Kümes kenesi
Kümes kenesi (Argas persicus), kış kenesigiller (Argasidae) familyasından kene türüdür.
Kümes kenesi | ||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Bilimsel sınıflandırma | ||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||
Oken, 1818 | ||||||||||||||||||||||||||
Türkçede tavuk kenesi ya da kerpiç kenesi adlarıyla da bilinir.
Morfoloji
Erkekleri ovoidal ve 4,5-6 x 2,6-3,1 mm büyüklüğnde, genital deliği geriye dönük at nalı şeklinde, küçük bir yarık halindedir. Dişileri vücut şekli bakımından erkeklere benzer, kan emmemiş halde 5,6-8 x 4,5-5,5 mm büyüklüğündedirler. Kan emmiş ve döllenmiş dişilerin büyüklüğü aç olanlara nazaran 1,5-2 kat artar. Genital organı enine geniş ve kabarık dudaklı bir yarık şeklindedir. Nimfleri, 1.dönemde 2,8-3,4 x 1,8-2,2 mm, 2.ve 3.dönemlerde ise 3,6-4,4 x 2,2-2,8 mm büyüklüğündedirler. Bu dönemde erkeklerden, dış genital deliğin gelişmemesi ile ayırt edilirler. Stigmaları gelişmiş olan nimflerde, stigma peritremi küçük ve incedir.
Taşıyıcılığı
Aegyptionella pullorum, salmonelloz, veba, Pasteurella multocida, anaplozmoz (A. marginale), Sibirya kene humması, epidemik tifüs, Lyme hastalığı, karanfil humması, Newcastle virüsü, Batı Nil virüsü, Sarı humma ve ornithosis hastalıklarına vektörlük yaparlar.
Yayılımı
Türkiye’de her iklim bölgesinde tavuk, hindi ve güvercinler ile insanlarda bulunmuştur