Orhan Pamuk

Ferit Orhan Pamuk (d. 7 Haziran 1952, İstanbul), Türk[1] yazar. Birçok başka edebiyat ödülünün yanı sıra 2006 yılında Nobel Edebiyat Ödülünü kazanarak bu ödülü alan en genç kişilerden biri olmuştur.[2] Kitapları altmış üç dile çevrildi, yüzü aşkın ülkede yayımlandı ve 13 milyon baskı yaptı.[3] 2006 yılında TIME dergisi tarafından dünyanın en etkili 100 kişisinden biri seçilen Pamuk, Nobel ödülünü alan ilk Türk vatandaşıdır.[2]

Orhan Pamuk
Doğum	7 Haziran 1952 İstanbul, Türkiye
Meslek	Yazar
Eğitim	İstanbul Üniversitesi
Dönem	1974-günümüz
Tür	Postmodern roman
Edebî akım	Postmodernizm
Önemli ödülleri	Nobel Edebiyat Ödülü (2006)
Resmî site
orhanpamuk.net

Bir süre Taraf gazetesinde makaleler de yazmıştır.[4]

Yaşam öyküsü

Orhan Pamuk yazarlığa 1974 yılında başladı. 1979 yılında ilk romanı olan "Karanlık ve Işık" ile katıldığı Milliyet Roman Yarışmasında birincilik ödülünü Mehmet Eroğlu ile paylaştı. Bu romanı 1982 yılında Cevdet Bey ve Oğulları adıyla yayımlandı. 1983 yılında bu kitapla Orhan Kemal Roman Ödülüne layık görüldü.

Pamuk'un daha sonra yazdığı kitaplar da çok sayıda ödül kazandı. İkinci romanı olan Sessiz Ev 1984 yılında Madaralı Roman Ödülünü kazandı. Bu romanın Fransızca tercümesi de 1991 yılında Prix de la Découverte Européenne ödülüne hak kazandı. 1985 yılında yayımlanan tarihi romanı Beyaz Kale ile 1990 yılında ABD'de Independent Award for Foreign Fiction ödülünü kazandı ve yurt dışında tanınmaya başlandı.[5] Orhan Pamuk, 2002 yılında yayımlanan Kar kitabını, Türkiye'nin etnik ve politik meseleleri üzerine kurulu bir politik roman olarak tanımlamaktadır. Kar romanı Amerika Birleşik Devletleri'nde 2004 yılında "yılın en iyi 10 kitabından biri" olarak gösterilmiştir. Yıllar geçtikçe Orhan Pamuk'un Türkiye dışındaki ünü artmaya devam etti. 1998 yılında yayımlanan Benim Adım Kırmızı 24 dile çevrildi ve 2003 yılında İrlanda'nın ünlü International IMPAC Dublin Literary Award ödülünü kazandı.

Romanlarının dışında, yazılarından ve söyleşilerinden seçmelerin ve bir hikâyesinin yer aldığı Öteki Renkler (1999) ve Ömer Kavur'un yönettiği Gizli Yüz adlı filmin senaryosu (1992) vardır. Bu senaryo, 1990 yılında yayımladığı Kara Kitap romanındaki bir bölümden yola çıkılarak yazılmıştır.

Orhan Pamuk ABD'de yayımlanan Time dergisinin 8 Mayıs 2006 tarihli sayısının "Time 100: Dünyamızı Biçimlendiren Kişiler" başlıklı kapak yazısında tanıtılan 100 kişiden biri oldu.[6] 2007 Mayıs'ında yapılan 60. Cannes Film Festivali'nde jüri üyeliği yapmıştır[7].

