John Zerzan
John Zerzan (1943,-) Amerikalı anarko-primitivist yazar. ABD'deki küreselleşme karşıtı hareketin önde gelen aktivistlerinden biri olan Zerzan, Stanford Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi ve San Francisco Eyalet Üniversitesi Tarih Bölümünü bitirmiştir. Üniversite yıllarında öğrenci hareketi içinde yer alarak Vietnam Savaşı karşıtı eylemlerinden dolayı tutuklanıp bir süre hapis yatan Zerzan, daha sonra akademik çevreleri terk ederek kamyon şoförü ve marangoz olarak San Francisco bölgesindeki sendikal çalışmalar içinde yer aldı.
| John Zerzan | |
|---|---|
.jpg.webp) John Zerzan, 2010 | |
| Tam adı | John Zerzan |
| Doğumu |
1943 (77-78 yaşında) Salem, Oregon, ABD |
| Çağı | 20. yüzyıl felsefesi |
| Bölgesi | Batı felsefesi |
| Okulu | Anarko-primitivizm, Post-Sol anarşizm |
| İlgi alanları |
Avcı toplayıcı toplum, Medeniyet, Yabancılaşma, Sembolik kültür |
| Önemli fikirleri | İnsanların evcilleşmesi |
|
Etkilendikleri
| |
|
Etkiledikleri
| |
68 hareketinin durulmasıyla birlikte, 1960'lı yıllardaki yükselişin sınırlılığını ve sisteme yönelik eleştirinin yeterince derin olmadığını fark eden Zerzan, devrim olgusunu sorgulamaya başladı. 1970'li yıllarda sanayileşmenin kökeni ve teknolojinin doğası üzerine başladığı tarih çalışmalarını modern tarih ve antropoloji üzerine yoğunlaştırdı. 1980'li yıllarla birlikte bir bütün olarak uygarlığı ve sembolik kültürü sorgulayan Zerzan, yabancılaşmanın ve uygarlığın kökenlerine inerek, zaman, dil, sayılar, sanat ve tarım üzerinde yoğunlaşmaya başladı.
Hâlen ABD'nin Eugene kentinde yaşayan Zerzan, bir bütün olarak uygarlığı ve sembolik kültürü sorgulayan genel çalışmalarının yanı sıra, yerel anarşist hareket içinde de aktif bir şekilde yer almaktadır.
Amerika'daki başlıca anarşist yayınlardan biri olan Anarchy dergisinin sürekli yazarları arasında yer alan Zerzan'ın başlıca çalışmaları şunlardır: Future Primitive, Elements Of Refusal (Reddedişin Unsurları), Alice Carnes ile birlikte derlediği Questioning Technology (Teknolojiyi Sorgulamak) ve Against Civilization (Uygarlığa Karşı).
Eserlerinde uygarlığı ve sembolik kültürü sorgulayan Zerzan, hâlen ABD'de yaşamaktadır.
Ted Kaczynski
1990'ların ortalarında Zerzan, Unabomber Manifesto olarak bilinen Industrial Society and Its Future'ı okuduktan sonra Unabomber olarak bilinen Ted Kaczynski'nin arkadaşı oldu. Unabomber davasına katılan ve duruşmalar sırasında sık sık Kaczynski ile konuşan Zerzan, Unabomber'ın arkadaşı olarak tanındıktan sonra, ana akım medya Zerzan ve fikirleriyle ilgilenmeye başladı.
7 Mayıs 1995'te The New York Times'da Zerzan ile tam sayfa bir röportaj yapıldı.[1] Zerzan'ın "Whose Unabomber?" Başlıklı makalesinde (1995), Kaczynski doktrinini desteklediğinin sinyalini verdi, ancak bombalamaları eleştirdi. Bununla birlikte, aynı makalede Zerzan, Unabomber'ın eylemlerini nitelikli bir şekilde savunuyordu.
