Helsinki Yurttaşlar Derneği
Helsinki Yurttaşlar Derneği (hYd), uluslararası bir çalışma konferansı olarak nitelenen Helsinki Yurttaşlar Meclisi'ne (hCa - Helsinki Citizens' Assembly) dayanan ve Türkiye'de temel hak ve özgürlükler, barış, demokrasi ve çoğulculuk gibi alanlarda etkinlik gösteren bir sivil toplum kuruluşudur. Eylül 1993'te kuruldu. Derneğin hedefi, barış, insan hakları, çevreyi tahrip etmeyen bir ekonomi, demokrasi ve hukukun üstünlüğü gibi evrensel değerlerin, uluslararası anlaşmalar çerçevesinde hayata geçirilmesi ve sivil tabanda yaygın hale getirilmesidir. Dernek bu hedeflere ulaşmada, sorunların karşılıklı anlayış ve diyalog yoluyla çözümünü ilke kabul eder.
| Helsinki Yurttaşlar Derneği | |
|---|---|
 Helsinki Yurttaşlar Meclisi'nin, derneğin de kullandığı logosu | |
| Kısaltma | hYd |
| Kuruluş | Eylül 1993 |
| Tür | STK |
| Yasal statü | Hak temelli |
| Merkez | İstanbul |
| Resmî site | hyd.org.tr |
Kuruluş amaçları ve kısa tarihçesi
Helsinki Yurttaşlar Derneği'nin kuruluşuna kaynaklık eden, barış, insan hakları, çevreyi tahrip etmeyen bir ekonomi, uluslararası demokrasi ve hukukun üstünlüğünü tesis etme amacına yönelik toplumlar arası bir dayanışma ve ilişki ağı olan Helsinki Yurttaşlar Meclisi'dir.
Derneğin hareket noktası, vatandaşların, yaşamlarını kökten etkileyen ve şekillendiren karar ve eylemlerde bizzat söz sahibi olması düşüncesidir. Dernek, toplumsal sorunların çözümünde tarafların tartışarak, diyalog kurarak birlikte çözüm üretebileceği ve nihayet uzlaşabileceği bir ortamın kurulması için çalışır.
Avrupa'da, barış ortamının tesisi yönünde önemli bir adım olan Helsinki Nihai Senedi de, Doğu-Batı bloklarına ayrılmış bir dünyada insan haklarını, bütün toplumların saygı göstermesi gereken ortak bir değere dönüştürdü. Meclisin ve derneğin adında yer alan Helsinki sözcüğü, bu sözleşmenin tarihsel anlamına bir gönderme niteliğindedir.
Kurucu üyeleri
Derneğin kurucu üyeleri arasında, Adalet Ağaoğlu, Ahmet İnsel, Bülent Tanör, Emil Galip Sandalcı, Ercan Karakaş, Halil Berktay, Haluk Şahin, Mehmet Ali Birand, Mete Tunçay, Murat Belge, Murat Karayalçın, Orhan Pamuk, Süleyman Çelebi, Tarık Ziya Ekinci, Turgut Tarhanlı, Ümit Fırat ve Ümit Kıvanç gibi farklı alanlardan isimler vardır.
Çalışma alanları ve etkinlikleri
Helsinki Yurttaşlar Derneği çalışmalarını, belli konulara odaklanarak, proje temelli olarak yürütür. Amaçlarını gerçekleştirmek için, ulusal ya da uluslararası düzeyde konferans, toplantı, seminer, panel, sempozyum ve sergiler düzenler, görsel, işitsel ve yazılı yayınlar yapar, benzer alanlarda etkin olan sivil toplum kuruluşları ve kurumlarla işbirliği çalışmaları yürütür.
Derneğin çalışma alanları şunlardır:
- Avrupa Birliği bütünleşme süreci.
- Azınlık hakları ve çokkültürlülük
- Çatışmalara karşı sivil yaklaşımlar
- Hukukun üstünlüğü
- İnsan hakları ve yurttaş katılımı
- Yerel demokrasi ve sivil toplumun güçlendirilmesi
Dernek bünyesinde ayrıca, Mültecilere Destek Programı da bulunur. 2004 yılında kurulan "Mültecilere Hukuki Destek Projesi"ne dayanan programla, Türkiye'de bulunan mültecilere, özellikle hukuki destek sağlanması amaçlanır.
Dernek, İnsan Hakları Derneği, MAZLUMDER ve Uluslararası Af Örgütü Türkiye Şubesi ile birlikte İnsan Hakları Ortak Platformu'nun üyesidir.