Matthias Sindelar
Matthias Sindelar (10 Şubat 1903, Kozlov, Jihlava - 23 Ocak 1939, Viyana), Avusturyalı futbolcudur. Avusturya futbolunda, 1930'lu yılların önde gelen isimlerinden biriydi. 1934 FIFA Dünya Kupası'nda Avusturya millî futbol takımına kaptanlık yapan Sindelar, futbol kariyerini Austria Wien'de tamamladı.
| |||
Kişisel bilgileri | |||
---|---|---|---|
Tam adı | Matthias Sindelar | ||
Doğum tarihi | 10 Şubat 1903 | ||
Doğum yeri | Jihlava, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu | ||
Ölüm tarihi | 23 Ocak 1939 (35 yaşında) | ||
Ölüm yeri | Viyana, Avusturya | ||
Boyu | 1,75 m (5 ft 9 in) | ||
Mevkii | Forvet | ||
Altyapı kariyeri | |||
1918–1924 | ASV Hertha Viyana | ||
Profesyonel kariyeri* | |||
Yıllar | Takım | Maç | (Gol) |
1924–1939 | Austria Wien | ||
Millî takım kariyeri | |||
1926–1937 | Avusturya | 43 | (26) |
* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir. |
Kağıt gibi hafifliği ona taraftarların "Kağıt Adam" (Der Papierene) lakabını takmasını sağlasa da, "Futbolun Mozart'ı" lakabıyla da anıldı. Sindelar, 1999'da Uluslararası Futbol Tarihi ve İstatistikleri Federasyonu'nun (IFFHS) yaptığı oylamada, "Avusturya'da Yüzyılın Futbolcusu" seçilmiştir. Erken yaşta ölen futbolcunun ölüm sebebi hâlâ gizemini korumaktadır.
Biyografisi
Çek kökenli olan Matthias Sindelar, Matěj Šindelář adıyla, Moravya bölgesine bağlı Jihlava yakınlarındaki Kozlovo'da (Kozlau) doğdu. Jan Šindelář ile Marie née Švengrová'nın çocuğu olarak doğan Matthias, fakir bir ailenin oğluydu. Babasını I. Dünya Savaşı'nda kaybeden Matthias, hem ev geçindirmeye hem de futbolunu ilerletmeye başladı.
Kariyeri
Kulüp takımları kariyeri
Sindelar, 1918'de Hertha Viyana'nın altyapısına girdi. Amatörlükten profesyonelliğe geçişi, 1924'te Austria Wien'e katılmasıyla gerçekleşti. O zamanlar adı Wiener Amateur-SV olan kulübüyle mücadele ettiği ilk 3 sezonda ÖFB-Cup'ı üst üste kazandı. Takımıyla aynı başarıyı 1933, 1935 ve 1936 yıllarında da tekrarladı. Sadece bir lig şampiyonluğu kazanan (1926) Sindelar, 1933 ve 1936'da, Avrupa'da kulüpler düzeyindeki ilk kupa olan Mitropa Kupası'nı kaldırdı. 26 Ağustos 1938'de Hertha Berlin'e Austria Viyana formasıyla son golünü attı.[1]
Sindelar, 1999'da Uluslararası Futbol Tarihi ve İstatistikleri Federasyonu'nun (IFFHS) yaptığı oylamada, "Avusturya'da Yüzyılın Futbolcusu" seçilmiştir.[2][3][4]
Millî takım kariyeri
28 Eylül 1926 tarihinde ilk millî maçına Çekoslovakya karşısında çıkan Sindelar, ilk millî golünü bu maçta kaydetti. 1934 FIFA Dünya Kupası'nda çeyrek finalde Macaristan'ı yenene kadar iyi bir performans sergileyen Avusturya, Sindelar'ın sakatlanarak çıkamadığı yarı finalde İtalya'ya, üçüncülük maçında da, Almanya'ya yenilmiştir. 1929'dan 1937'ye kadar çıkığı 43 millî maçta 27 gol kaydeden[5] Sindelar, son golünü, aynı zamanda çıktığı son millî maç olan, 19 Eylül 1937 tarihli İsviçre maçında attı. "Anschluss" (birleşme) adı altında Nazi Almanyası tarafından yapılan ilhakta Avusturyalı Yahudi görevliler ve oyuncular ülkeden ayrılmış ve birçok kaynağa göre Almanya millî futbol takımına alınmak istenen Sindelar, yaşlı olduğu ve sakatlığı bulunduğu gerekçeleriyle bu teklifleri reddetmiştir. Millî takımdan diğer teklif alan arkadaşları ise, katılmayı kabul etmişlerdi.