Nobel ödülü

Orhan Pamuk 12 Ekim 2006 tarihinde Nobel Edebiyat Ödülünü kazanarak Nobel Ödülü kazanan ilk Türk olarak tarihe geçmiştir. Akademi'nin 12 Ekim 2006 günü saat 14:00 civarında yayınladığı,

“	2006 Nobel Edebiyat Ödülü 'Kentinin melankolik ruhunun izlerini sürerken kültürlerin birbiriyle çatışması ve örülmesi için yeni simgeler bulan' Orhan Pamuk'a verilmiştir.	„

şeklindeki basın bildirisiyle Nobel Edebiyat Ödülü'nün Orhan Pamuk'a verildiği resmen açıklandı.[8] Pamuk 7 Aralık 2006'da, İsveç Akademisi'nde Babamın Bavulu başlığı altında hazırladığı Nobel konuşmasını Türkçe yaptı, Türkçe bilmeyen izleyiciler ellerindeki çeviri metinden konuşmayı takip etti, birçok televizyon kanalı konuşmasını canlı yayınladı.[9] Orhan Pamuk ödülünü 10 Aralık 2006 günü Stockholm Konser Salonu'nda düzenlenen ödül töreninde İsveç kralı XVI. Carl Gustaf'ın elinden aldı.[10]

Romancılığı

Orhan Pamuk, 2005

Orhan Pamuk'un romancılığı postmodern roman kategorisinde değerlendirilmektedir.[11] Eleştirmen Yıldız Ecevit Orhan Pamuk'u Okumak adlı kitabında [12] onun avangard romancılığını değerlendirmektedir. Özellikle Beyaz Kale, Kara Kitap, Yeni Hayat, Benim Adım Kırmızı’dan yola çıkarak bize kendisini ve olayların gelişimini anlatır. Aynı şekilde edebiyat tarihçisi Jale Parla da Don Kişot'tan Günümüze Roman adlı kapsamlı yapıtında[13], Benim Adım Kırmızı'dan hareketle Orhan Pamuk'un eserlerini karşılaştırmalı edebiyat bağlamında irdeler. Parla'ya göre Pamuk, Türk romanının aldığı önemli dönemeçlerin sahibi olan bir yazardır. Doğu-Batı sorunsalıyla estetik düzeyde hesaplaşmaya yönelen Ahmet Hamdi Tanpınar ve Oğuz Atay gibi önemli yazarlardan biridir. Pamuk, bu sorunsalı kültürel ve felsefi içerimleriyle edebiyatına taşımış, özellikle Kara Kitap'ta bu tema bağlamında önemli, çok katmanlı bir edebi metin örneği sergilemiştir. 2016 yılında okurlarıyla bir araya gelen Orhan Pamuk, niçin yazdığı sorusuna: "Benim yazdığım gibi kitaplar yazılsın da okuyayım diye yazıyorum. Bir türlü mutlu olamadığım için yazıyorum, demek ki mutlu olmak için yazıyorum." diye cevap vermiştir. Pamuk, bir söyleşisinde ise kendi romancılığı için: "Ben edebi ilhama inanıyorum. Bir akşam uyurum, bir sabah kalkarım ki bir roman gelmiş, yukarıdan bana yollanmış. Hop, üç günde yazı yazıp verebilirim" ifadelerini kullanmıştır.[14]

Eleştiriler

Orhan Pamuk'un Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazanması değişik tepkilerle karşılaştı. Ödülün Pamuk'a Türkiye tarihi ile ilgili demeçleri dolayısıyla verildiği iddiasında bulunuldu.[15] Orhan Pamuk Nobel ödülünü almadan on ay önce 19 Aralık 2005 tarihli Cumhuriyet gazetesinde yayımlanan Erol Manisalı'nın "Orhan Pamuk Nobel'i Garantiledi" başlıklı yazısı Pamuk'un ödülü almasının ardından popülerleşti ve Orhan Pamuk'un Nobeli hakkındaki olumsuz eleştiriler bu yönde gelişti.[16] TRT'de Banu Avar'ın hazırlayıp sunduğu "Sınırlar Arasında" adlı belgeselin Pamuk'un Nobel ödülünü almasından bir gün sonra yayımlanan bölümünde Pamuk, Nobel ödülleri ve İsveç ile ilgili olumsuz eleştiriler yer aldı.[17] Demirtaş Ceyhun hazırladığı imza metninde Orhan Pamuk'un kitaplarını "Amerikan patentli postmodern romanlar olarak" adlandırmış ve "Nobel ödülünün Pamuk'a verilmiş bir ücret" olduğunu söylemiştir.[18] Basında Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in Orhan Pamuk'u kutlamadığına dikkat çekildi[19] Ödüle yabancı basından olumsuz eleştiriler de gelmiş, ödülün siyasi sebeplerden dolayı verildiği belirtilmiştir.[20]