2001 yılında The Guardian ile yaptığı röportajda şunları söyledi:
Başka Kaczynskiler olacak mı? Umarım olmaz. Bence bu faaliyet yalnızlık ve çaresizlikten ortaya çıktı ve umarım bu, cesur yeni dünyaya karşı olduklarını ifade etmenin başka bir yolu olmadığı için insanların üstlenmeleri gerektiğini düşündükleri bir şey olmayacak.[2]
2014 röportajında Zerzan, eski arkadaşı Kaczynski'nin 2008 tarihli " İlkel Yaşam Hakkındaki Gerçek: Anarşoprimitivizmin Eleştirisi" adlı makalesini eleştirdi ve Unabomber'ın bombalama kampanyasından etkilenen Meksikalı bir grup olan Vahşi Doğaya Eğilimli Bireyleri onaylamadığını ifade etti.[3]
Eserleri
- Gelecekteki İlkel (Future Primitive, 1994)
- Reddedişin Unsurları (Elements Of Refusal, 1988)
- Teknolojiyi Sorgulamak (Questioning Technology)
- Uygarlığa Karşı (Against Civilization)
- Boşluğa Koşmak: Uygarlığın Patolojisi (Running on Emptiness: The Pathology of Civilization, 2002)
- Makinelerin Alacakaranlığı (Twilight of the Machines, 2008)
Kaynakça
- Prominent Anarchist Finds Unsought Ally in Serial Bomber (New York Times article)
- "Profile of American anarchist John Zerzan | World news". The Guardian. Birleşik Krallık. 20 Nisan 2001. 11 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2011.
- "The Anarcho-Primitivist Who Wants Us All To Give Up Technology". Vice Media Inc. ABD. 25 Haziran 2014. Erişim tarihi: 26 Haziran 2014.
Siyaset serisi | ||
| Gelenekler | Anarşist komünizm • Anarko-feminizm • Anarko-sendikalizm • Bireyci anarşizm • Dayanışmacı sendikacılık • Agorizm • Hristiyan anarşizmi • Kolektivist anarşizm • Anarko-kapitalizm • Yeşil anarşizm • Anarko-ilkelcilik • İsyancı anarşizm • Postyapısalcı anarşizm • Sıfatsız anarşizm • Kripto anarşizm |  |
| Anarşistler | Adolph Fischer (1858–1887) • Alexander Berkman (1870–1936) • Alfredo M. Bonanno (1937– ) • Anselmo Lorenzo (1841–1914) • Auguste Vaillant (1861–1894) • Benjamin Tucker (1854–1939) • Sacco ve Vanzetti (1888–1927) • Buenaventura Durruti (1896–1936) • Carlo Cafiero (1846–1892) • Colin Ward (1924–2010) • Daniel Guérin (1904–1988) • Dyer Lum (1839–1893) • Edward Abbey (1927–1989) • Élisée Reclus (1830–1905) • Émile Armand (1872–1963) • Emile Henry (1872–1894) • Émile Pouget (1860–1931) • Emma Goldman (1869–1940) • Errico Malatesta (1853–1932) • Ettore Aguggini (1902–1929) • Fernand Pelloutier (1867–1901) • Ferdinando Nicola Sacco (1891–1927) • Francisco Ascaso Abadía (1901–1936) • Gün Zileli (1946– ) • Henry David Thoreau (1817–1862) • Jacques Ellul (1912–1994) • Jaroslav Hašek (1883–1923) • Johann Joseph Most(1846–1906) • John Zerzan (1943– ) • Joseph Déjacque (1821–1864) • Juan García Oliver (1901–1980) • Jules Bonnot (1876–1912) • Karim Landais (1980–2005) • Lev Tolstoy (1828–1910) • Lucy Parsons (1853–1942) • Luigi Fabbri (1877–1935) • Luigi Galleani (1861–1931) • Lysander Spooner (1808–1887) • Marius Jacob (1879–1954) • Max Stirner (1806–1856) • Mikhail Bakunin (1814–1876) • Murray Bookchin (1921–2006) • Murray Rothbard (1926–1995) • Nestor Mahno (1888–1934) • Noam Chomsky (1928– ) • Paul Avrich (1931– 2006) • Pyotr Kropotkin (1842–1921) • Pierre-Joseph Proudhon (1809–1865) • Ravachol (1859–1892) • Sébastien Faure (1858–1942) • Ugo Fedeli (1898–1964) • Volin (1882–1945) • Voltairine de Cleyre (1866–1912) • William Godwin (1756–1836) | |
| Tarihte anarşizm | Haymarket Olayı • Paris Komünü • Meksika Devrimi • Alman Devrimi • Mahnovşçina harekatı • İspanya Devrimi • 22 Mart Hareketi • 68 Mayıs'ı • Barut Komplosu • Birinci Enternasyonal | |
| Anarşist teori | Anarşist ekonomi • Anarşizm ve kapitalizm • Anarşizm ve Marksizm • Anarşist hukuk • Anarşist sembolizm • Karşılıklı yardımlaşma • Özyönetim • Post-sol anarşi • Toplumsal devrim | |
| Kültür ve anarşizm | ||
| Ülkelere göre anarşizm | ||