Jitō (imparatoriçe)

İmparatoriçe Jitō (Japonca: 持統天皇 Jitō-tennō; d. 645 - ö. 13 Ocak 703), Japonya'nın geleneksel veraset düzenine[1] göre 41. hükümdarıdır.[2] Saltanatı MS 686'dan 697 yılına kadar sürmüştür.[3]

İmparatoriçe Jitō
Japonya İmparatoriçesi
Hüküm süresi	686-697
Önce gelen	Temmu
Sonra gelen	Mommu
Eş(leri)	İmparator Temmu
Babası	İmparator Tenji
Annesi	Soga no Ochi-no-iratsume
Doğum	645
Ölüm	703

İmparatoriçe Jitō Japonya tarihindeki sekiz kadın hükümdardan üçüncüsüdür. Ondan önceki iki kadın hükümdar; Suiko ve Kogyoku/Saimei'dir.

Jitō'dan sonra hüküm süren 5 kadın hükümdar Genmei[4], Gensho[5], Koken[6]/Shotoku,[7] Meisho[8], and Go-Sakuramachi[9]'dir.

	İçerikler
1.	Geleneksel Anlatı
	1.1 Jito'nun hükümdarlığının olayları
	1.2 Kugyō
2.	Nengō'suz Dönem
3.	Şiir
4.	Soy
5.	Bunlara da bakın
6.	Notlar

Geleneksel Anlatı

İmparatoriçe Jitō İmparator Tenji'nin kızıydı. Annesi Bakan Ō-omi Soga no Yamada-no Ishikawa Maro'nun kızı Ochi-no-Iratsume'dir. Sayesinde taht varisi olduğu Tenji'nin erkek kardeşi İmparator Tenmu[10]'nun karısıdır.

İmparatoriçe Jitō'nun göbek adı Unonosarara or Unonosasara (鸕野讚良) ya da Uno'ydu.

Jitō'nun hükümdarlığının olayları

Aynı zamanda amcası olan, kocası İmparator Tenmu'nun ölümünden sonra mahkeme idaresinin sorumluluğunu üstlendi. Oğlu Kusakabe-shinnō'nun taht varisi oluşunu garantilemek için 687'de tahta çıktı. Bu zaman zarfında, İmparator Jitō ülkeyi Yamato'daki Fujiwara Sarayı'ndan yönetti. Jitō Sugoroku'yu yasakladı. 690'da tahta çıkarken özel bir ritüel gerçekleştirdi ardından affedildi ve 692'de Bakan Miwa-no-Asono-Takechimaro konseyine karşı çıkmak için Ise'ye gitti.

Prens Kusakabe Jito'nun varisi olmak için Taht prensi oldu, ama genç yaşta öldü. Kusakabe'nin oğlu Karu-no-o, babasının ölümünün ardından Jito'nun varisi oldu. İmparator Monmu[11] olarak da bilinir.

İmparator Jitō11 yıl boyunca hüküm sürdü. Her ne kadar yedi tane daha hüküm süren prenses olsa da , varisleri genellikle babadan kan bağına sahip erkekler arasından seçilirdi. Bu nedenle bazı muhafazakar akademisyenler, 21. yüzyılda kadınların hükümdarlıklarının geçici olduğunu ve yalnızca erkeğin veraset geleneğinin sürdürülmesi gerektiğini savunuyorlar. Tahtta kızı İmparatoriçe Genshō tarafından takip edilen İmparatoriçe Genmei, bu geleneksel argümanın tek istisnası olmaya devam ediyor.

697'de Jitō Mommu'nun lehine tahttan çekildi. ve eski imparatoriçe olarak, saltanat sonrasında daijō-tennō adını aldı. Bundan sonra, onun tahttan çekilen varisleri de aynı adı aldı.

Jitō gücü elinde tutmaya pasif bir hükümdar olarak devam etti. Bu Japon siyasetinde kalıcı bir trend haline geldi.

Jitō'nun mezarının gerçek yeri bilinmektedir. Bu hükümdarın Nara'daki Shinto anıt mezarına saygı gösterilir.

İmparatorluk Sarayı Ajansı bu lokasyonu Jitō'nun anıt mezarı olarak belirlemiştir. Resmiyette Ochi-no-Okanoe no misasagi olarak adlandırılmıştır.

Kugyō

Kugyō (公卿) Meiji öncesi dönemde Japon İmparatoru ve Saray Halkı'na bağlı olan en güçlü birkaç adamı tanımlayan bir topluluk adıdır.

