Sisimiut

Sisimiut, eski adıyla Holsteinborg, Qeqqata Belediyesi'nin başkenti ve en büyük şehri olmasının yanı sıra Grönland'ın en kalabalık ikinci şehridir.

Sisimiut
Holsteinborg
Sisimiut'un Grönland'daki konumu
Ülke	Danimarka
Bağımlı bölge	Grönland
Belediye	Qeqqata
İdare
• Belediye başkanı	Hermann Berthelsen (Siumut)
Nüfus  (2016)[1]
• Toplam	5.539
Zaman dilimi	[[UTCUTC-03.00]]
Resmî site sisimiut.gl

Şehir Grönland'ın orta batısında, başkent Nuuk'un yaklaşık 320 kilometre kuzeyinde, Davis Boğazı'nın kıyısında konumlanmıştır.

Günümüzde bir yer adını ifade eden Sisimiut aslında "tilki deliğindeki insanlar" anlamına gelir. Bölge son 4500 yıldır ilk olarak Saqqaq ve Dorset halklarının, daha sonra da günümüzdeki nüfusun çoğunun atası sayılan Thule halkının yerleşim yeri oldu. İlkel avcı toplumların geçim kaynağını oluşturan deniz memelilerinin de dahil olduğu çeşitli faunasıyla geçmişte yerleşim için tercih edilmiş olan bölgenin pek çok yerinde ilk yerleşimden günümüze ulaşabilen tarihi eserler görülebilir. Şehrin nüfusunu oluşturan modern Grönlandlılar, ilk olarak 1720'lerde Danimarkalı misyoner Hans Egede'nin önderliğinde bölgeye yerleşen İnuitler ve Danimarkalıların bir karışımıdır.

Sisimiut günümüzde başkent Nuuk'un kuzeyindeki en büyük iş merkezi ve Grönland'ın en hızlı gelişen şehirlerinden biridir. Gelişen bir endüstriye sahip olsa da şehirdeki başlıca iş kolu balıkçılıktır. Devlete ait olan çok amaçlı market zincirleri KNI ve bağlı ortağı Pilersuisoq, Sisimiut merkezli şirketlerdir. Sisimiut'un mimari yapısında geleneksel tek ailelik konutların ve 1960'larda şehrin genişlemesiyle yaygınlaşan apartmanların oluşturduğu toplu yerleşmelerin bir sentezi hakimdir. Şehir, 2010'lu yıllarda limanın kuzeyinde, Kangerluarsunnguaq Koyu'nun kıyısında inşa edilmesi planlanan müstakil tipli evlerden oluşacak yerleşim alanı göz önüne alındığında hala genişlemektedir. Sisimiut'ta şehrin ve civardaki küçük yerleşmelerin sakinlerine genel ve mesleki eğitim veren birçok okul vardır. Şehirde bulunan Taseralik adlı kültür merkezi, Nuuk'taki Katuaq'tan sonra ülkede kurulan ikinci kültür merkezi olma özelliğini taşır.

Şehrin kendine ait bir otobüs hattı ve ülkenin yıl boyunca buz tutmama özelliğine sahip en kuzeyinde bulunan, Batı ve Kuzeybatı Grönland'ın deniz taşımacılığını elinde tutan bir limanı vardır. Bu limandan yola çıkan ikmal gemileri Uummannaq Fiyordu ve Upernavik Takımadası'ndaki küçük yerleşim yerlerine ve daha da kuzeydeki Qaanaaq'a kadar ulaşırlar. Şehrin havaalanının işletmesi Grönland'ın batı kıyısındaki diğer şehirlerle ve Kangerlussuaq Havalimanı aracılığıyla Avrupa'ya bağlantı sağlayan Air Greenland tarafından yapılır.

İklim

Sisimiut (1961–1990) iklimi
Aylar	Oca	Şub	Mar	Nis	May	Haz	Tem	Ağu	Eyl	Eki	Kas	Ara	Yıl
En yüksek sıcaklık (°C)	12,5	11,3	8,7	11,4	16,1	21,0	22,0	23,8	16,7	12,0	12,6	11,5	23,8
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C)	−9,4	−10,2	−10,1	−3,6	2,9	6,8	9,8	9,3	5,8	0,7	−3,2	−6,9	−0,7
Ortalama sıcaklık (°C)	−12,8	−13,9	−14	−7,1	−0,2	3,6	6,3	6,1	3,2	−1,9	−5,9	−10,1	−3,1
Ortalama en düşük sıcaklık (°C)	−16,3	−17,7	−18	−10,9	−3,2	0,8	3,3	3,3	0,7	−4,4	−8,7	−13,3	−7
En düşük sıcaklık (°C)	−35,8	−38,8	−36,6	−25,8	−19,1	−5,6	−3	−4,5	−7,9	−13	−21	−33	−38,8
Ortalama yağış (mm)	19	20	22	28	18	30	44	52	51	37	38	23	373
Kaynak: Danimarka Meteoroloji Enstitüsü (1980–1993)[2]