Orhan Pamuk'un eserlerinde Atatürk hakkında kullandığı üslup ve yazıları da kimi eleştirilere uğradı.[16][21]

Bir kısım edebiyatçı Orhan Pamuk'un eserlerindeki bazı bölümlerin diğer yazarlara ait başka eserlerden fazlasıyla esinlendiğini savunmakta, özellikle bazı romanlarındaki belli kısımların diğer kitaplardan neredeyse tamamen alıntı olduğunu öne sürmektedir. Hürriyet yazarı Murat Bardakçı 26 Mayıs 2002 tarihinde belgeleri ile yazarı sahtecilik ve intihal ile suçlamıştır. Murat Bardakçı'ya göre Orhan Pamuk'un Benim Adım Kırmızı romanı, hikâyesi ve anlatım şekli ile Amerikalı yazar Norman Mailer'in Ancient Evenings adlı romanının bir kopyasıdır. Ayrıca suçlamalara göre Orhan Pamuk'un Beyaz Kale adlı romanı Mehmet Fuat Carım'ın Kanuni Devrinde İstanbul isimli eserinden birebir pasajlar içermektedir.[22] Orhan Pamuk günümüze dek bu konuyla ilgili herhangi bir açıklamada bulunmamıştır.

Orhan Pamuk'un Sri Lanka'da düzenlenecek olan Edebiyat Festivaline katılması Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü (Reporters sans frontières) tarafından eleştirildi. Örgüt Orhan Pamuk'u ve festivale katılmak isteyen diğer edebiyatçıları Sri Lanka'daki baskıları meşru hale getirmekle suçladı.[23][24]

Orhan Pamuk davası

Yazar Orhan Pamuk, Das Magazin adlı haftalık İsviçre dergisine verdiği bir röportajda, "Bu topraklarda 30 bin Kürt ve 1 milyon Ermeni öldürüldü. Benden başka kimse bundan bahsetmeye cesaret edemedi" açıklamasında bulununca hakkında TCK'nın 301. maddesinden ‘Türklüğe hakaret’ davası açıldı.

16 Aralık 2005'te ilk duruşması yapılan Pamuk davası Adalet Bakanlığından beklenen yazı gelmediği için 7 Şubat 2006 tarihine ertelendi. Şişli Asliye Ceza Mahkemesi, bu tür davalar için Adalet Bakanlığı'nın yazılı izninin gerektiğini belirterek izin verilip verilmediğinin sorulması için bakanlığa yazı yazılmasına karar verdi ve duruşmayı da 7 Şubat 2006'ya erteledi. Duruşmanın ertelenmesi kararına AB yetkililerinden tepkiler geldi. Dava günü Şişli Adliyesi önündeki Pamuk ve yabancı yetkililere yönelik protesto gösterileri, Türkiye ve dünya basınında önemli yer tuttu.

AB - Türkiye Karma Parlamento Eş Başkanı Joost Lagendijk, "hükûmet, parlamentoya değişiklik yasası getirebilir. Yapılacak şey budur. Türkiye'nin imajına büyük bir zarar vermiştir. Avrupa'da kötü bir imaj doğmuştur. Ünlü bir yazar hakkında dava açarsanız, dışarıda milliyetçiler bu yazarı dövmek için arabasına saldırırsa, burada ciddi bir sorun vardır" dedi.

AP (Avrupa Parlamentosu) Türkiye Raportörü Camiel Eurlings de, hükûmetin yazar Orhan Pamuk davasını düşürmesi gerektiğini belirterek, hükûmet reform taahhüdüne sadık kalmalı şeklinde konuştu.

Türkiye ile AB arasında ciddi gerilime neden olan Orhan Pamuk’un hakkındaki dava 22 Ocak 2006 tarihinde düştü.

