Obsesif kompulsif bozukluk
Obsesif-kompulsif bozukluk (OKB), bir anksiyete (endişe) bozukluğu'dur.
Obsesif kompulsif bozukluk | |
---|---|
OKB'li bazı insanlarda sık sık el yıkamaya gitme görülmektedir. | |
Olağan başlangıcı | 35 yaşından önce[1][2] |
Uzmanlık | Psikiyatri |
Belirtiler | Bir şeyleri tekrar tekrar kontrol etme, belirli rutinleri tekrar tekrar yapma dürtüsü hissetmek, tekrar tekrar belirli istenmeyen düşüncelere sahip olmak ve zihinden uzaklaştıramamak[1] |
Komplikasyon | Tik bozuklukları, anksiyete bozuklukları, intihar[2][3] |
Nedenleri | Bilinmiyor[1] |
Risk faktörü | Çocuk istismarı, psikolojik stres[2] |
Tanı | Semptomlara göre[2] |
Tedavi | Rehberlik, seçici serotonin geri alım inhibitörleri, klomipramin[4][5] |
Sıklık | 2.3%[6] |
OKB kişinin istemediği ve tekrarlanan düşünceler, hisler, fikirler, takıntılar veya bir davranışı yapmaya doğru sürülmek. Sıklıkla kişi, obsesif (saplantılı) düşüncelerinden kurtulmak için bir kompulsif (zorlayıcı) davranışı uygulamak durumundadır. Ancak bu sadece geçici bir ferahlık sağlamaktadır. obsesif (saplantılı) ritüelleri yapmamak anksiyete (endişe)'yi yükseltebilir.[7]
Bilişsel performans
2013'te yapılan bir analizle, OKB'li insanlarda işitsel dikkat bozulmadığı halde uzamsal hafıza, daha az sözel hafıza, anlatımda akıcılık, akıl yürütme ve düşünce akışının hızı ile ilgili hafif ama geniş kapsamlı bilişsel eksikliklerin bulunduğu onaylanmıştır.
Obsesif (takıntılı) düşünce
Hastanın aklına tekrar tekrar gelen, fikirler, imajlar ya da dürtü (iç-tepki) "Kalıplaşmış formlar": Bunların çoğu genelde gereksiz ve negatiftir. Kişi çoğu kez yapmamayı dener ama genellikle başarısız olur ve tahammül etmeye çalışır. Bunlar, ne var ki, hastanın kendi tanınmış düşünceleri gibi kabul görür, hatta istemsiz ve sıklıkla anlamsız gelmektedir.[8]
Kompulsif (zorlantı) davranış veya ritüel
Tekrar tekrar yapılan, kalıplaşmış, ne hoşlanılan-zevk alınan ne de doğal olarak sonuçta olması gereken işe yarayacak tutum ve davranışlardır. Bunların işlevi, Hastanın belki aksi hali gerçekleşeceğinden endişe duyduğu, bazı 'objektif bir şekilde' kuşku duyduğu olayları engellemek, sıklıkla ilgili şeye zarar veren veya hastanın neden olduğu durumlardır.
Genellikle, hastanın da kabul gördüğü bu tekrarlanmaya devam eden bastırılması güç davranışlar, amaçsız ve etkisiz karşı koymalarıdır. Anksiyete (endişe) neredeyse değişmeksizin mevcut durumdadır. Eğer kompulsif (zorlayıcı) davranış veya ritüeller direnmeye devam ederse anksiyete daha kötüye gider.[8]
Tedavi
Psikoloji ve psikiyatri profesyonelleri tarafından teşhisi yapılmaktadır.
İki tedavi yöntemi kullanılmaktadır
- Seçici serotonin gerialım inhibitörleri kullanmak
- Bilişsel davranışçı tedavi uygulamak
Akraba rahatsızlıklar
- Dismorfofobi
- Hipokondriyazis
- Tourette sendromu
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- The National Institute of Mental Health (NIMH) (Ocak 2016). "What is Obsessive-Compulsive Disorder (OCD)?". U.S. National Institutes of Health (NIH). 23 July 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 July 2016.
- Diagnostic and statistical manual of mental disorders : DSM-5. 5. Washington: American Psychiatric Publishing. 2013. ss. 237-242. ISBN 978-0-89042-555-8.
- Angelakis, I; Gooding, P; Tarrier, N; Panagioti, M (25 Mart 2015). "Suicidality in obsessive compulsive disorder (OCD): A systematic review and meta-analysis". Clinical Psychology Review. Cilt 39. Oxford, England: Pergamon Press. ss. 1-15. doi:10.1016/j.cpr.2015.03.002. PMID 25875222.
- Grant JE (14 Ağustos 2014). "Clinical practice: Obsessive-compulsive disorder". The New England Journal of Medicine. 371 (7). ss. 646-53. doi:10.1056/NEJMcp1402176. PMID 25119610.
- Veale, D; Miles, S; Smallcombe, N; Ghezai, H; Goldacre, B; Hodsoll, J (29 Kasım 2014). "Atypical antipsychotic augmentation in SSRI treatment refractory obsessive-compulsive disorder: a systematic review and meta-analysis". BMC Psychiatry. Cilt 14. s. 317. doi:10.1186/s12888-014-0317-5. PMC 4262998 $2. PMID 25432131.
- Goodman, WK; Grice, DE; Lapidus, KA; Coffey, BJ (Eylül 2014). "Obsessive-compulsive disorder". The Psychiatric Clinics of North America. 37 (3). ss. 257-67. doi:10.1016/j.psc.2014.06.004. PMID 25150561.
- "Arşivlenmiş kopya". 27 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2014.
- "Arşivlenmiş kopya". 2 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2014.
Sınıflandırma | |
---|---|
Dış kaynaklar |