Süleyman Hilmi Tunahan

Süleyman Hilmi Tunahan (1888, Silistre — 16 Eylül 1959; Üsküdar, İstanbul), Türk din adamı, âlim, mutasavvıftır.

Süleyman Hilmi Tunahan
Doğum 1888
Silistre, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm 16 Eylül 1959 (70-71 yaşında)
Üsküdar, Türkiye
Defin yeri Karacaahmet Mezarlığı
Meslek Din adamı, âlim, mutasavvıf
Etkin yıllar 1920-1959
Din İslam (Sünni)
Etkiledikleri Süleymancılar

Yaşamı

Osmanlı Devleti egemenliği döneminde Silistre'nin (bugün Bulgaristan sınırları içinde) Ferhatlar köyünde doğdu. Babası Hocazade Osman Efendi, Annesi Hatice Hanım, kardeşleri Fehime, İbrahim ve Halil'dir. İlk ve orta öğrenimini Silistre'de tamamladıktan sonra ailesiyle birlikte 1907'de medrese eğitimi için İstanbul'a geldi. Sevenleri tarafından Nakşibendiye Silsile-i saadat büyüklerinden sayılıp otuz üçüncü ve son halkası olarak kabul edilir. İstanbul'da Diyanet İşleri Başkanlığına bağlı olarak selatin camileri adıyla bilinen Yeni Camii ve Şehzade Camii'nde görev yaptı. Ölümünden önce Sultan Ahmet Camii'nde görevliydi.

Süleyman Hilmi Tunahan, İstanbul'da, 1924 ile 1959 yılları arasında insanlara Kur'an öğretmek için kendine özgü bir eğitim sistemi geliştirdi. Bu yolla çok sayıda öğrenci okuttu. Tunahan'ın medreseleri mevcut Cumhuriyet dönemi yasalarına aykırı olduğu için eğitim faaliyetleri gizlilik içinde yürütüldü. Süleyman Hilmi Tunahan'ın, 1959 yılında devletin bir memuru olarak ölümünden sonra da uzun bir dönem bu eğitim faaliyetleri gizli olarak devam etmiştir.

Tunahan, 1924 yılında Tevhid-i Tedrisat Kanunu'nun çıkması üzerine merkezi İstanbul'da bulunan Müderrisîn Cemiyetine mensup 500 civarında din adamını acilen toplantıya çağırdı. Kendisi o tarihte bu cemiyetin idare heyeti azası ve kâtib-i umumisi (genel sekreter) idi. Tunahan burada yaptığı konuşmasında İslam dininin devamının kendi ellerinde olduğunu, her birinin 2 öğrenci yetiştirmesi hâlinde 2 nesil daha dinin unutulmayacağını anlattı.[1] Aynı toplantı sonunda resmî makamlara gönderdiği bir telgrafta "Biz aşağıda isim ve imzaları bulunan dersiamlar hiçbir ücret talep etmeden Müslüman çocuklarından arzu edenlere din dersi vermeye hazırız" diyerek izin istedi, ancak resmî makamların "Memlekette Tevhid-i Tedrisat Kanunu yürürlüktedir. Hilafına hareket şiddetle ceza-i müstelzimdir" cevabı üzerine kendisi ve birkaç dersiam dışında din adamlarının tamamı geri adım attılar.[2] Okutmaya öğrenci bulamayıp kendi kızlarını okutarak başlamış, daha sonra birer ikişer öğrencileri artmıştır. Kur'an dersleri gizlilik içinde, şehir içi taksi yolculuklarında, tren kompartımanlarında yürütülmüştür.

Daha 30 yaşındayken profesör unvanı alan Süleyman Hilmi Tunahan, aynı zamanda hukuk fakültesini yüksek dereceyle bitirmiştir. Çok sayıda Kur’an kursu hocası, vaiz ve müftü yetiştirmiştir. Kendisi kitap yazmaktan çok kitapları yaşayacak ayaklı kitap yetiştirmeyi uygun görmüştür. 1970 yılında dönemin hükûmeti tarafından öğrencilerinin oluşturduğu grupların çalışmaları serbest bırakılarak okulları resmen tanındı.

Aile sırası
Ana madde: Silsile-i saadat

Nakşibendiliğin Süleymancılar koluna ait olan Silsile-i Saadat, İslam peygamberi Muhammed'i takiben Ebu Bekir ile başlayıp Süleyman Hilmi Tunahan ile son bulan 33 mürşit aşağıdaki şekilde sıralanmaktadır.[3]

  1. Ebû Bekir
  2. Salmân-ı Fârisî
  3. Kâsım bin Muhammed
  4. Cafer-i Sadık
  5. Bayezid-i Bistami
  6. Ebû’l Hasan Kharakânî
  7. Ebu Ali Farimidi
  8. Yusuf Hemedani
  9. Abdulhalik-ıl Güjdevani
  10. Hace Arif Rivgiri
  11. Mahmud İncir Fag’nevi
  12. Ali Râmitenî
  13. Muhammed Baba Semasi
  14. Seyyid Emir Külal
  15. Muhammed Bahauddin
  16. Alaaddin-i Attar
  17. Yakub Çerhi
  18. Ubeydullah Ahrar
  19. Muhammed Zahid
  20. Derviş Muhammed
  21. Muhammed Hacegi Emkengi
  22. Muhammed Baki Billah
  23. Ahmed Sirhindi
  24. Muhammed Masum
  25. Seyfüddin Arif
  26. Muhammed Nurü’l-Bedvani
  27. Şehîd Mirza Mazhar Can-ı Cânan, Şems-ed-Dîn Habîbullah
  28. Abdullah Dehlevî -(Şâh Ghulam Ali Dehlevî)
  29. Ebû Saîd Sâhib Mûceddidî - Mûceddid’îyye silsilesinin kurucusu
  30. Ahmed Saîd Sâhib Farukî - (Ebû Saîd'in oğlu)
  31. Muhammed Mazhar İş’an Can-ı Canan - (Ebû Saîd Sâhib'in torunu ve Ahmed Saîd Sâhib'nin oğlu)
  32. Selahüddin İbn-i Mevlana Siracüddin
  33. Süleyman Hilmi Tunahan

Kaynakça
  1. Belgesel, Allah Dostları / Maneviyat Dünyamıza İz Bırakanlar, Atlas Yayınları, VCD no:15
  2. Vakkasoğlu, Vehbi (2003) Maneviyat Dünyamıza İz Bırakanlar, Nesil Yayınları, Ekim, ISBN 9758499440
  3. Akgündüz, Ahmet (1997) Silistreli Süleyman Hilmi Tunahan, Osmanlı Araştırmları Vakfı, İstanbul.

Dış bağlantılar
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.