III. Makarios

III. Makarios
III. Makarios
1. Kıbrıs Cumhuriyeti cumhurbaşkanı
	Görev süresi; 16 Ağustos 1960 - 15 Temmuz 1974
Yardımcı	Fazıl Küçük
Yerine gelen	Nikos Sampson (fiilen)
	Görev süresi; 7 Aralık 1974 - 3 Ağustos 1977
Yerine geldiği	Glafkos Klerides (fiilen)
Yerine gelen	Spyros Kyprianou
Kişisel bilgiler
Doğum	13 Ağustos 1913; Panagia, Baf, Kıbrıs
Ölüm	3 Ağustos 1977 (63 yaşında); Lefkoşa, Kıbrıs

(Başpiskopos) III. Makarios (Yunanca: Μακάριος Γ') asıl adı Mihail Hristodulu Muskos (Yunanca: Μιχαήλ Χριστοδούλου Μούσκος) veya III. Makaryos[1] (d. 13 Ağustos 1913, Panagia - ö. 3 Ağustos 1977, Lefkoşa), Kıbrıs Ortodoks Kilisesi başpiskoposu ve bağımsız Kıbrıs Cumhuriyeti'nin ilk cumhurbaşkanı. II. Dünya Savaşı'ndan sonra Kıbrıs'ın Yunanistan ile birleşmesi amacıyla başlatılan Enosis hareketinin önderleri arasında yer almıştır.

Biyografi

Yoksul bir çobanın oğluydu. Kıbrıs'ta, Atina Üniversitesi'nde, sonra da Boston Üniversitesi İlahiyat Okulu'nda öğrenim gördü. 1946'da papazlığa atandı. 1948'de Kition (Larnaka) piskoposu, 18 Ekim 1950'de başpiskopos oldu.

Osmanlı egemenliği döneminde Rum Ortodoks topluluğunun yöneticisi sıfatını taşıyan Kıbrıs başpiskoposları, düzenin sağlanmasından ve halkın sorunlarının giderilmesinden sorumlu kişiler olarak önemli siyasi roller üstlenmişlerdi. Başpiskopos olduktan sonra Enosis hareketiyle özdeşleşmeye başladı. İngiliz hükûmetinin Kıbrıs'a özerklik ya da Uluslar Topluluğu üyesi statüsü verilmesi yolundaki önerilerine olduğu kadar, Türkiye'nin adayı taksim etme yolundaki isteklerine de karşı çıktı. Şubat 1954'te Yunan başbakanı Aleksandros Papagos ile görüşerek Enosis için Yunanistan'ın desteğini sağladı. Kısa bir süre sonra Albay Yeoryos Grivas'ın EOKA'yı kurarak başlattığı silahlı eylemleri perde arkasından yönetmekle suçlanırken, siyasi pazarlığı da sürdürerek 1955-56 yıllarında İngiliz valiyle bir dizi görüşmeler yaptı. Bu görüşmelerden sonuç alınamaması üzerine Mart 1956'da ayaklanma kışkırtıcılığıyla suçlanarak tutuklandı ve Seyşel Adaları'na sürgüne gönderildi. Ardından EOKA'nın silahlı eylemleri hızla tırmandı. Adaya dönmesine izin verildi. Şubat 1959'da Enosis isteğinden vazgeçerek uzlaşmaya yanaştı. Sonuçta 13 Aralık 1959'da bağımsız Kıbrıs Cumhuriyeti'nin cumhurbaşkanlığına seçildi. Yardımcılığına ise Türk toplumundan Fazıl Küçük getirildi.

Kısa bir süre sonra anayasanın değiştirilmesi yolundaki isteklerini gündeme getirdi. Aralık 1963'te başlayan Türklere yönelik saldırılar, iki toplum arasındaki çatışmalar ve Yunanistan ile Türkiye'nin sürekli müdahaleleri, yönetimini büyük güçlüklerle karşı karşıya getirdi. Önceleri yalnızca Rum çıkarlarını savunduysa da daha sonra amacının iki toplumu bütünleştirmek olduğunu ileri sürdü. Aralık 1967'de Türk toplumunun merkezi yönetimin yetkisi dışında kalan işleri yürütmek için oluşturduğu Kıbrıs Türk Geçici Yönetimi'yle görüşmek zorunda kaldı. Toplumlar arası anlaşmazlıklar sürerken, Şubat 1968'de ikinci bir dönem için yeniden cumhurbaşkanı seçildi. Anlaşmazlıklara son vermek için başlayan toplumlar arası görüşmeler iki toplumun ayrı yetkileri konusunda çıkmaza girdi. 1972 ve 1973'te Kıbrıs'taki piskoposlar tarafından istifaya çağrıldı. Ama 1973 yılında tek aday olarak girdiği seçimlerde üçüncü kez cumhurbaşkanlığına seçildi.

Temmuz 1974'te Kıbrıs Rum Milli Muhafız Birliği'ne bağlı birlikler, Enosis'i gerçekleştirmek amacıyla Yunanistan'daki cunta yönetiminin planladığı bir darbe düzenledi. Önce Malta'ya, ardından Londra'ya kaçtı. Darbeden birkaç gün sonra, Birleşmiş Milletler genel kurulunda yaptığı konuşmada, Kıbrıs'taki darbeyi Yunan cuntasının yaptığını, garantör ülkeler olan Türkiye ve İngiltere'nin adaya müdahale etmesi gerektiğini söyledi. Türkiye Kıbrıs'a askeri bir müdahalede bulunarak adanın kuzeyinde ayrı bir Türk devletinin kurulmasını sağladı. Yunanistan'daki askerî cuntanın düşmesinden sonra Aralık 1974'te Kıbrıs'a döndü. Adanın bölünmemesine yönelik çabalarından bir sonuç alamadan öldü.

Kaynakça

""Yunanistan Cumhurbaşkanı, III. Makarios'un ölüm yıldönümü nedeniyle düzenlenecek anma törenlerine katılmak üzere yarın Güney Kıbrıs'a gelecek."". Habervitrini.com. 28 Temmuz 2007. Erişim tarihi: 19 Haziran 2009.

Dini unvanlar
Önce gelen: II. Makarios	Kıbrıs Başpiskoposu 1950–1977	Sonra gelen: I. Hrisostomos
Siyasi görevi
Önce gelen: Yeni makam	Kıbrıs Cumhuriyeti cumhurbaşkanı 1960 – Temmuz 1974	Sonra gelen: Nikos Sampson
Önce gelen: Glafkos Kliridis (Geçici)	Kıbrıs Cumhuriyeti cumhurbaşkanı Aralık 1974 – 1977	Sonra gelen: Spiros Kiprianu

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

[habervitrini-1] ""Yunanistan Cumhurbaşkanı, III. Makarios'un ölüm yıldönümü nedeniyle düzenlenecek anma törenlerine katılmak üzere yarın Güney Kıbrıs'a gelecek."". Habervitrini.com. 28 Temmuz 2007. Erişim tarihi: 19 Haziran 2009.