Ölümü
23 Ocak 1939'da Sindelar, birlikte yaşadığı Camilla Castagnole ile Viyana'daki bir apartman dairesinde ölü olarak bulundu. Resmi açıklamalarda ölüm sebebi olarak karbonmonoksit zehirlenmesi gösterilse de yayılan spekülasyonlar, olaydaki sır perdesinin hâlâ aralanamamasına sebep olmuştur.[1]
Kendini şiirlere adayan Avusturyalı yazar Friedrich Torberg, "Auf den Tod eines Fußballers" ("Bir Futbolcunun Ölümü") adlı şiirinde, Sindelar'ın 1938'de Avusturya'nın ilhakında rol oynayan Nazilerce suikaste uğratıldığını ileri sürmektedir.[6] Buna karşılık başka birtakım kaynaklarda ise Sindelar'ın Alman davetini reddetmediği, çünkü zaten hiçbir zaman o takıma davet almadığı yazmaktadır. Bunun nedeni olarak da Sindelar'ın Yahudi olması gösterilmektedir.[7] Bir komşu, Sindelar'ın ölümünden birkaç gün önce blokta arızalı bir baca bildirdi.[8] Bununla birlikte, BBC'de yayınlanan 2000 yapımlı bir belgeselde, Sindelar'ın ömür boyu arkadaşı olan Egon Ulbrich, yerel bir yetkilinin ölümünü kaza olarak kaydetmesi için rüşvet aldığını belirtti[9].
Kariyer istatistikleri
Millî takım golleri
# | Tarih | Stadyum | Rakip | Skor | Sonuç | Turnuva | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1. | 28 Eylül 1926 | Letenský Stadion, Prag, Çekoslovakya | Çekoslovakya | 1-2 | Galibiyet | Özel maç | |||||
2. | 10 Ekim 1926 | Hohe Warte Stadyumu, Viyana, Avusturya | İsviçre | 7-1 | Galibiyet | Özel maç | |||||
3. | 10 Ekim 1926 | Hohe Warte Stadyumu, Viyana, Avusturya | İsviçre | 7-1 | Galibiyet | Özel maç | |||||
4. | 7 Kasım 1926 | Hohe Warte Stadyumu, Viyana, Avusturya | İsveç | 3-1 | Galibiyet | Özel maç | |||||
5. | 16 Mayıs 1931 | Hohe Warte Stadyumu, Viyana, Avusturya | İskoçya | 3-0 | Galibiyet | Özel maç | |||||
6. | 14 Eylül 1931 | Praterstadion, Viyana, Avusturya | Almanya | 5-0 | Galibiyet | Özel maç | |||||
7. | 14 Eylül 1931 | Praterstadion, Viyana, Avusturya | Almanya | 5-0 | Galibiyet | Özel maç | |||||
8. | 14 Eylül 1931 | Praterstadion, Viyana, Avusturya | Almanya | 5-0 | Galibiyet | Özel maç | |||||
9. | 29 Kasım 1931 | Landhof Stadyumu, Basel, İsviçre | İsviçre | 1-8 | Galibiyet | Dr. Gerö Kupası | |||||
10. | 20 Mart 1932 | Praterstadion, Viyana, Avusturya | İtalya | 2-1 | Galibiyet | Dr. Gerö Kupası | |||||
11. | 20 Mart 1932 | Praterstadion, Viyana, Avusturya | İtalya | 2-1 | Galibiyet | Dr. Gerö Kupası | |||||
12. | 24 Nisan 1932 | Hohe Warte Stadyumu, Viyana, Avusturya | Macaristan | 8-2 | Galibiyet | Özel maç | |||||
13. | 24 Nisan 1932 | Hohe Warte Stadyumu, Viyana, Avusturya | Macaristan | 8-2 | Galibiyet | Özel maç | |||||
14. | 24 Nisan 1932 | Hohe Warte Stadyumu, Viyana, Avusturya | Macaristan | 8-2 | Galibiyet | Özel maç | |||||
15. | 22 Mayıs 1932 | Letenský Stadion, Prag, Çekoslovakya | Çekoslovakya | 1-1 | Beraberlik | Dr. Gerö Kupası | |||||
16. | 17 Temmuz 1932 | Olimpiyat Stadyumu, Stockholm, İsveç | İsveç | 3-4 | Galibiyet | 1982 FIFA Dünya Kupası | |||||
17. | 7 Aralık 1932 | Stamford Bridge, Londra, İngiltere | İngiltere | 4-3 | Mağlubiyet | Özel maç | |||||
18. | 12 Şubat 1933 | Prensler Parkı, Paris, Fransa | Fransa | 0-4 | Galibiyet | Özel maç | |||||
