Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde seçimler
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde seçimler, Anayasa ve kanunlarda belirtilmiş şekli ile yapılmakta olup seçim türleri Cumhurbaşkanlığı seçimi, Cumhuriyet Meclisi'ne milletvekili seçimleri ve yerel yönetim seçimleri olmak üzere üç çeşitli türde yapılır.[1]
Şu madde dizisinin bir parçasıdır: Kuzey Kıbrıs'ın devlet yapısı |
Anayasa |
Yasama
|
Yürütme |
Yargı
|
|
Cumhurbaşkanlığı ve Parlamentoya milletvekili seçimleri 5 senede bir, yerel yönetim seçimleri ise 4 yılda bir yapılmaktadır. Kuzey Kıbrıs'ta seçme ve halkoylamasına katılma hakkına 18 yaşını bitirmiş olan her Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vatandaşı sahiptir. Seçilme yaşı milletvekilliği ve seçimleri 25, Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde ise 35 yaş olduğu kanunlarca belirlenmiştir.[1]
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde Cumhurbaşkanlığı seçimlerine katılan bir adayın Cumhurbaşkanı olabilmesi için kullanılan geçerli oyların büyük salt çoğunluğunu alması gerekir. Seçime katılan adayların hiçbiri üstünlük sağlayamazsa seçim; 7 gün sonra en çok oy almış olan iki aday arasında gerçekleşir ve en çok oy alan aday Cumhurbaşkanı seçilir.[1]
Son seçimler
Cumhurbaşkanlığı seçimleri
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde 2020-2025 yılları arasında görev yapacak olan cumhurbaşkanını belirlemek amacıyla ilk turu 11 Ekim 2020'de düzenlenen, ikinci turu 18 Ekim 2020'de düzenlenen olan seçim. İlk turu Anayasa değişikliği referandumuyla aynı gün düzenlendi. Esasen 26 Nisan 2020'de düzenlenmesi plananan seçim, COVID-19 pandemisi nedeniyle 11 Ekim 2020 tarihine ertelendi. Seçim sonucunda %51,7'lik oy oranıyla Ersin Tatar Cumhurbaşkanlığına seçildi.[2]
Aday | Parti | 1. Tur | 2. Tur | |||
---|---|---|---|---|---|---|
Oy | % | Oy | % | |||
Ersin Tatar | UBP | 35.825 | 32,34 | 67.322 | 51,69 | |
Mustafa Akıncı | Bağımsız | 33.053 | 29,84 | 62.910 | 48,31 | |
Tufan Erhürman | CTP | 24.008 | 21,67 | |||
Kudret Özersay | Bağımsız | 6.356 | 5,74 | |||
Erhan Arıklı | YDP | 5.937 | 5,36 | |||
Serdar Denktaş | Bağımsız | 4.653 | 4,20 | |||
Fuat Türköz Çiner | Milliyetçi Demokrasi Partisi | 327 | 0,30 | |||
Arif Salih Kırdağ | Bağımsız | 282 | 0,25 | |||
Alpan Uz | Bağımsız | 156 | 0,14 | |||
Ahmet Boran | Bağımsız | 83 | 0,07 | |||
Mustafa Ulaş | Bağımsız | 69 | 0,06 | |||
Geçerli oy | 110.749 | 95,66 | 130.232 | 97,24 | ||
Boş/Geçersiz oy | 5,027 | 4,34 | 3,699 | 2,76 | ||
Toplam | 115.806 | 100 | 133.931 | 100 | ||
Kayıtlı seçmen/katılım | 198.867 | 58,21 | 199.029 | 67,29 | ||
Kaynak: Yüksek Seçim Kurulu[3] | ||||||
Genel seçimler
7 Ocak 2018 tarihinde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde Cumhuriyet Meclisindeki 50 milletvekilini belirlemek için yapılan erken seçimdir.[4] Seçim sonucunda 50 koltuklu parlamentoda Ulusal Birlik Partisi 21, Cumhuriyetçi Türk Partisi 12, Halkın Partisi 9, Toplumcu Demokrasi Partisi 3, Demokrat Parti 3 ve Yeniden Doğuş Partisi 2 milletvekili elde etti.
Parti | Oy | % | Sandalye | +/– | |
---|---|---|---|---|---|
Ulusal Birlik Partisi | 1,920,517 | 35.61 | 21 | 7 | |
Cumhuriyetçi Türk Partisi | 1,129,938 | 20.95 | 12 | 9 | |
Halkın Partisi | 920,490 | 17.07 | 9 | Yeni | |
Toplumcu Demokrasi Partisi | 466,369 | 8.65 | 3 | 1 | |
Demokrat Parti | 421,792 | 7.82 | 3 | 9 | |
Yeniden Doğuş Partisi | 376,826 | 6.99 | 2 | Yeni | |
Değişim ve Kurtuluş İttifakı (TKP-YG+BKP) | 143,863 | 2.67 | 0 | 0 | |
Milliyetçi Demokrasi Partisi | 7,099 | 0.13 | 0 | Yeni | |
Bağımsızlar | 6,955 | 0.13 | 0 | 0 | |
Toplam | 5,393,849 | 100 | 50 | 0 | |
Mühürlü oy | 99,752 | 89.06 | |||
Karma oy | 12,252 | 10.93 | |||
Toplam geçerli oy | 112,004 | 100 | |||
Geçerli oy | 112,004 | 88.86 | |||
Geçersiz/boş oy | 14,036 | 11.14 | |||
Toplam seçmen | 126,040 | 100 | |||
Kayıtlı seçmen/katılım | 190,553 | 66.14 | |||
Kaynak: BRTK Kıbrıs KKTC - Yüksek Seçim Kurulu |
Not: Her seçmen, meclisteki her sandalye için bir veya birden çok oy kullanabilir. Bu nedenle, bazı partilerin oy toplamları kayıtlı seçmen sayısını aşmaktadır.
Kaynakça
- "Genel Bilgiler". Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Yüksek Seçim Kurulu. 4 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2009.
- "KKTC halkı 11 adaylı yarışta cumhurbaşkanını seçecek". Anadolu Ajansı. 10 Ekim 2020. 11 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2020.
- "11 EKİM 2020 CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİMİ". KKTC Yüksek Seçim Kurulu. 17 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2020.
- "Seçim tarihi kesinleşti..." Haber Kıbrıs. 13 Kasım 2017. 19 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2017.