Radyo ve Televizyon Üst Kurulu

Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (kısaca RTÜK), Türkiye'de faaliyet gösteren tüm radyo ve televizyonların yayınlarını denetleyen kamu kuruluşu. Üyeleri TBMM Genel Kurulu tarafından siyasi partilerin adayları arasından seçilir. Türkiye Cumhurbaşkanı tarafından, Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı ile ilişkilendirilmiştir.[4]

Radyo ve Televizyon Üst Kurulu
RTÜK
Genel bilgiler
Kuruluş tarihi 20 Nisan 1994[1]
Önceki kurum
Bağlılığı Kültür ve Turizm Bakanlığı
Personel sayısı 550[2]
Yıllık bütçe ₺177.882.000 (2020)[3]
Yönetici(ler)
Web sitesi rtuk.gov.tr

Yetki ve sorumluluk alanı

RTÜK, özel radyo ve televizyon yayınlarını düzenleyen, mülga 3984 Sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanun'un 13 Nisan 1994 tarihinde TBMM'de kabul edilmesinin ardından, 20 Nisan 1994[1] tarihinde 21911 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmesiyle kurulmuştur.[5]

Ancak mülga 3984 sayılı Kanun, birtakım değişikliklerle günün şartlarına uyarlanmak istenmiş olmasına rağmen, Anayasa Mahkemesi'nin bazı maddeleri iptal etmesi ve AB müktesebatına uyum çerçevesinde "AB Görsel-İşitsel Medya Hizmetleri Yönergesi" hükümleri esas alınarak yeniden bir düzenleme yapılması gereği ortaya çıkmıştır. Bu amaçla hazırlanan 6112 Sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun tasarısı, 15 Şubat 2011 tarihinde TBMM'de kabul edilerek yasalaşmış ve 3 Mart 2011 tarihli ve 27863 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.[6]

Radyo ve Televizyon Üst Kurulunun görev ve yetkileri, 6112 Sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun'un 34. maddesinde belirlenmiştir. Buna göre; radyo, televizyon ve isteğe bağlı yayın hizmetleri sektörünü düzenlemek ve denetlemek amacıyla, idari ve mali özerkliğe sahip, tarafsız bir kamu tüzel kişiliği niteliğinde Radyo ve Televizyon Üst Kurulu kurulmuştur. Üst Kurul, bu Kanun ve mevzuatta kendisine verilen görev ve yetkileri kendi sorumluluğu altında bağımsız olarak yerine getirir ve kullanır. Üst Kurul, bu Kanun'da ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu'nda belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde kendisine tahsis edilen mali kaynakları görev ve yetkilerinin gerektirdiği ölçüde, kendi bütçesinde belirlenen usul ve esaslar dâhilinde serbestçe kullanır. Üst Kurulun malları Devlet malı hükmündedir, haczedilemez. Üst Kurul, Hükûmet ile olan ilişkilerini Başbakan veya görevlendireceği bir bakan aracılığıyla yürütür. Üst Kurul Sayıştay denetimine tabidir.

Üst Kurul, öngördüğü yükümlülükleri yerine getirmeyen, izin şartlarını ihlal eden, yayın ilkelerine ve Kanun'da belirtilen diğer esaslara aykırı yayın yapan özel radyo ve televizyon kuruluşlarını uyarır veya aynı yayın kuşağında açık şekilde özür dilemesini ister. Bu talebe uyulmaması veya aykırılığın tekrarı hâlinde ihlale konu olan programın yayını, bir ila on iki kez arasında durdurulur. Bu süre içinde programın yapımcısı ve varsa sunucusu hiçbir ad altında başka bir program yapamaz. Yayını durdurulan programların yerine, aynı yayın kuşağında ve reklamsız olarak, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına Üst Kurulca hazırlattırılacak eğitim, kültür, trafik, kadın ve çocuk hakları, gençlerin fiziksel ve ahlaki gelişimi, uyuşturucu ve zararlı alışkanlıklarla mücadele, Türk dilinin güzel kullanımı ve çevre eğitimi konularında programlar yayınlanır.

Kurul kararları idari yargının denetimine açıktır. Kurallar AB normlarına uygundur.