Adalet Bakanlığı, Şişli İkinci Asliye Ceza Mahkemesi'ne gönderdiği yazıda, Yeni Ceza Yasası gereği izin yetkisi olmadığını hatırlatarak, Pamuk'un yargılanması için Adalet Bakanlığı’nın izin verdiğine ilişkin belge bulunmadığını bildirdi. Mahkeme bu gerekçeyle davanın düşmesine karar verdi.[25]

Eserleri

• Cevdet Bey ve Oğulları, roman, İstanbul, Karacan Yayınları, 1982, ISBN 975-470-455-4
• Sessiz Ev, roman, İstanbul, Can Yayınları, 1983, ISBN 975-510-215-9
• Beyaz Kale, roman, İstanbul, Can Yayınları, 1985, ISBN 975-470-454-6
• Kara Kitap, roman, İstanbul, Can Yayınları, 1990, ISBN 975-470-453-8
• Gizli Yüz, senaryo, İstanbul, Can Yayınları, 1992, ISBN 975-470-503-8
• Yeni Hayat, roman, İstanbul, İletişim Yayınları, 1994, ISBN 975-470-445-7
• Benim Adım Kırmızı, roman, İstanbul, İletişim Yayınları, 1998, ISBN 975-470-711-1
• Öteki Renkler, yazılarından ve söyleşilerinden seçmeler, 1999, ISBN 975-470-765-0
• Kar, roman, İstanbul, İletişim Yayınları, 2002,ISBN 975-470-962-9
• İstanbul: Hatıralar ve Şehir, anı, İstanbul, Yapı Kredi Yayınları, 2003, ISBN 975-08-0716-2
• Babamın Bavulu, Nobel Söylevi, İstanbul, İletişim Yayınları, 2007, ISBN 978-975-05-0482-2
• Masumiyet Müzesi, roman, İstanbul, İletişim Yayınları, 2008, ISBN 978-975-05-0609-3
• Manzaradan Parçalar, yazılarından ve söyleşilerinden seçmeler, 2010, ISBN 978-975-05-0798-4
• Saf ve Düşünceli Romancı, Harvard Üniversitesi'nde verdiği Norton Dersleri, İletişim Yayınları, 2011, ISBN 978-975-05-0940-7
• Şeylerin Masumiyeti, Masumiyet Müzesi Kataloğu, İletişim Yayınları 2012, ISBN 978-975-05-1036-6
• Ben Bir Ağacım, Seçmeler, Yapı Kredi Yayınları, 2013, ISBN 978-975-08-2610-8
• Kafamda Bir Tuhaflık, roman, Yapı Kredi Yayınları, 2014, ISBN 978-975-08-3088-4
• Kara Kitap 25 Yaşında (Numaralı Özel Baskı), roman, Yapı Kredi Yayınları, 2015, ISBN 978-975-08-3193-5
• Resimli İstanbul - Hatıralar ve Şehir, anı, Yapı Kredi Yayınları, 2015, ISBN 978-975-08-3088-4
• Kırmızı Saçlı Kadın, roman, Yapı Kredi Yayınları, 2016, ISBN 978-975-08-3560-5
• Hatıraların Masumiyeti, anlatı, Yapı Kredi Yayınları, 2016, ISBN 978-975-08-3629-9
• Babalar, Analar ve Oğullar / Cevdet Bey ve Oğulları; Sessiz Ev; Kırmızı Saçlı Kadın (Delta/Romanlar, cilt I), Yapı Kredi Yayınları, 2018, ISBN 978-975-08-4230-6
• Balkon, (Önsöz ve Fotoğraflar), Yapı Kredi Yayınları, 2018, ISBN 978-3-95829-538-4
• Turuncu, (Önsöz ve Fotoğraflar), Yapı Kredi Yayınları, 192 sayfa, 350 fotoğraf, 2020; ISBN 978-975-08-4716-5

Yayımlanmamış eserleri

• Veba Geceleri

Devlet nişanları

	Fransa Ordre des Arts et des Lettres Kumandanı
	— 2006

	Fransa Légion d'honneur Subayı
	— 2012[26]

