Mete Tunçay

Mete Tunçay (27 Haziran 1936, İstanbul), Türk siyaset bilimci ve tarih profesörü.

Yaşamı ve akademik kariyeri

1954'te Beyoğlu Atatürk Erkek Lisesi'ni bitirdi. 1958'de Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'nden mezun olduktan sonra aynı yıl Âmme Hukuku ve Siyaset Nazariyeleri kürsüsünde asistan oldu. 1961'de Özgürlük Kavramı üstüne yazdığı tezle doktora derecesini aldı. 1961-63 yıllarında Rockefeller bursuyla London School of Economics and Political Science'ta incelemeler yaptı. 1966'da Türkiye'de Sol Akımlar 1908-1925 adlı çalışmasıyla Siyasal Teoriler doçenti oldu.

1972'de Siyasal Bilgiler Fakültesi'nden istifa etti. 1974-1975 yılları arasında Kültür Bakanlığı Yayınlar Daire Başkanı oldu. 1975-1977 yılları arasında Millî Kütüphane'de müşavirlik yaptı. 1978'de Siyasal Bilgiler Fakültesi'ndeki görevine döndü. Aynı yıl Sovyet Bilimler Akademisi'nin konuğu olarak Moskova, Leningrad ve Bakü'de; 1979-80'de de Fulbright bursuyla ABD Stanford Üniversitesi’nde araştırmalarda bulundu.

1981'de Yurt Yayınları'ndan Türkiye Cumhuriyeti’nde Tek-Parti Yönetiminin Kurulması 1923-1931 adlı kitabı yayımlandı.[1] 1983 yılında 1402 sayılı yasa uyarınca üniversiteden uzaklaştırıldı. 1987-88’de Freie Universitaet Berlin'de Carl von Ossietzsky Profesörü oldu. 1984-93 yıllarında aylık Tarih ve Toplum, 1994-96 yıllarında da Toplumsal Tarih dergilerinin editörlüğünü yaptı. 15 Haziran 1990'da Danıştay kararıyla Siyasal Bilgiler Fakültesi'ndeki görevi iade edildi ancak kendisi 18 Eylül'de istifa etti.

Hâlen İstanbul Bilgi Üniversitesi Tarih Bölümü Başkanı, Helsinki Yurttaşlar Derneği ve Tarih Vakfı yönetim kurullarının da başkan yardımcısıdır. Bunlara ilaveten Abant Platformu Eş Başkanlığı görevini de sürdürmektedir.

Özellikle siyasal düşünceler tarihi disiplininin Türkiye'de gelişmesinde katkısı büyüktür,iktisadi konularda şerh düşmekle birlikte liberal geleneğe bağlı bir politik duruş sergiledi,sosyalizmi net bir dille savunurken bile liberal-demokrat duruşa saygısını ifade etti. Bu alanda özellikle hocası olan 20. asrın en önemli filozoflarından liberal-demokrat Karl Popper'dan etkilendiği bilinmektedir. Bugün sosyalist çizgiden ziyade sol-liberal bir entelektüel çizgidedir. Murat Belge ile birlikte sol-liberal çizginin Türkiye'deki en önemli ismidir.

Kitapları
  • Türkiye'de Sol Akımlar I (1908-1925) (1966)
  • Türkiye'de Sol Akımlar II (1925-1936) (1992)
  • Türkiye Cumhuriyeti’nde Tek-Parti Yönetiminin Kurulması 1923-1931 (1981)
  • Eski Sol Üzerine Yeni Bilgiler (1982)
  • Bilineceği Bilmek (1983)
  • 1923 Amele Birliği (1989)
  • Arif Oruç'un Yarın'ı (1933), İletişim Yayınları (1991) ISBN 975-470-192-X
  • Eleştirel Tarih Yazıları, Liberte Yayınları (2005)
  • Batı'da Siyasal Düşünceler Tarihi Seçilmiş Yazılar (2004) İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları

Çevirileri
  • Bizans Siyasal Düşüncesi, G. L. Seidler (V Yayınları)
  • Marksist Düşünce Sözlüğü, İletişim Yayınları
  • Bilginin Toplumsal Tarihi, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 2001.
  • Siyasî İnsan, Seymour Martin LIPSET, Türk Siyasi İlimler Derneği Yayınları, Ankara 1964.
  • Açık Toplum ve Düşmanları, cilt 1, Liberte Yayınları
  • Din Üstüne, David Hume (Kültür Bakanlığı Yayınları)
  • Tarih ve Toplumsal Kuram, Peter Burke, Tarih Vakfı Yurt Yayınları / Kuram Dizisi
  • Kutsal Roma İmparatorluğu,Barbara Stollberg-Rilinger, VakıfBank Kültür Yayınları

Kaynakça
Özel
  1. Toprak, Zafer (2016). "Mete Tunçay'ın Tek-Parti Yönetiminin Kuruluşu" Adlı Kitabının Yayımlanış Öyküsü". Toplumsal Tarih, 271. s. 40-42.
Genel
  • Mete Tunçay'a Armağan. İstanbul: İletişim Yayınları. 2007. ISBN 978-975-05-0481-5.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.