Henry David Thoreau

Henry David Thoreau (12 Temmuz 1817 - 6 Mayıs 1862), Amerikalı yazar, filozof, şair, tarihçi, kölelik karşıtı, vergi direnişçisi, kalkınma eleştirmeni ve natüralist.[1]

Henry Thoreau
Thoreau, 1856.
Doğumu	12 Temmuz 1817 Massachusetts, ABD
Ölümü	6 Mayıs 1862 (44 yaşında) Concord, Massachusetts
Çağı	19. yüzyıl felsefesi
Bölgesi	Batı felsefesi
Okulu	Transandantalizm
İlgi alanları	Felsefe, şiir, din, politika, biyoloji, tarih, etik
Önemli fikirleri	Kölelik karşıtlığı, vergi direnci, sivil itaatsizlik, çevrecilik, anarşizm, basit yaşam, doğrudan eylem, vicdani ret
Etkilendikleri Plotinus, Hint felsefesi, Ralph Waldo Emerson, Virgil, Goethe, Thomas Carlyle, Plato, Immanuel Kant, Charles Darwin
Etkiledikleri Mahatma Gandhi, John F. Kennedy, Martin Luther King, Jr., Leo Tolstoy, Marcel Proust, William Butler Yeats, Sinclair Lewis, John Zerzan, Ernest Hemingway, Andrew Martinez, Upton Sinclair, Emma Goldman, Émile Armand, E. B. White, E. O. Wilson, B. F. Skinner, George Bernard Shaw, Christopher McCandless
İmzası

Hayatı

1817 yılında Massachusetts eyaletine bağlı Concord'da doğdu. Harvard Üniversitesi'nden 1837 yılında mezun oldu. Hiçbir zaman geleneksel bir öğrenci olmamıştı, okul yıllarında transandantalizme ve Ralph Waldo Emerson'a olan ilgisi başladı. Harvard'dan mezun olunca bir süre babasının dükkânında çalıştı, daha sonra bir okulda öğretmenlik yaptı. Düşüncesel anlamda fazlasıyla etkisinde kaldığı ve ömür boyu dostu olacak Emerson 1841'de onu evine davet etti, ve Thoreau 1843'e kadar sık aralıklarla Emerson'da kaldı. Emerson'ın asistanı gibiydi, The Dial isimli transendentalist dergiye şiir ve nesirleri ile katkıda bulundu. 1845 yılında Concord şehrinin dışında bulunan Walden Gölü kıyısında, Emerson'a ait olan bir arazinin üstüne bir kulübe inşa etti. Burada geçirdiği iki yılın meyvesi olarak "Walden" kitabını yazdı. Walden gölünün kıyısında geçirdiği doğayla bütünleşik ama yalnız iki yılın bir diğer meyvesi de, 1849'da yayınlanan, "A Week on the Concord and the Merrimack Rivers" (Concord ve Merrimack Irmakları Üzerinde Bir Hafta) idi. Thoreau'nun sağlığında yayımlayabildiği sadece bu iki kitabı vardır. Diğer eserleri ve günlükleri ölümünden sonra yayınlanmıştır. Şiirleri ise Poems of Nature (Doğa Şiirleri) adıyla 1895 yılında yayımlanmıştır.

1854'te yayınladığı başyapıtı "Walden" Amerika'nın en önemli entelektüel akımlarından biri olan New England Transandantalizmi için bir örnek eserdir. Eserde yer alan çevre konusundaki düşünceler ise modern çevreciliğin ve çevre korumanın en önemli satırlarıdır diyebiliriz. Amerikan düşünce tarihi, transendentalizm ve naturalizmde bıraktığı izler ne kadar önemliyse, "Sivil İtaatsizlik" (Civil Disobedience, 1849) isimli makalesi de siyasi tarihe bıraktığı iz de o kadar önemlidir. Meksika savaşı yüzünden, ki ona göre bu savaş sadece köleliği geliştirmek içindi, ödemeyi reddettiği vergi sonucu hapiste geçirdiği bir gece, onun "Sivil İtaatsizlik" isimli makalesini yazmasına neden olmuştur. Daha sonraları Gandi'nin en büyük ilham kaynağı olacak bu makale Thoreau'nun belki de en ünlü eseridir. Gandi'nin dışında Tolstoy ve Martin Luther King gibi önemli isimler de Thoreau'nun düşüncelerinden ve eserlerinden ilham almışlardır.

Thoreau, 1862'de, birkaç küçük gezi ve Harvard'daki öğrencilik dönemi dışında hiç ayrılmadığı Concord şehrinde, geçirdiği tüberküloz yüzünden ölmüştür. Bütün eserleri 20 cilt halinde 1906'da basılmıştır.

Kitapları

• Doğal Yaşam ve Başkaldırı / Sivil İtaatsizlik Makalesi ve Walden Gölü, ISBN 975-6698-10-1

Dış bağlantılar

• Biyografisi, düşüncesi, eserleri
• Biyografisi ve Sivil itaatsizlik üzerine 14 Ocak 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Walden'da Yazılmış Dörtlükler adlı şiirin Türkçe çevirisi

Kaynakça

1. Howe, Daniel Walker, What Hath God Wrought: The Transformation of America, 1815–1848. ISBN 978-0-19-507894-7, p. 623.

Wikimedia Commons'ta Henry David Thoreau ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.