Ödülleri

Yıl	Ödül	Ülke	Eser
1979	Milliyet Roman Yarışması Ödülü	Türkiye	Karanlık ve Işık (iki yazar arasında paylaşıldı)
1983	Orhan Kemal Roman Ödülü	Türkiye	Cevdet Bey ve Oğulları
1984	Madaralı Roman Ödülü	Türkiye	Sessiz Ev
1990	Independent Yabancı Roman Ödülü	İngiltere	Beyaz Kale
1991	Prix de la Découverte Européene	Fransa	Sessiz Ev (Fransızca çevirisi nedeniyle)
1991	Antalya Altın Portakal film festivali en iyi senaryo	Türkiye	Gizli Yüz
1995	Prix France Culture	Fransa	Kara Kitap
2002	Prix du Meilleur Livre Etranger	Fransa	Benim Adım Kırmızı
2002	Premio Grinzane Cavour	İtalya	Benim Adım Kırmızı
2003	Uluslararası IMPAC Dublin Edebiyat Ödülü	İrlanda	Benim Adım Kırmızı
2005	Prix Médicis Etranger	Fransa	Kar
2005	Alman Yayıncılar Birliği Barış Ödülü	Almanya
2005	Richarda Huch Ödülü	Almanya
2006	Le Prix Méditerranée étranger Ödülü	Fransa	Kar[27]
2006	Nobel Edebiyat Ödülü	İsveç	Babamın Bavulu
2006	Washington Üniversitesi Seçkin Hümanist Ödülü	Amerika Birleşik Devletleri[28]
2008	Ovid Ödülü	Romanya
2010	Norman Mailer Yaşam Boyu Başarı Ödülü	Amerika Birleşik Devletleri
2012	Sonning Ödülü	Danimarka
2012	Legion D'honneur	Fransa[29]
2014	Mary Lynn Kotz Yılın Sanat Kitabı Ödülü	Amerika Birleşik Devletleri	Şeylerin Masumiyeti[30]
2014	Tabernakul Edebiyat Ödülü	Makedonya[31]
2014	EMYA (Avrupa'da Yılın En İyi Müzesi Ödülü)	Estonya	Masumiyet Müzesi[32]
2014	Helena Vaz da Silva Avrupa Ödülü	Portekiz[27]
2015	Aydın Doğan Vakfı Roman Ödülü	Türkiye	Kafamda Bir Tuhaflık
2015	Erdal Öz Ödülü	Türkiye	Kafamda Bir Tuhaflık
2016	Yasnaya Polyana Edebiyat Ödülü (“Yabancı Edebiyat” kategorisi)	Rusya	Kafamda Bir Tuhaflık
2016	Milovan Vidakoviç Ödülü	Sırbistan
2017	Budapeşte Büyük Ödülü	Macaristan
2017	Lampedusa Edebiyat Ödülü [33]	İtalya	Kırmızı Saçlı Kadın
2017	Edebi Yalım Ödülü	Karadağ

Doktoraları

• 2006 Tiflis Üniversitesi
• 2007 Berlin Özgür Üniversitesi
• 2007 Boğaziçi Üniversitesi
• 2007 Georgetown Üniversitesi
• 2007 Tilburg Üniversitesi
• 2007 Madrid Üniversitesi
• 2008 Floransa Üniversitesi
• 2008 Beyrut Amerikan Üniversitesi
• 2009 Rouen Üniversitesi
• 2010 Tiran Üniversitesi
• 2010 Yale Üniversitesi
• 2011 Sofya Üniversitesi
• 2017 Brera Güzel Sanatlar Akademisi Fahri Sanat Doktorası
• 2017 St. Petersburg Devlet Üniversitesi
• 2018 Girit Üniversitesi

Onur üyelikleri

• 2004 Azerbaycan Yazarlar Birliği onur üyesi.
• 2005 American Academy of Arts and Letters Onur Üyesi (Amerika Birleşik Devletleri)
• 2008 Social Sciences of Chinese Academy Onur Üyesi (Çin)
• 2008 American Academy of Arts and Sciences Onur Üyesi (Amerika Birleşik Devletleri)