LGBT'lere karşı tutum

Toplum genelinde kabul görmüş ya da reddedilmiş konularla ilgili toplum adına karar verme görevi ile TBMM Genel Kurulu tarafından seçilen RTÜK Sex and the City 2 filminin yayın haklarını satın alan TV kanalından bu konuda bir savunma istedi. Kurul, filmdeki eşcinsel evliliği ile ilgili sahnelerin "toplumun millî ve manevi değerlerine, Türk aile yapısına aykırı" olduğunu belirtmiştir.[7][8]

RTÜK Üst Kurul üyeleri
# Adı Seçilme tarihi Görevi Aday gösteren parti
1Ebubekir Şahin16 Ekim 2017BaşkanAK Parti
2Arif Fırtına14 Temmuz 2015ÜyeMHP
3İlhan Yerlikaya14 Temmuz 2015ÜyeAK Parti
4Esat Çıplak14 Temmuz 2015[9]BaşkanvekiliMHP
5Taha Yücel16 Ekim 2017[10]ÜyeAK Parti
6İlhan Taşcı16 Ekim 2017ÜyeCHP
7Nurullah Öztürk11 Temmuz 2019[11]ÜyeAK Parti
8Ali Ürküt11 Temmuz 2019ÜyeHDP
9Okan Konuralp11 Mart 2020ÜyeCHP

RTÜK başkanları

RTÜK eski üyeleri
  • Paşa Yaşar (15 Temmuz 2005 - 14 Temmuz 2009)
  • Mehmet Dadak (13 Temmuz 2005 - 29 Eylül 2010)
  • Nedim Tekin (Mayıs 1994 - Mayıs 2000)
  • Özer Gürbüz (13 Temmuz 2005 - 21 Şubat 2006)
  • Şevki Göğüsger (Mayıs 1994 - Mayıs 2000)
  • Arif Özkök (Mayıs 2000 - 14 Ağustos 2001)
  • Beşir Ayvaz (31 Ekim 2001 - 13 Temmuz 2005)
  • Şaban Sevinç (13 Temmuz 2005 - 13 Temmuz 2009)
  • Korkmaz Alemdar (19 Ekim 2010 - 13 Temmuz 2011)
  • Hülya Alp (13 Temmuz 2007 - 13 Temmuz 2013)
  • Abdulvahap Darendeli (13 Temmuz 2005 - 13 Temmuz 2013)
  • Ahmet Yıldırım (3 Kasım 2011 - 10 Şubat 2015)
  • Hasan Tahsin Fendoğlu (13 Temmuz 2009 - 9 Şubat 2015)
  • Ali Öztunç (13 Temmuz 2013 - 31 Ağustos 2015)
  • Emin Başer (Mayıs 1994 - 13 Temmuz 2005)
  • Biltekin Özdemir (Mayıs 1994 - Kasım 1995)
  • Cumhur Ersümer (Mayıs 1994 - Kasım 1995)
  • Esin Konanç (Mayıs 1994 - Mayıs 1996)
  • Mehmet Doğan (Mayıs 1996 - 13 Temmuz 2005)
  • Arif Merdol (14 Mart 2006 - 13 Temmuz 2007)
  • Ersin Öngel (11 Mart 2015 - 3 Kasım 2017)
  • Hamit Ersoy (30 Mart 2011 - 14 Temmuz 2019)
  • İsmet Demirdöğen (3 Eylül 2015 - 14 Temmuz 2019)
  • Faruk Bildirici (14 Temmuz 2019 - 31 Ekim 2019)

Ayrıca bakınız

Kaynakça
Özel
  1. "Arşivlenmiş kopya". 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2018.
  2. RTÜK 2016-2020 Stratejik Planı Özeti 11 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., erişim tarihi: 6 Eylül 2017.
  3. "2017 Yılı TBMM Bütçe Görüşmeleri". tbmm.gov.tr. 6 Aralık 2016. 14 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2016.
  4. "Arşivlenmiş kopya". 2 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2018.
  5. "Arşivlenmiş kopya". 8 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2018.
  6. https://kms.kaysis.gov.tr/Home/Kurum/70203335
  7. "Ne Bir Hastalık Ne Bir Suç" - Türkiye'de Lezbiyen, Gey, Biseksüel ve Trans Bireyler Eşitlik İstiyor (İngilizce). Birleşik Krallık: Uluslararası Af Örgütü. 2011. s. 10.
  8. Meltem Özgenç (23 Mart 2011). "Sex and the RTÜK" (http://www.hurriyet.com.tr/gundem/17346740.asp). Ankara: Hürriyet.
  9. RTÜK üyeliğine ilk kez 28 Mayıs 2009'da seçilmiştir.
  10. RTÜK üyeliğine ilk kez 13 Temmuz 2005'te, ikinci kez 13 Temmuz 2011'de seçilmiştir.
  11. RTÜK üyeliğine ilk kez 14 Mayıs 2013'te seçilmiştir.
Genel
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.