Genel olarak, bu elit grup eş zamanlı olarak sadece üç ya da dört adam içerir. Bunlar, deneyimleri ve geçmişleri onları bir yaşam kariyerinin zirvesine taşıyacak olan kalıtsal saray mensuplarıydı. Jitō'nun hükümdarlığı süresinde, Daijō-kan'ın zirvesi şunları içeriyordu;

• Daijō-daijin, Takechi-shinnō (İmparator Tenmu'nun üçüncü oğlu)
• Sadaijin
• Udaijin
• Naidaijin

Nengo'suz Dönem

Jito'nun hükümdarlığı akademisyenler tarafından herhangi bir nengo'ya ya da bir döneme bağlanamadı.[12]Zaman periyotlarını adlandırmanın Taika dönemi yeniliği - nengō - Mommu 701'de Taihō'nun başladığını ilan ederek imparatorluk hakkını yeniden savunana kadar zayıfladı.

• Görün Japon dönem ismi- "Nengo'suz dönemler"
• Görün Jitō period (687–697).

Ama, Brown ve Ishida'nın Gukanshō çevirisi, kolay netlik duygusunu bulandıran bir açıklama sunuyor:

"Bu saltanatta düşen dönemler şunlardı: (1) Shuchō'nun kalan yedi yılı [(686 + 7 = 692?)] Ve (2) Dört yıl süren Taika [695-698]. (Bu dönemin yılı kinoto-hitsuji idi [695].) ... Taka döneminin [697] üçüncü yılında İmparatoriçe Jitō, tahtını Veliaht Prens'e verdi. "[6]

Şiir

Man'yōshū Jitō tarafından yazıldığı söylenen şiirleri içerir. Bu şiir İmparator Tenmu'nun ölümünden sonra yazılmıştır.

Japonca	Latin Harfleri ile	İngilizce	Türkçe
やすみしし 我が大君の 夕されば 見したまふらし 明け来れば 問ひたまふらし 神岳の 山の黄葉を 今日もかも 問ひたまはまし 明日もかも 見したまはまし その山を 振り放け見つつ 夕されば あやに悲しみ 明け来れば うらさび暮らし 荒栲の 衣の袖は 干る時もなし	Yasumishishi waga ōkimi no Yū sareba meshita furashi Akekureba toita furashi Kamuoka no yama no momichi to Kyō mo ka mo toita mawamashi Asu mo ka mo meshita mawamashi Sono yama o furisakemitsutsu Yū sareba aya ni kanashimi Akekureba Urasabikurashi Aratae no Koromo no sode wa Furu toki mo nashi	Oh, the autumn foliage Of the hill of Kamioka! My good Lord and Sovereign Would see it in the evening And ask of it in the morning. On that very hill from afar I gaze, wondering If he sees it to-day, Or asks of it to-morrow. Sadness I feel at eve, And heart-rending grief at morn— The sleeves of my coarse-cloth robe Are never for a moment dry.	Oh, Kamioka tepesinin bahar yaprakları! Benim iyi Lord'um ve Hükümdar'ım Onu görürdü akşamleyin ve onu sorardı sabahleyin. Uzaktan o tepeye Gözümü dikerim , merak ediyorum o görür mü onu bugün ya da sorar mı onu yarın . Arefe gününde hissettiğim hüzün , ve içler acısı keder sabahleyin. Kaba kumaştan bornozumun kolları Bir an bile kuru kalmazlar.

İmparatoriçe Jitō'ya atfedilen şiirlerden biri Fujiwara no Teika tarafından çok popüler antoloji(seçme şiir ve ya hikayeleri bir araya getiren kitap) Hyakunin Isshu'ya dahil edilmek üzere seçilmiştir:

Japonca	Latin Harfleriyle	İngilizcesi	Türkçesi
春過ぎて 夏来にけらし 白妙の 衣干すてふ 天の香具山	Haru sugite Natsu kinikerashi Shirotae no Koromo hosu chō Ama no Kaguyama	The spring has passed And the summer come again For the silk-white robes So they say, are spread to dry On Mount Kaguyama	Bahar geçti ve yaz yeniden geldi beyaz ipekten bornozlar için Derler ki, kurumaya yayılıyorlar. Kaguyama Dağı'nda

Kaynakça

1. Ponsonby-Fane, Richard. (1959). The Imperial House of Japan, p. 54.
2. İmparatorluk Sarayı Ajansı (Kunaichō): 持統天皇 (41) 6 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; 5 Kasım 2016 tarihinde erişilmiştir.
3. Titsingh, Isaac. (1834). Google Kitaplar'da Annales des empereurs du Japon, p. 59., s. 59,
4. "Empress Genmei". 13 Eylül 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi.
5. "Empress Gensho". 15 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi.
6. "Empress Koken". 3 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi.
7. "Empress Shotoku". 3 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi.
8. "Empress Meisho". 10 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi.
9. "Empress Go-Sakuramachi". 15 Aralık 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi.
10. "Emperor Tenmu". 5 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.
11. "İmparator Monmu". 5 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.
12. https://web.archive.org/web/20081001030659/https://en.wikipedia.org/wiki/Empress_Jit%C5%8D#cite_note-t59-4. 1 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Eksik ya da boş |başlık= (yardım)

Resmî unvanlar
Önce gelen: İmparator Temmu	Japonya İmparatoriçesi 686–697	Sonra gelen: İmparator Mommu