Kaynakça

1. Ama ben Türk'üm 18 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Radikal (17/10/05)
2. "Orhan Pamuk". İletişim Yayınları. 15 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2007.
3. Orhan Pamuk 60 Dilde
4. "Arşivlenmiş kopya". 18 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2013.
5. "Nobel prize for hero of liberal Turkey stokes fears of nationalist backlash". 26 Ocak 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2007.
6. "Orhan Pamuk Teller of the Awful Truth" (İngilizce). 22 Kasım 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2006.
7. "Pamuk, Cannes'da jüri üyesi". 21 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2007.
8. "2006 Nobel Yazın Ödülü" (PDF). 9 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2006.
9. "Pamuk'tan tarihi konuşma: Babamın Bavulu". ntvmsnbc.com. 7 Aralık 2006. Erişim tarihi: 30 Kasım 2007.
10. "Nobel, Orhan Pamuk'un ellerinde". ntvmsnbc.com. 10 Aralık 2006. Erişim tarihi: 30 Kasım 2007.
11. Engin Kılıç (1999). Orhan Pamuk'u Anlamak. İletişim Yayınları. ISBN 975-470-631-X.
12. Yıldız Ecevit (1996-2004). Orhan Pamuk'u Okumak. İletişim Yayınları. ISBN 975-05-0220-5.
13. Jale Parla (2000). Don Kişot'tan Günümüze Roman. İletişim Yayınları. ISBN 975-470-796-0.
14. http://www.ntv.com.tr/sanat/orhan-pamuk-aliskanlik-oldugu-icin-yaziyorum,Mc6_3xxQP0GOdz8sos1crA
15. "Pamuk'un Nobeli'ne tepkiler..." Erişim tarihi: 29 Ocak 2008.
16. Emin Çölaşan. "Nobel'li 'Türk'... Maskenin arkası". Hürriyet Gazetesi. 21 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2006.
17. "TRT'de Nobel programı skandalı". 21 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2008.
18. "Nobel Orhan Pamuk'a verilmiş bir ücrettir". 15 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2008.
19. "Sezer Orhan Pamuk'u kutlamadı". 8 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2006.
20. Bu eleştirilere göre Pamuk, Ermeni Kırımını Türkiye'deki resmî tarih anlayışının aksine reddetmediği için ödüllendirilmiştir. 14 Ekim 2007 tarihli 4 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. CBS haberi (İngilizce) 14 Ocak 2011 tarihinde erişilmiştir
21. Fatih Altaylı. "Ahmet Taner Kışlalı'nın Kaleminden Orhan Pamuk". Haber Vitrini. 18 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2006-10-21.
22. Murat Bardakçı'nın 26 Mayıs 2002 tarihli yazısı
23. BBC Türkçe, 20.01.2011, Orhan Pamuk ve diğer yazarlara suçlama: Sri Lanka'daki baskılar meşrulaştırılıyor
24. Hürriyet Daily News (İngilizce), 20.01.2011, Sri Lanka trip puts Turkish author Pamuk in watchdog's black book
25. Yazar Orhan Pamuk'un 301 Davası Düştü
26. "Orhan Pamuk Awarded Officier De l'Ordre National De La Legion D'Honneur". Getty Images. 29 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2014.
27. http://www.europanostra.org/news/480/
28. "2006 Nobel Prize-winner Orhan Pamuk to receive Washington University's inaugural Distinguished Humanist Medal Nov. 27" (Basın açıklaması). Washington University in St. Louis. 13 Kasım 2006. Erişim tarihi: 3 Eylül 2008.
29. "Arşivlenmiş kopya". 18 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2014.
30. http://www.hurriyet.com.tr/kultur-sanat/haber/24957409.asp
31. "Arşivlenmiş kopya". 28 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2014.
32. http://www.cnnturk.com/haber/kultur-sanat/diger/orhan-pamuk-odulunu-somadaki-madencilere-adadi
33. "Kırmızı Saçlı Kadın'a İtalya'dan Lampedusa Ödülü". CNN Türk. 26 Temmuz 2017. 13 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2017.

Dış bağlantılar

• Resmî site
• 2006 Nobel Edebiyat Ödülü sayfası16 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Nobel konuşması29 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Sabancı Üniversitesi Diller Okulu Podcast Serisi: Orhan Pamuk ve Sessiz Ev
• Orhan Pamuk Söyleyişisi