Hipergüç
Hipergüç, süpergüçler arasında faaliyet alanı, askeriye, ekonomik açıdan diğerlerinden daha üstün olan devlete denir. Dünyada hiçbir zaman iki ayrı hipergüç bulunmaz. 1991'den günümüze kadar ABD için kullanılmaktadır. Amerikalı profesör Amy Chua'nın hiper güç kavramı üzerine olan Day of Empire kitabında, hiper güç kavramına mükemmel örnek teşkil eden ülkeler şöyle sıralanmıştır: Ahameniş İmparatorluğu, Roma İmparatorluğu, Tang Hanedanı, Moğol İmparatorluğu, Hollanda Krallığı ve Britanya İmparatorluğu. Bu ülkeler, altın çağlarında dönemin hipergüçleri olarak tanımlanmakta.[1][2]
Osmanlı'nın bu kavramdaki yeri
Amy Chua, bir röportajında İslam ülkesi olan ülkelerden neden hiç süper güç olmadığı ile ilgili soruda Osmanlı İmparatorluğu'nun hiper güç olup olmadığı konusunda "Belki de Müslüman ülkelerden, hiper güç olmaya en çok yaklaşan ama hiper güç kavramı için yeterli olmayan Osmanlı." cümlesine yer vermiştir.[3]
Kaynakça
- Kaufmann, Eric (16 Mart 2009). "Day of Empire: How Hyperpowers Rise to Global Dominance—and Why They Fall". Nationalism and Ethnic Politics. 15 (1): 133-136. doi:10.1080/13537110802701013. ISSN 1353-7113.
- Morrow, Lance (18 Kasım 2007). "How to Rule the World". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 11 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2020.
- "A tolerant Islamic society might be able to do this. I have a chapter on the Ottoman Empire, which perhaps came closest, but never came close to being a hyperpower.". www.ft.com. 10 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2021.