Demografi

2016 yılında 5,539 kişinin yaşadığı kaydedilen Sisimiut, daha küçük yerleşmelerdeki insanların da göçüp gelmesiyle ülkenin en hızlı gelişen şehirlerinden biridir. Şehir, Kangerlussuaq ile birlikte Qeqqata Belediyesi'ndeki son yirmi yıldır düzenli nüfus artışı gösteren tek şehirdir.

Erkek nüfusunun kadın nüfusunu 1991'de %20, 2000 ve 2010 yıllarında ise %13 farkla geçmesi ile nüfusun cinsiyet dağılımında eşitsizlik görüldüğü söylenebilir. 2010 verilerine göre şehirde yaşayanların yaklaşık %10'u Grönland dışında dünyaya gelmiştir.

1991-2010 yılları arasındaki Sisimiut nüfusu verileri. Kaynak: Statistics Greenland

Barınma

Sisimiut'taki farklı yapı çeşitleri: tek ailelik prefabrik ev (solda) ve 1960'lardan kalan apartmanlar (sağda).

Şehirdeki ailelerin çoğu Danimarka'dan getirilen çeşitli renklerdeki prefabrik ahşap evlerde yaşar. Bu tek ailelik evlerin neredeyse tamamı donmuş toprağa karşı beton temel ile desteklenir. Danimarkalı yetkililer 1960'lı yıllarda Sisimiut da dahil olmak üzere birçok Grönland yerleşiminde apartmanlar inşa etmeye başladı.

Şehir, Nuuk'un aksine henüz çevreye duyarlı modern inşaat teknolojisinden yoksundur ve toplu yerleşim binalarının da bakıma ihtiyaç duyduğu kaydedilmiştir. Qeqqata Belediyesi, 2010'lu yıllarda Kangerluarsunnguaq Koyu'nun kuzeyindeki alanı gayrimenkul ile imar ederek oluşturulması öngörülen Akia adını alacak semt ile şehri genişletmeyi planlamaktadır.

Ekonomi ve altyapı

Endüstri ve hizmet

Karides, sombalığı, pisi balığı, morina gibi deniz ürünlerinin hasadının yapıldığı şehirde balıkçılık en önemli geçim kaynağıdır.

Eğitim ve kültür

Sisimiut Müzesi

Sisimiut Müzesi için inşa edilmiş geleneksel bir torf evi.[3]

Limanın yakınındaki tarihi bir binada yer alan Sisimiut Müzesi, Grönland ticareti, endüstrisi ve denizciliği alanlarında özelleşmiştir. Saqqaq kültürüne ait antik yerleşmelerde on yıl boyunca yapılan arkeolojik araştırmalar ve kazılar sonucu ortaya çıkan tarihi eserler, bölgenin 4000 yıl önceki kültürüne ışık tutar.

Ulaşım

Hava

Sisimiut Havalimanı pisti

Sisimiut Havalimanı, şehrin 4.1 kilometre kuzeybatısında, Kangerluarsunnguaq Koyu'nun ağzında yer alır. 1990'larda havalimanı inşa edilmeden önce Sisimiut'un hava ulaşımını şehrin dışında kalan helikopter pisti sağlıyordu. Havalimanının yalnızca kısa mesafeli iniş-kalkışa uygun hava taşıtlarına hizmet edebilen 799 metre uzunluğunda kısa bir pisti bulunur. Grönland dışına çıkacak olan uçakların aktarması Kangerlussuaq Havalimanı üzerinden sağlanır. Nuuk, Maniitsoq ve Ilulissat şehirlerine Air Greenland'ın tarifeli seferleri ile ulaşılabilir. Şehir merkezinden havalimanına ulaşım için taksiler ya da seyrek olarak düzenlenen otobüs seferleri kullanılabilir.

Kaynakça

1. Greenland in Figures 2013 (PDF). Naatsorsueqqissaartarfik. ISBN 978-87-986787-7-9. ISSN 1602-5709. 24 Ekim 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2016.
2. "The Observed Climate of Greenland, 1958–99 with Climatological Standard Normals, 1961–90" (PDF). Danish Meteorological Institute. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2015.
3. "Udstillinger på Sisimiut Museum" (Danca). Kalaallit Nunaanni Katersugasiviit. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2010.