19. | 11 Haziran 1933 | Praterstadion, Viyana, Avusturya | Belçika | 4-1 | Galibiyet | Özel maç | |||||
20. | 17 Eylül 1933 | Letenský Stadion, Prag, Çekoslovakya | Çekoslovakya | 3-3 | Beraberlik | Özel maç | |||||
21. | 17 Eylül 1933 | Letenský Stadion, Prag, Çekoslovakya | Çekoslovakya | 3-3 | Beraberlik | Özel maç | |||||
22. | 25 Nisan 1934 | Praterstadion, Viyana, Avusturya | Bulgaristan | 6-1 | Galibiyet | 1934 FIFA Dünya Kupası elemeleri | |||||
23. | 27 Mayıs 1934 | Stadio Benito Mussolini, Torino, İtalya | Fransa | 3-2 | Galibiyet | 1934 FIFA Dünya Kupası | |||||
24. | 27 Eylül 1936 | Üllői úti stadion, Budapeşte, Macaristan | Macaristan | 5-3 | Mağlubiyet | Dr. Gerö Kupası | |||||
25. | 27 Eylül 1936 | Üllői úti stadion, Budapeşte, Macaristan | Macaristan | 5-3 | Mağlubiyet | Dr. Gerö Kupası | |||||
26. | 19 Eylül 1937 | Praterstadion, Viyana, Avusturya | İsviçre | 4-3 | Galibiyet | Dr. Gerö Kupası | |||||
4 Eylül 2011 itibarıyla | |||||||||||
Başarıları
- 1× Avusturya Şampiyonluğu: 1926
- 5× ÖFB-Cup: 1925, 1926, 1933, 1935, 1936
- 2× Mitropa Kupası: 1933, 1936
- 1× Uluslararası Orta Avrupa Kupası: 1932
Kaynakça
- Bülent Kuzucanlı (2008). Dünyada 100 Ünlü Futbolcu. İstanbul: Morpa Kültür Yay. ss. sf. 221. ISBN 978-605-390-012-2.
- Stokkermans, Karel / RSSSF. "IFFHS' Century Elections". RSSSF. 23 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2007.
- Bardelli, Gino / trivela.com. "Sindelar: O craque que não se curvou ao Nazismo" (Portekizce). Trivela.com. 8 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2007.
- ""Austria's greatest"". TheFA.com. Futbol Federasyonu (İngiltere). 9 Mart 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2007.
- http://www.austriasoccer.at/LSP/Datenbank/lstat9.htm 12 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. , http://www.austriasoccer.at/LSP/Datenbank/lstat7.htm 3 Kasım 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. , Länderspiele von September 1923 - April 1934 4 Temmuz 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. , Länderspiele von April 1934 - Mai 1952 22 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ve Austria - Record International Players 7 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
- Hesse-Lichtenberger, Uli / ESPNsoccernet.com. ""The 'Paper Man' mystery"". ESPN. 24 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2007.
- Akkoyun, Serkan. "Hitler'e kafa tutan adam mı?". Futbol Extra Dergisi. Cilt Mart 2011 sayısı. ss. sf. 89.
- "Arşivlenmiş kopya". 17 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2020.
- "Arşivlenmiş kopya". 31 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2020.
Dış bağlantılar
- Profile at the official web site of FK Austria
- Tribute web page7 Aralık 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Channel 4 News: Matthias Sindelar11 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Career stats18 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - National Football Teams
- Player profile26 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Austria Archive
- Oynadığı millî maçlar istatistiği - rsssf.com8 Haziran 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.