonra küçük sahnede 3 ay aralıksız kapalı gişe oynadı. Oyunun kadrosunda Zeki Alasya, Metin Akpınar, Ercan Yazgan, Ahmet Gülhan, Ali Yalaz, Ulvi Uraz, Zihni Küçümen ve Suzan Uztan yer almıştı. Suzan Uztan bu oyunda İnek Şaban’ı oynamıştır ve erkek olan bu karakterin sahnede bir kadın tarafından canlandırıldığını hiç kimse anlamamıştı. Oyun çok büyük alkış almıştı.[1]
Hababam Sınıfı Sınıfta Kaldı (1969)
Rıfat Ilgaz'ın yazdığı oyundur. İlk oyunun büyük alkış almasından sonra Rıfat Ilgaz ikinci bir oyun yazdı. Daha sonra ilk oyundan üç yıl sonra sahneye aktarılmıştır. Müjdat Gezen, Vakvak Rıza rolüyle büyük beğeni toplamıştır.[2]
Hababam Sınıfı Baskında (1972)
Rıfat Ilgaz'ın yazdığı ve sahneye uyarladı üçüncü "Hababam Sınıfı" oyunudur. İlk kez 1972 yılında "Ulvi Uraz Tiyatro" salonunda sahneye konulan oyun daha sonra 1976 ve 1985 yıllarında da sahneye uyarlanmıştır. İkinci oyundan üç yıl sonra sahneye konulan oyun yine büyük alkış almıştır.
Hababam Sınıfı Uyanıyor (1972)
Rıfat Ilgaz'ın yazdığı serinin son ve üçüncü oyunla aynı yıl sahneye konulan oyundur.
Hababam Sınıfı müzikâli
İlk kez, 1981 yılında Beyoğlu "Şan Tiyatro" salonunda sergilenen müzikâldir. Müzikâl, 1982 yılının mayıs ayına kadar kapalı gişe oynanmıştır. 1982 yılında İzmir Enternasyonal Fuarı'nda 30 gün, fuar süresince 2300 kişilik açık hava tiyatrosunda da İstanbul'da olduğu gibi kapalı gişe oynadı. Müzikâlde, Derya Baykal, İlyas Salman, Adile Naşit, Ayşen Gruda, Şoray Uzun ve Şener Şen gibi oyuncuların yer aldığı oyundur. Müziklerini MFÖ grubunun yaptığı oyunun 1980'li yıllarda VHS video kasetleri yayınlanmış ve çok satmıştır. Yavuz Turgul tarafından oyunlaştırılmıştır.[3]
Karakterler
Kaynakça
- hababam sınıfı tiyatro oyunu 1966
- "hababam sınıfı sınıfta kaldı tiyatro oyunu 1969". 26 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2015.
- hababam sınıfı müzikâli 1981