Onoguris
Stefanopolis, veya yaygın olarak bilinen antik adıyla Onoguris, Lazika'da (günümüzde Batı Gürcistan) konumlanmış bir şehirdi. Bizanslı tarihçi Agathias, Bizans ve Sasaniler arasında geçen Lazika Savaşını anlattığı kayıtlarda şehirden bahsetmiştir. Halen daha şehrin tam olarak nerede olduğu araştırılmaktadır.
Tarihi
Agathias, şehrin adının Hunların bir kolu olan Onogurlardan geldiğini yazmaktadır. Onogurlar, bu şehirde yerli Kolhis halkı tarafından mağlup edilmiştir. Agathias'a göre, şehirde Aziz Stefan'a adanmış bir kilise bulunmaktadır. Bu yüzden şehrin adı Stefanopolis olmuştur.[1]
Sasani komutan Mihr-Mihroe, Arhaiopolis Seferi sırasında şehri güçlendirmiştir. Yine de sefer başarısız olmuştur.[2] Bizanslılar, 554-555 yıllarında şehri ele geçirmeyi denemiş ancak başarısız olmuştur.
Tanımlama
Kauhçişvili (1963) "Onoguris" adının Unagira Dağından geldiğini iddia etmiş ve şehri Tsihegoci-Arhaiopolis ve Kutaisi'nin arasında konumlandırmıştır. Aynı zamanda şehirde Ukimerion (diğer adıyla Uthimereos) kalesinin olduğunu iddia etmiştir.[3]
1980'lerde Nokalakevi'de yapılan kazılar sırasında, Abedati Kalesi'nde (Gürcüce: აბედათის ციხესიმაგრე) bulunan bulguların Onoguris ile bağlantılı olduğunu yazan makaleler yayınlanmıştır. Ancak, Pailodze (2003) ve Lomitaşvili (2003) birbirlerinden bağımsız bir şekilde bu iddiayı eleştirmiştir.[3]
Lekvinadzehas[4] ve Braund-Sinclair (2000) şehrin günümüzdeki Sepieti köyünde konumlandığını iddia etmiştir. Bu iddialarını ise Aziz Stefan'dan bahseden, 6-7. yüzyıldan kalma Yunanca yazıtların bulunduğu köydeki bazilikaya dayandırmıştır.[3]
Pailodze (2003), Huntsi tepesindeki kalıntılardan bahsetmiş ve bu kalıntıların Onoguris'ten kalmış olabileceğini iddia etmiştir. Tepenin yakınlarında Nogela Nehri (Tshenistskali) bulunmaktadır. 2015'te, Nokalakevi'ye giden Anglo-Gürcü araştırma ekibinden küçük bir grup, Huntsistsihe ("Huntsi Kalesi") adını verdikleri bölgeyi araştırmayı üstlendi. Günümüze kadarki araştırmalar iddianın doğru olma ihtimalini arttırmıştır, ancak araştırma ekibi kesin bir sonuca ulaşılabilmesi için daha fazla araştırmanın yapılması gerektiğini belirtmiştir.[3]
Kaynakça
- Scholasticus, Agathias (1975). The Histories (İngilizce). Walter de Gruyter. s. 72. ISBN 9783110033571.
- Bury, J. B. (2015). A History of the Later Roman Empire (İngilizce). Cambridge University Press. s. 456. ISBN 9781108083171.
- Everill, Paul; Lortkipanidze, Besik; Murghulia, Nikoloz; Colvin, Ian; Lomitashvili, Davit (4 Nisan 2017). "The lost fortress of Onoguris? Newly discovered sixth-century AD fortifications at Khuntsistsikhe, western Georgia". Antiquity (İngilizce). 91 (356). doi:10.15184/aqy.2017.1.
- Tsetskhladze, Gocha (2007). Ancient West & East (İngilizce). Brill. s. 190.